به گزارش شهرآرانیوز؛ به عنوان یک شهروند ایرانی، چقدر به اخبار مربوط به لایحه بودجه توجه داشته‌اید؟ در پشت پرده زندگی روزمره، چالش‌هایی وجود دارد که دیده نمی‌شوند، اما تأثیرشان بر زندگی مردم مشهود است. در این میان، توجه به ابعاد پنهان تصمیم‌گیری‌ها و سیاست‌های کلان، مانند لایحه بودجه، ضرورتی انکارناپذیر است. اگر بودجه به‌درستی برنامه‌ریزی نشود، چالش‌های اقتصادی و اجتماعی بیش از پیش بر دوش شهروندان سنگینی خواهند کرد.
با توجه به اهمیت این موضوع روزنامه شهرآرا تلاش دارد در کنار گزارش‌هایی که هر سال در رابطه با ردیف‌های بودجه‌ای، مطالبات خراسان رضوی و مشهد، عملکرد دستگاه‌ها و... می‌پرداخته است، حالا در فصل بودجه بخش «سواد اقتصادی» خود را به ارائه بخش‌های مختلف لایحه بودجه ۱۴۰۴ به‌ویژه قسمت‌هایی که برای مردم اهمیت بیشتری دارد، اختصاص دهد. در اولین قسمت به موضوع درآمد‌های مالیاتی پرداختیم.
بخش درآمد‌های مالیاتی در بودجه، هم برای دولت اهمیت زیادی دارد و هم برای مردم. به دنبال افزایش تحریم‌ها و کاهش فروش نفت از یک‌سو و دست‌انداز‌های صادرات کالا از سوی دیگر درآمد‌های مالیاتی در سال‌های اخیر به یکی از ارکان اصلی و پایدار منابع مالی دولت تبدیل شده است.
از سوی دیگر به‌ویژه برای شهروندانی که خود به‌عنوان پرداخت‌کننده مالیات‌ها در این فرایند نقش دارند، بررسی دقیق جزئیات مالیاتی لایحه بودجه اهمیت فراوانی دارد. ابتدا بگوییم که درآمد‌های مالیاتی در لایحه بودجه ۱۴۰۴ نسبت به قانون ۱۴۰۳ معادل ۳۹ درصد افزایش داشته است. در این مطلب با استناد به گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس به تحلیل تغییرات و پیش‌بینی‌های درآمدی در لایحه بودجه سال۱۴۰۴ و تفاوت آن با سال۱۴۰۳ پرداخته شده است.
از جمله تغییرات کلیدی در بخش مالیات بر درآمد حقوق در لایحه ۱۴۰۴، افزایش معافیت مالیاتی است. طبق این لایحه، افرادی که ماهانه تا ۲۴میلیون تومان درآمد دارند، از پرداخت مالیات بر حقوق معاف خواهند بود؛ این در حالی است که این سقف در سال۱۴۰۳، ۱۲ میلیون تومان بوده و اکنون دوبرابر شده است. افزون بر این، در صورتی که فرد از چند منبع درآمد حقوقی داشته باشد، مجموع حقوق و مزایا به عنوان مبنای محاسبه مالیات در نظر گرفته خواهد شد. تعیین نرخ‌های مالیاتی نیز بر اساس پلکان‌های تعریف‌شده در لایحه انجام می‌شود که برای درک بهتر، به ماهیانه تبدیل شده است.
یکی از نکات برجسته در لایحه بودجه۱۴۰۴، پیش‌بینی افزایش ۸۵درصدی درآمد‌های گمرکی است. این افزایش عمدتا به تغییر نرخ محاسبه ارزش محموله‌های وارداتی برمی‌گردد. امسال از نرخ ۲۸۵۰۰تومان برای تبدیل دلار به تومان استفاده می‌شد، اما در سال۱۴۰۴ این نرخ به‌صورت شناور و بر اساس نرخ مرکز مبادله طلا و ارز تعیین خواهد شد. با توجه به نرخ فعلی ۵۰هزار تومان، هزینه‌های واردکنندگان به‌مراتب بالاتر خواهد رفت و از این‌رو انتظار می‌رود درآمد‌های گمرکی به‌شدت افزایش یابد؛ بنابراین افزایش قیمت کالا‌های وارداتی دور از انتظار نیست.
افزون بر مالیات بر درآمد حقوق و واردات، موارد زیر نیز از نکات درخورتوجه لایحه بودجه در حوزه مالیات‌هاست.
نرخ مالیات بر ارزش افزوده همچنان مانند سال قبل ۱۰درصد تعیین شده که یک‌درصد از این مبلغ به‌منظور اجرای برنامه‌های مرتبط با متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان در برنامه هفتم اختصاص می‌یابد. مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی (شرکت‌ها) ۲۵درصد تعیین شده است، اما برای حمایت از تولید، این نرخ برای تولیدکنندگان بورسی به ۲۰درصد کاهش می‌یابد. خودرو‌های سواری با ارزش بیش از ۵میلیارد تومان، مشمول مالیات سالانه با نرخ یک‌درصد برای مازاد بر این مبلغ خواهند بود.
همچنین، زمین‌های بدون اعیانی و املاک مسکونی با ارزش بیش از ۵۰میلیارد تومان، مشمول مالیات سالانه با نرخ ۰.۲درصد نسبت به مازاد این مبلغ خواهند بود.
در مجموع، لایحه بودجه سال ۱۴۰۴، با رویکردی درخورتوجه به گسترش پایه‌های مالیاتی و افزایش درآمد‌های گمرکی، تلاش دارد منابع درآمدی دولت را تقویت کند. اگرچه این سیاست‌ها می‌تواند به رشد درآمد‌های دولت منجر شود، اما باید دید تا چه حد بر سایر شاخص‌های اقتصادی و رفاهی تأثیر خواهد داشت.