فرزانه شهامت/شهرآرانیوز - انتقاد رسانه‌های استان از وضعیت بازار در نشست خبری معاونان سازمان صمت خراسان رضوی و اتاق اصناف مشهد پر‌رنگ بود. مسئولان حاضر در این جلسه ۱۰۰ دقیقه‌ای که صبح پنجشنبه برگزار شد، دلیل افزایش قیمت اقلامی مانند حبوبات را فرااستانی می‌دانستند و از آنچه که ثبات نسبی در بازار کالا‌های اساسی بیان شد، رضایت تلویحی داشتند. معاون نظارت و بازرسی صمت خراسان رضوی با اشاره به بازه اول فروردین تا ابتدای اردیبهشت امسال گفت که از ۱۴ قلم کالای گروه آهن‌آلات ۷ قلم بی‌تغییر بوده، ۲ قلم کاهش و ۵ قلم اندکی افزایش قیمت داشته است.
رضا شجاعی بدون اشاره به شیوه گردآوری قیمت‌ها به ۱۹ کالای هدف اشاره کرد که در این مدت، ۱۰ قلم بدون تغییر و ۸ قلم با کاهش قیمت همراه بوده و صرفا سیب‌زمینی افزایش قیمت داشته است. اعلام متوسط قیمت حبوبات در بازار بر دامنه نقد رسانه‌ها افزود. به گفته این مقام مسئول، نرخ حبوبات در بازه یادشده کاهشی بوده است. به طور مثال، نرخ عدس کانادایی از ۲۰ هزار به ۱۹ هزار تومان، لوبیا سفید از ۲۱ هزار به ۱۹ هزار و ۵۰۰ تومان و لوبیا قرمز از ۲۴ هزار تومان به ۲۳ هزار تومان رسیده است.
بیان نمونه‌هایی مغایر با این قیمت‌ها از سوی خبرنگاران باعث شد معاون بازرسی و نظارت سازمان صمت قول بازدید میدانی در روز شنبه را بدهد.
خداحافظی با شکر دولتی
معاون بازرگانی سازمان صمت خراسان رضوی نیز بدون اعلام تاریخی هر‌چند تقریبی، نسبت به تعدیل قیمت حبوبات در آینده اظهار خوش‌بینی کرد.
علی غفوری‌مقدم با اشاره به تغییر نرخ ارزِ واردات حبوبات از دولتی به نیمایی گفت: تا یکی‌دو ماه بعد از این تصمیم با موجودی‌های قبلی بازار، کنترل قیمت‌ها تا حدی صورت می‌گرفت. قیمت ارز نیمایی ثابت نیست و متناسب با تغییر نرخ آن، قیمت کالا‌های وارد‌شده هم تغییر می‌کند. محدودیت مراودات تجاری به دلیل شیوع کرونا مزید برگرانی حبوبات شد. الان حجم زیادی از کالا‌های وارداتی، در بنادر کشور انبار شده و با مشکلات ترخیص مواجه است. این‌ها بازار را با کمبود عرضه مواجه کرده و به افزایش قیمت دامن زده است. او به خبرنگاران وعده داد: ترخیص برنج و حبوبات به‌زودی رخ خواهد داد و قطعا در آینده شاهد کاهش قیمت حبوبات خواهیم بود، اما اینکه بخواهیم دقیق بگوییم چه زمانی کار سختی است.
غفوری مقدم در پاسخ به شهرآرا در مورد وضعیت سهمیه شکر صنف و صنعت، آب پاکی را روی دست متقاضیان ریخت و گفت: از ابتدای سال ۹۹ دیگر چیزی به اسم سهمیه شکر صنف و صنعت با ارز دولتی نداریم و نخواهیم داشت. اگر هم سهمیه‌ای باشد با قیمت نیمایی در اختیار واحد‌ها قرار می‌گیرد.
معاون سازمان صمت با اذعان به ذخایر
۸۳ هزار تنی شکر در انبار‌های شرکت غله استان، در پاسخ به اینکه چرا از این ذخایر برای تأمین نیاز صنف و صنعت استفاده نمی‌شود، اظهار کرد: این‌ها جزو ذخایر راهبردی کشور است و شکر خانوار را تأمین می‌کند. سهمیه‌های احتمالی برای اصناف و صنایع طبق قواعد انبارداری از استان‌هایی تأمین می‌شود که زودتر شکر را ذخیره کرده‌اند و اکنون عمده ذخایر در خوزستان است. واحد‌هایی که تمایل ندارند می‌توانند از شکر‌های موجود در بازار نیاز خود را تأمین کنند. او با اشاره به سهمیه کالا‌های اساسی استان در ماه رمضان که قبلا در همین صفحه اطلاع‌رسانی شده است ادامه داد:
۱۵۰۰ تن برنج هندی و ۵۰۰ تن از شکر سهمیه استان برای تهیه سبد معیشتی در اختیار سپاه، آستان قدس، شهرداری و کمیته امداد قرار گرفته است.
میوه‌های تنظیم بازار کجاست؟
غفوری‌مقدم در پاسخ به گله یکی از خبرنگاران در مورد گرانی میوه و سرنوشت مازاد میوه‌های تنظیم بازار نوروز، اظهار کرد: برآورد ما این بود که ۷۰ درصد سهمیه میوه تنظیم بازار استان تا هفته آخر اسفند توزیع شود. به دلیل کرونا این میزان به کمتر از ۲۰ درصد رسید. با وجود کاهش قیمت‌ها از ۶۰۰۰ به ۵۰۰۰ تومان باز هم تقاضا تحریک نشد. از فساد میوه‌ها جلوگیری شد و باقی‌مانده در اختیار بازار‌های شهرداری، واحد‌های صنفی، شهرستان‌ها و عمده فروشان قرار گرفت. الان تقریبا چیزی به اسم میوه تنظیم بازار نداریم و وظیفه تنظیم بازار میوه نیز مربوط به شب عید و حداکثر فروردین است. او با قبول بالا بودن قیمت میوه، این روند را روال همه‌ساله دانست که میوه‌های سردخانه‌ای تمام‌شده و میوه‌های سر درختی به بازار نرسیده است.
معاون سازمان صمت همچنین با اظهار بی‌اطلاعی از زمان تخصیص سهمیه برنج پاکستانی به استان، گفت: سهمیه‌ای که تا اسفند می‌گرفتیم، باعث تعدیل قیمت هر‌کیسه تا ۱۱۵ هزار تومان شده بود. سهمیه بسیار کم فروردین باعث شد نقش‌آفرینی‌مان در تنظیم قیمت برنج پاکستانی به شدت کاهش پیدا کند.
هفت‌خان گرفتن وام
رئیس اتاق اصناف مشهد نیز در این جلسه ترجیح داد به جای ارائه آمار عملکرد، از مشکلات اقتصادی اصناف بگوید. محمود بنانژاد با اشاره به مصوبات دولت برای جبران خسارت ۱۰ صنف آسیب دیده از کرونا، از اضافه شدن ۳ صنف دیگر شامل آموزشگاه‌های رانندگی، آرایشگاه‌های زنانه و گرمابه‌ها به این فهرست خبر داد.
او تأکید کرد: رونق یا رکود اصناف، به صورت دومینووار به یکدیگر سرایت می‌کند؛ بنابراین به نظر ما تعداد صنف‌های آسیب‌دیده از کرونا خیلی بیشتر از ۱۳ مورد است.
او درباره مشکلاتی که اصناف مشمول دریافت تسهیلات کم‌بهره با آن مواجه‌اند، گفت: از شرایط برخورداری از وام ۱۲ درصد به ازای تعداد کارگران بیمه شده این است که فهرست بیمه آبان، آذر و دی ۹۸ تغییر نکرده باشد. اگر قرارداد کارگری تمام شده باشد، واحد به جای کارگر بیمه‌شده، کارگر پاره‌وقت داشته باشد یا مثل گیم‌نت‌ها کارگری نداشته باشد، وام شامل حالشان نمی‌شود. دولت باید با توجه به عملکرد واحد صنفی، تسهیلات بدهد و گرنه در حفظ اشتغال دچار مشکل می‌شویم.
بنانژاد با اشاره به تقاضای تمدید مهلت ارائه اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی به مدت ۳ ماه، ادامه داد: در نهایت با تمدید این بازه از ۳۱ خرداد به ۳۱ تیر موافقت شد.
او با بیان اینکه از میزان خسارت‌های کرونا بر اصناف، آماری نداریم گفت: در سامانه اتاق اصناف ایران زیرپروتالی تهیه شده است تا افراد خسارتشان را خوداظهاری کنند.
بنانژاد آمار کسبه دارای پروانه و در حال تهیه پروانه کسب در مشهد را ۱۴۰ هزار مورد اعلام کرد و افزود: برآورد ما این بود که در جریان الزام به تعطیلی واحد‌ها به دلیل مسائل بهداشتی، ۱۰ درصد از این تعداد به دلیل امتناع از تعطیلی پلمب شوند. ۲۵ هزار تذکر داده شد و خوشبختانه با همکاری اصناف، فقط ۱۰۰۰ واحد صنفی پلمب شدند.
«پارسال، ۴۹۰ هزار بازرسی انجام و ۳۷ هزار پرونده تشکیل شد. تعداد پرونده‌ها نسبت به سال ۹۷، رشد ۲۶ درصدی دارد.» خبر را کارشناس مسئول معاونت بازرسی سازمان صمت بیان و کسب رتبه نخست استان در افزایش تعداد بازرسی‌ها و پرونده‌های تخلف تشکیل شده نسبت به عملکرد سال ۹۷ را اعلام کرد.
مهدی مقدسی این را هم گفت که پارسال ۱۳ میلیارد تومان بدون تشکیل پرونده به ۱۷۴۹ شاکی برگردانده شده و ۲۶ هزار شکایت رسیده به ستاد خبری ۱۲۴ نیز به تشکیل ۸۰۰۰ پرونده منجر شده است.
او اضافه کرد: از ابتدای اسفند پارسال تا هفتم اردیبهشت حدود ۷۰۰۰ بازرسی از کالا‌های سلامت‌محور داشتیم که منجر به تشکیل ۲۱۷ پرونده به ارزش ۵۴ میلیارد ریال شد. با هماهنگی دستگاه قضا، توزیع کشفیات را معطل سیر مراحل اداری نکردیم و ۳۵ هزار بسته ۱۰۰ عددی دست‌کش، بیش از ۳۰ هزار لیتر ضدعفونی‌کننده و بیش از یک میلیون ماسک را در کمترین زمان تحویل دانشگاه علوم پزشکی دادیم. تقلب و گرانی کماکان در بازار هست، با وجود این شاهد آرامش نسبی در بازار هستیم.
مقدسی در پاسخ به این سؤال که چرا با وجود تعدد بازرسی‌ها، آثار آن در حد انتظار نیست، به خلأ‌های قانون و بازدارنده نبودن مجازات‌ها اشاره کرد و گفت: چرا این سؤال خوب را از ما می‌پرسید؟ ما وظیفه‌مان را انجام داده ایم، اما آیا با جریمه‌های کنونی، صرف تشکیل پرونده باعث اصلاح رفتار متخلف می‌شود؟
او ادامه داد: این روز‌ها که نوسان قیمت خودرو و مسکن اعصاب مردم را به هم ریخته است رسانه‌ها می‌پرسند دستگاه‌های نظارتی کجا هستند؟ با استناد به کدام قانون وارد نمایشگاه اتوموبیل بشویم و بگوییم چرا پراید ۴۰ میلیون تومانی را ۷۰ میلیون تومان می‌فروشید؟
معاون نظارت و بازرسی سازمان صمت نیز با اشاره به آغاز طرح نظارتی ضیافت ۹۹ که از ششم اردیبهشت شروع شده است، گفت: تا روز دهم ۸۴۰۰ بازرسی و ۱۵۹ گشت مشترک انجام و ۸۱۴ پرونده تخلف به ارزش ۶.۷ میلیارد ریال تشکیل شده است. بیشترین شکایت‌ها مربوط به حوزه آرد و نان و کمترین مربوط به شله و حلیم بوده است.
به گفته وی در همین مدت ۲۳۷ شکایت به ستاد خبری ۱۲۴ رسیده که منجر به تشکیل ۲۰ پرونده شده است.