به گزارش شهرآرانیوز؛ از مساحت ۳۵ هزار هکتاری شهر مشهد بیش از ۲ هزار هکتار آن براساس متر و معیار‌های وزارت راه‌وشهرسازی بافت فرسوده محسوب می‌شود. حدود ۲۰ درصد از جمعیت مشهد هم در این جغرافیا زندگی می‌کنند. این مساحت همچنین میزبان ۲۱۶ هزار بنای ناپایدار و خطرناک برای سکونت است؛ بنا‌هایی که باید نوسازی شود. این اعداد و ارقام مدت‌هاست که خراسان رضوی و مشهد را در بین سه شهر و استان دارای بیشترین بافت فرسوده و بنای ناپایدار قرارداده است. برای همین هم از حدود بیست سال پیش فرایند نوسازی در چهار بافت فرسوده عامل، آبکوه، وکیل‌آباد و میدان شهدا آغاز شد.
با وجود همه مشکلاتی که بر سر راه نوسازی و بهسازی این بافت‌های فرسوده وجود داشت و گاهی باعث متوقف شدن این مهم می‌شد، اوضاع‌واحوال دو پروژه عامل و میدان شهدا در دو سه سال اخیر به خوبی پیش رفته است، اما هنوز گره‌هایی در بازسازی دو بافت آبکوه و وکیل‌آباد وجود دارد که باعث کندشدن نوسازی آنها شده است؛ گره‌هایی که البته به گفته مدیرعامل سازمان بازآفرینی فضا‌های شهری شهرداری مشهد با مصوبات حمایتی شورای اسلامی شهر مشهد و تصویب طرح‌های جدید برای این دو بافت به زودی باز می‌شود و روند نوسازی و بهسازی آبکوه و وکیل آباد سرعت خواهد گرفت.
صد هکتار از ۲ هزار هکتار بافت فرسوده مشهد به بافت فرسوده وکیل‌آباد تعلق دارد که براساس مصوبه وزارت راه‌وشهرسازی باید برای آن طرح تهیه می‌شد؛ کاری که شهرداری از دهه ۷۰ جسته و گریخته آغاز کرده است و حالا با مصوبه شورای عالی معماری و شهرسازی و وزارت راه سرعت گرفته بود.
هم‌زمان با آغاز فرایند تهیه طرح برای وکیل‌آباد، ساخت‌وساز‌ها در این محله به اصطلاح فریز شد و از همان سال تا امروز نسخه‌های مختلفی برای این بافت پیچیده شد که تقریبا همه‌شان با شکست روبه‌رو شد تا کار نوسازی این بافت قفل شود و در نهایت همه چیز به تهیه و تصویب طرح تفصیلی و طرح جدید نوسازی این بافت فرسوده گره خورد.
این ماجرا، اما به شکل دیگری برای بافت فرسوده آبکوه هم تکرار شد؛ کار نوسازی این بافت قدیمی و پرجمعیت مشهد از حدود دوازده سال پیش و با درخواست مردم آغاز و قرار شد براساس طرحی که آماده شده بود این عرصه حدود ۸۵ هکتاری که فرسودگی بیش از حدی داشت، بازسازی و نوسازی شود، اما حذف مردم از چرخه نوسازی بافت، تزریق اندک اندک بودجه و اعتبار، بلاتکلیفی مردم برای ماندن در بافت و ساختن خانه جدید یا فروختن و کوچ از آبکوه، مشخص نبودن برنامه توسعه و... دست به دست هم داد تا نوسازی بافت آبکوه هم به نوعی قفل شود و نه مردم و نه شهرداری نفعی از این فرایند نبرند.
تعیین‌تکلیف نوسازی دو بافت فرسوده آبکوه و وکیل‌آباد از همان ابتدای دوره ششم شورای شهر و مدیریت شهری در اولویت قرار گرفت و در کنار بازدید‌های مکرر اعضا و مسئولان دولتی از این بافت‌ها و گفتگو با مردم برای پیدا کردن راه‌حلی که گره‌های موجود را باز کند، مصوباتی هم برای حمایت از بافت آبکوه و وکیل‌آباد از دل شورای شهر بیرون آمد.
مرداد ماه ۱۴۰۱، شورای شهر مشهد، شهرداری را مکلف کرد که از مجموع اوراقی که قرار است برای بافت‌های فرسوده منتشر شود، ۳ هزار میلیارد ریال به آبکوه و ۵ هزار میلیارد ریال به وکیل‌آباد اختصاص بدهد. خرداد ماه ۱۴۰۲ همین روند تکرار شد و شورا مجوز انتشار ۳ هزار میلیارد ریال اوراق مشارکت برای تسریع در نوسازی بافت آبکوه را صادر کرد.
دی‌ماه همان سال، شورای شهر برای سرعت دادن به بازسازی آبکوه و افزایش نقش مردم در این فرایند، یک بسته تشویقی پر‌وپیمان برای ساخت‌وساز و نوسازی بنا‌های ناپایدار توسط خودِ مردم تصویب کرد که با استقبال نسبی مردم روبه‌رو شد.
اما امسال هم شورای شهر یک بار دیگر سهم خوبی از اوراق به دو بافت آبکوه و وکیل‌آباد اختصاص داد تا بخشی از مشکلات اعتباری و نقدینگی نوسازی این بافت‌های مهم و پرجمعیت سریع‌تر حل‌وفصل شود؛ در مصوبه خردادماه ۱۴۰۳، شهرداری مکلف شد تا از اوراقی که قصد دارد برای سال جدید منتشر کند، ۵ هزار میلیارد ریال برای آبکوه و ۲۵۰۰ میلیارد ریال هم برای وکیل‌آباد کنار بگذارد.
حالا با وجود این مصوبات و فرایند‌هایی که در نوسازی این دو بافت فرسوده تغییر کرده است، سؤال این است که نوسازی و تصویب طرح‌های این دو بافت فرسوده در چه مرحله‌ای است و آیا اتفاق تازه‌ای افتاده است؟
مدیرعامل سازمان بازآفرینی فضا‌های شهری شهرداری مشهد در گفتگو با شهرآرا، یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های شورا و شهرداری در دوره ششم را نوسازی بافت‌های فرسوده و تسریع این پروژه‌ها دانست و گفت: شورای شهر نشان داده است که دغدغه نوسازی بافت‌های فرسوده شهر مشهد و به ویژه چهار بافت عامل، آبکوه، وکیل‌آباد و میدان شهدا را دارد و می‌خواهد این چهار پروژه هرچه سریع‌تر به سرانجام برسد تا حداکثر رضایت شهروندی را داشته باشیم. مصوباتی که شورای شهر در این سال‌ها داشته، توانسته به اهالی هم اطمینان‌خاطر بدهد و هم اینکه تا حد زیادی در سال‌های گذشته مسیر نوسازی، بهسازی و بازسازی بافت‌های فرسوده شهر مشهد هموار شد.
محمود عبدا... زاده با اشاره به آخرین اقدامات سازمان بازآفرینی در بافت آبکوه توضیح داد: در بافت فرسوده آبکوه حمایت ۱۰۰ درصدی شورای شهر را کنار خودمان داریم و هم‌زمان با مصوبه حمایتی شورا که سال گذشته به تصویب رسید و ما آن را اجرا کردیم، به تهیه و تصویب طرح تفصیلی جدیدی برای این بافت نیاز شد تا کار جدیدی شروع شود. با توجه به مصوبه حمایتی شورای شهر قرار است تا طرح جدیدی برای آبکوه تهیه و مراحل تصویب خودش را طی کند که امیدواریم ظرف مدت کوتاهی این طرح در کمیسیون ماده ۵ به تصویب برسد.
وی ادامه داد: با تصویب این طرح و مصوبه حمایتی شورای اسلامی شهر مشهد، بازسازی و بهسازی بافت فرسوده آبکوه با سرعت بسیار بیشتری از قبل دنبال می‌شود.
مدیرعامل سازمان بازآفرینی شهرداری مشهد از تهیه طرح نوسازی بافت فرسوده وکیل‌آباد با مشارکت مردم خبر داد و در این باره گفت: طرح نوسازی بافت فرسوده وکیل‌آباد برای اولین بار با مشارکت مردم ارائه شد و ما به همراه شهرداری منطقه ۱۲، طرحی را که قرار است به تصویب برسد به مردم محله ارائه کردیم و آنها هم نظراتشان را به شهرداری منتقل کردند.
اکنون نیز در مرحله اعمال نظرات مردم در طرح هستیم و بعد از این کار، طرح نوسازی بافت محله وکیل‌آباد به کمیسیون ماده ۵ ارائه می‌شود تا در آنجا به تصویب برسد. این اولین بار بود که قبل از بررسی نهایی طرح در کمیسیون ماده ۵، جزئیات آن به مردم همان محله ارائه شد و آنها هم درباره آن نظراتشان را ارائه دادند و این نظرات در طرح اعمال شد.