تا چند سال پیش برای بیشتر کارهای بانکی و اداری باید ایستادن در صفهای طولانی و معطلیهای جانکاه را به جان میخریدید، اما در دوره کنونی، با فشاردادن چند دکمه و باز کردن سایتهای مختلف در کوتاهترین زمان کارها انجام میشود. اما گاهی کار به سبب اختلال در خطوط اینترنتی به همین راحتی هم پیش نمیرود. به همین علت سروکله کافینتها یکی یکی پیدا شد تا کارها سریعتر و بهتر و بدون وقفه پیش برود.
اما گاهی ماجرا به همین سادگی پیش نمیرود و گرههایی در کار مردم میافتد که صدای آنها را درمیآورد. این گزارش قرار است نرخ خدمات، نحوه نرخگذاری و تعرفههای اتحادیه رایانه و ماشینهای اداری را بررسی کند.
مرد میانسال دغدغهاش را با صدای مردم شهرآرا مطرح میکند و میخواهد که پیگیر خواستهاش باشیم.
حسین علیزاده برای ثبتنام وام ازدواج دخترش، هزارویک راه را رفته و به نتیجه نرسیده است. او قضیه را این طور توضیح میدهد: همراه دخترم، ناامیدانه به کافینتی در خیابان کوهسنگی مراجعه کردم. مسئول کافینت به ما اطمینان خاطر داد که مشکلمان را رفع میکند و نوبت وام را برای ما از بانک موردنظر دریافت میکند. مدتی که گذشت خبر داد که ثبتنام وام انجام شده و برای تسویه حساب به کافینت برویم.
هنگام حضور در کافینت، حرفی زد که دهان من و دخترم باز ماند. او طلب وجه یکمیلیون و پانصدهزار تومانی برای ثبتنام وام ازدواج کرد. هر چه اصرار کردیم و چانه زدیم این رقم را کمتر کند، فایدهای نداشت. این شهروند در ادامه حرف دلش را این طور مطرح میکند: آیا نظارتی بر نرخگذاری چنین مواردی در کافی نتها وجود ندارد؟ رقم یکمیلیون و پانصدهزار تومان فقط برای ثبتنام، آیا برپایه نرخ اتحادیه است؟
مرد سنوسالدار برای ثبت نام اولیه خودرو، دست به دامن یکی از کافینتها میشود. حسن جعفری میگوید: در خیابان راهنمایی به کافینتی مراجعه کردم. متصدی همان اول به صورت شفاهی گفت که ۳۰۰ هزار تومان برای ثبتنام اولیه میگیرم و اگر موافق هستید انجام دهم. این رقم به نظرم زیاد بود. با خودم گفتم نزدیک خانهام در آزادشهر، نرخها متفاوت است. به کافینتی نزدیک خانه رفتم، نرخ ثبتنام چندان تفاوتی نداشت و با کلی چکوچانهزدن ۲۰۰ هزار تومان را به کارتش واریز کردم.
کلافه و سرگردان از زمین و زمان شاکی است. نوبت گرفتن از پزشک سرشناس، برایش از پشت سر گذاشتن هفتخان رستم سختتر است.
عطیه سرگزی به شهرآرا میگوید: الان سه ماه است دربهدر دنبال نوبت گرفتن از دکتری هستم که گفتهاند در کارش خبره و درجه یک است. کافینتی به من تضمین داده که برای من نوبت میگیرد، اما بهازای آن مبلغ ۵۰۰ هزار تومان طلب کرده است.
حرف دل این بانوی جوان این است: میدانم زندگی سخت شده و پول درآوردن سختتر، با این شرایط ما نباید این طور بیرحمانه با هم برخورد کنیم. روی چه حساب و کتابی من باید هم پول ویزیت پزشک بدهم و هم ۵۰۰ هزار تومان دستمزد برای یک ثبتنام الکترونیکی نوبت پزشک پرداخت کنم؟ چرا کسی بر این اوضاع و احوال نظارتی نمیکند؟
رئیس اتحادیه رایانه و ماشینهای اداری مشهد توضیحاتی برای گلایههای شهروندان به شهرآرا ارائه میدهد. محمد مهربان میگوید: با اینگونه دغدغهها که بعد از شیوع ویروس کرونا تقریبا بیشتر امور الکترونیکی شد و اینگونه گلایهمندیها نیز افزایش یافت، غریبه نیستیم.
مهربان برای مشکلات ثبتنام وام ازدواج چنین اظهارنظر میکند: علت این مسئله سایت عجیب و غریب بانک مرکزی است، به عنوان مثال این سایت ساعت ۲:۳۰ بامداد باز میشود. درحقیقت کاربر آن موقع شب باید دردسترس باشد که کد موردنظری که اعلام میشود را وارد کند. با این شرایط هرکسی در عمل نمیتواند این کار را انجام دهد.
او راهکاری برای این کار پردردسر و پرزحمت دارد: در چنین موارد خاصی، راهکار، توافق بین مصرفکننده و متصدی کافینت است. یعنی مجبورند برای بحث قیمت خدمات توافق کنند.
شروط توافق هم به گفته رئیس اتحادیه حتما باید مکتوب باشد. مهربان ابراز میکند: توافق شفاهی مورد پذیرش نیست و باید توافق مکتوب باشد و اگر چنین نباشد، مشتری حق شکایت دارد و میتواند ساعت ۷ تا ۱۳ روزهای عادی به اتحادیه رایانه و ماشینهای اداری واقع در خیابان دستغیب ۳۵، بین بیستون ۱ و ۳، پلاک ۳۴ مراجعه کند تا به شکایتش رسیدگی شود.
او به سختیهای دریافت وام ازدواج اشاره دارد و معتقد است که بانک مرکزی باید سایت مورد نظر را از اصل و اساس درست کند تا فرایند ثبتنام تسهیل شود. رئیس اتحادیه رایانه و ماشینهای اداری مشهد تأکید میکند: اگر ثبتنام در حالت عادی باشد، رقم حداکثر۱۵۰هزار تومان است. اما اصل مشکل آنجاست که این سایتها در چند ثانیه پر میشود و اگر فرد تخصص و مهارت کافی نداشته باشد، بهسختی میتواند ثبتنام کند.
از طرف دیگر پیامک تأیید، کد کپچا را هم افزودهاند که این موارد نیز کار را سختتر کرده است. همه این موارد را درنظر بگیرید بیشک بهسختی ثبتنام وام ازدواج پی میبرید و این حق برای متصدی کافی نت ایجاد میشود که رقمی معقول را از مصرفکننده خدمات دریافت کند.
مهربان با اشاره به اینکه نرخنامه در همه کافینتها در معرض دید مشتریهاست، میگوید: برای خدماتی که قابلیت نرخگذاری به صورت استاندارد دارند نرخگذاری انجام شده و مسئولان این صنف باید طبق آن خدمات به مشتری ارائه بدهند.
رئیس اتحادیه رایانه و ماشینهای اداری مشهد نرخگذاریهای توافقی را شامل خدماتی که ثبتنام آن سخت و پیچیدهتر است، میداند و به مصادیق آن اشاره میکند: نوبتگیری برخی پزشکان واقعا طاقتفرساست. به عنوان نمونه در همین شهر مشهد، پزشکی بنامی هست که سایتش در ساعت۱۲ شب باز میشود و دقیقا در زمان یک دقیقه نوبتهایش پر میشود.
همچنین از دیگر موارد استثنا برای نرخگذاری توافقی، ثبتنام خودرو و نامنویسی برای لاستیک خودروست که ثبتنام آن، از عهده برخی شهروندان بر نمیآید.
مهربان با بیان اینکه هم مشتری و مصرفکننده و هم اپراتور و کاربر حق پیگیری دارند، میگوید: آنچه را دغدغه شهروندان و اپراتورهاست به بازرسی اداره صمت اطلاع دادهایم و پیشنهاد دادهاند که برای موارد خاص خدمات، کف و سقف بهای خدمات مشخص کنیم.