وام را مردم برای گره‌گشایی از مشکلات خود می‌گیرند. پس باید آن‌قدری باشد که این مهم نایل بیاید. جز این باشد به یک شوخی تبدیل می‌شود که اشک آدم را درمی‌آورد. البته نه فقط برای گریه که چیزی بین خنده و گریه. فکر می‌کنم وام بازنشستگان هم از این جمله باشد. مبلغِ ۳۰ میلیون تومان، رقمی نیست که گوشه‌ای از چاله‌های زندگی را پُر کند، چه رسد به چاه‌های متعددی که در زندگی همه فراوان است و در زندگی بازنشستگان فراوان‌تر. تعداد وام‌ها را هم اگر نسبت به تعداد بازنشستگان بسنجیم، قصه دراماتیک‌تر هم خواهد شد؛ امسال تنها ۱۲۰ هزار نفر از جمعیت بیش از ۴ میلیون نفر جامعه بازنشستگان، موفق به دریافت همین مبلغ وام شده‌اند.
جالب است که بیان می‌شود، «این وام، یکی از مهم‌ترین برنامه‌های حمایتی دولت برای بهبود وضعیت معیشتی بازنشستگان و مستمری‌بگیران است.» انگار در دو دهه پیش زندگی می‌کنیم که با این رقم می‌شد کلی کار کرد و به معنای واقعی می‌شد «وضعیتِ معیشتی فرد» را بهبود داد.
شاید بین زمانی که ما زندگی می‌کنیم و زمان زیست بزرگواران، دوتا ۱۰ سال فاصله است. آنان آن روز‌ها را می‌بینند و ما گرفتار امروز هستیم که قیمت‌ها از «الآن»، نه تا ساعتی دیگر، که تا «الآن» فرق می‌کند.
تازه برای همین مبلغ، شرطِ دارابودن ۲۰سال سابقه بیمه‌پردازی و بیشتر هم قید شده است. از سن و سال که بین ۵۰ تا ۷۷ سال است بگذریم، طرف باید چند تا «عدم» داشته باشد؛ عدم مسدودی حساب، عدم سابقه چک برگشتی، عدم بدهی معوق به سیستم بانکی کشور (بابت شخص متقاضی یا ضمانت وام دیگران)، عدم استفاده از تسهیلات مشابه طی سه سال گذشته. یک «داشتن» و یک «مالکیت» هم، وجودشان الزامی است.
اول، داشتن موجودی کافی در حساب بانکی شخص به مبلغ ۱۰۰هزار تومان و دوم هم مالکیت تلفن همراه به نام شخص متقاضی. این شرایط که احصا شد، اگر شانس داشتند، در فهرست برندگان قرار می‌گیرند. لابد خوشحال هم باید بشوند. کاش مسئولان محترم تدبیر می‌کردند که صاحبان حساب از همان بانکی که حقوق دریافت می‌کنند، می‌توانستند تسهیلات بگیرند که به‌واقع در بهبود وضعیت معیشتی بازنشستگان و مستمری‌بگیران، مهم و مؤثر باشد. جای دوری نمی‌رود تسهیلاتی از این دست، هم در چرخه اقتصاد تحرک ایجاد می‌کند و هم تمام و کمال برمی‌گردد.
تاکنون از اینکه بازنشسته‌ای وام را اختلاس کند نخوانده‌ایم. تازه به دیر و زود هم نمی‌افتد که بانک به محض واریزشدن حقوق، قسط را برمی‌دارد. سوخت و سوز هم که راه به این چرخه اساسا نمی‌تواند باز کند. به این موضوع هم فکر کنند مسئولان محترم...