لیلا جانقربان-شهرآرانیوز/ سالهای گذشته، سالهای نابودی روستاها بود و با اوجگیری خشکسالیها، مردم روستا که از نظر اقتصادی دچار ضعف شده بودند، راهی شهرها شدند و در حاشیه آنها با درآمدهای کم و مشاغل کارگری خود را مشغول کردند. اشتغالی که بسیاری از آنها رضایتی برای انجامش نداشتند، اما ناچار به انجام آن بودند.
در این میان روستاها و روستاییانی پیدا شدند که با خلاقیتهای کمهزینه، زمینهای را فراهم کردند که زندگی در روستا تداوم داشته باشد و اهالی انگیزهای برای کشاورزی و دامپروری که شغل اصلی مردم روستاست و زندگی شهری به آن وابسته است، داشته باشند.
روستایی که همیشه کار دارد
یکی از روستاهایی که عمر خود را مدیون خلاقیت اهالی است، روستای فرخد است. روستایی در ۹ کیلومتری مشهد واقع در جاده کلات. روستایی که اهالی آن بهجای کوچ به شهر، راههایی برای ادامه حیات روستا یافتهاند و امروز نهتنها برای تمام اهالی روستا کسبوکار ایجاد کردهاند، بلکه روزانه تعداد زیادی کارگر را نیز از مناطق اطراف و حاشیه شهر مانند سیسآباد و همتآباد برای کارگری به این روستا میآورند و به طریقی برای مردم شهر هم کار ایجاد کردهاند.
این روستا بیش از۶۰۰۰ نفر جمعیت دارد و اهالی آن با کاشت گل محمدی، انگور و زعفران و فراوری محصولات آنها تکانی اساسی به روستا دادهاند. در بسیاری از خانهها در فصل گل محمدی بساط گلابگیری برپاست و گوشه ایوان خانهها غنچههای آفتاب ندیده، برای روانهشدن به بازار خشک میشوند. در فصل تاکها نیز خوشههای انگور سرزمین فروش میروند و فصل زعفران که میشود، عطر گل تازه همه خانهها را پر میکند. اینجا در تمام فصول سال کاری برای انجام دادن هست.
جشنواره نجاتبخش
یکی از کشاورزان این روستا که این روزها کار گلابگیری را هم شروع کرده است، میگوید: تا قبل از اینکه گلابگیری را در روستا راه بیندازیم، چندان سودی از گل محمدی نداشتیم و حتی برای جمعکردن آن، سر زمین هم نمیرفتیم. تا اینکه به پیشنهاد رئیس شورای روستا دستبهکار گلابگیری شدیم. الان دیگر از درآمد این کار راضی هستیم و زمینهای بیشتری زیر کشت گل محمدی بردهایم و کارگر هم سر زمین میآوریم.
آقای شمشیری که از کشاورزی در روستای فرخد راضی است، میگوید: خدا پدر آقای امیرخانی را بیامرزد. با راه انداختن جشنواره گل محمدی در روستا از سال ۹۸ ما را نجات داد. مردم حالا دیگر خودشان برای خرید گلاب می آیند و گل تازه را سر زمین میخرند. قبلا فقط ما را به انگور میشناختند، ولی الان گلاب فرخد در کشور معروف شده است.
رئیس شورای اسلامی روستای فرخد مردی خلاق است که با راهاندازی جشنواره گل محمدی، نام روستا را سر زبانها انداخته است و به پدر گل محمدی روستا هم معروف شده است.
آقای امیرخانی میگوید: خیلی فکر کردم که چطور روستا را به همه بشناسانم. اول میخواستم با زعفران این کار را بکنم. دیدم زعفران مرغوبتر است، برای همین سراغ گل محمدی و گلاب رفتم. در فصل بهار ۱۸۰ هکتار از اراضی کشاورزی زیر کشت گل محمدی میرود و روزی ۱۰۰۰ کارگر از سیسآباد و همتآباد سر زمینها میآوریم. الان چند سالی است که مردم گل فرخد را میشناسند و به قمصر خراسان رضوی معروف شدهایم.
پدر گل محمدی روستای فرخد میگوید: پلاکهای کشاورزی ۱۲۵و ۱۲۶ مربوط به روستای ماست و بیش از ۳۰۰۰ هکتار زمین کشاورزی زیر کشت دارد. تمام فصول سال در این روستا کار هست. جمعآوری گلهای محمدی در فصل اول سال، تاکچینی در فصل دوم سال و علفچینی زمینهای زعفران و جمعآوری گل آن از روی زمینها در فصل سوم سال کار ماست.
دغدغه ۱۰ درصدی فرهنگ
اما در کنار تمام خوبیهای این روستا، اهالی از یک اتفاق گله دارند و آن هم مهاجرت مردم حاشیه شهر مشهد به این روستاست. رئیس شورای اسلامی روستای فرخد با اشاره به اینکه ۹۰ درصد مردم روستا بومی هستند، میگوید: بعد از گرانشدن خانهها در شهر، باتوجهبه اینکه در روستای فرخد فراوانی کار است، عده زیادی از حاشیه شهر مشهد به روستای ما آمدند که این تعداد ۱۰ درصد جمعیت روستا را تشکیل میدهند، اما از نظر فرهنگی مشکلاتی را برای ما ایجاد کردهاند. مردم روستای ما با برخی رفتارها آشنایی ندارند و هنوز هم خیلی از ارزشها برای ما مهم است. همه اهالی روستا یک رابطه خویشاوندی با هم دارند و مسائل را رعایت میکنند، ولی تازهواردها این مسائل را جدی نمیگیرند که در تلاشیم در شورا این مسئله را بهطور جدی پیگیری و حل کنیم.
پای رنج خلاقیت
اگر روستای فرخد امروز به قطبی در کشاورزی تبدیل شده است و تولیدات آن علاوه بر مصرف داخلی وارد چرخه صادرات هم میشود، بهدلیل همت اهالی روستا و ایده و خلاقیتی است که با رنج، پای اجرای آن ایستادهاند. خلاقیتی که خیلیها منتظر آن نشستهاند تا یکی از بیرون آن را برایشان اجرا کند.
گفتنی است که بر اساس سرشماری سال ۹۷، تعداد ساکنان روستاهای ایران نسبت به سال ۹۰ حدود ٧٠٠ هزار نفر کاهش داشته است که باتوجهبه این موضوع، به روستاهایی مانند فرخد که همچنان نفس میکشند، باید رسیدگی بیشتری شود. مردم این روستا قانع هستند، اما باید امکانات گستردهتری در زمینه بهداشت و تحصیل در اختیار آنان قرار گیرد.