به گزارش شهرآرانیوز؛ بیش از ۱۰ روز پیاپی را با هوای آلوده در مشهد پشت سر گذاشتیم و سازمان هواشناسی هم اعلام کرده که وضعیت کلان شهر‌هایی مانند مشهد در روز‌های آینده همین است و آلودگی هوا نه تنها به این زودی‌ها برطرف نخواهد شد که حالا وارونگی هوا هم به آن اضافه شده و اوضاع را بدتر کرده است.
آمار‌ها هم نشان می‌دهد که با شروع پاییز، اوضاع هوای مشهد رو به وخامت و آلودگی گذاشته و از اول سال تا امروز ۴۵ روز ناسالم و فقط ۲۳ روز پاک به ثبت رسیده است و دو روز هم هوای شهر برای همه گروه‌ها ناسالم بوده و البته که با تداوم این وضعیت تا آخر سال قطعا به تعداد روز‌های ناسالم افزوده خواهد شد.
با این همه، اما سال گذشته هم اوضاع هوای مشهد چندان مناسب نبوده است و گزارشی که مرکز پایش آلاینده‌های زیست محیطی شهرداری مشهد به تازگی از وضعیت هوای شهر در سال گذشته منتشر کرده نشان می‌دهد که از ۳۶۵ روز سال ۱۴۰۲ فقط ۲۶ روز پاک بوده است و رکورد‌های زیادی را در آلودگی هوا جابه جا کرده‌ایم. اگر بگوییم سال گذشته مشهد، یکی از آلوده‌ترین سال‌های خودش را پشت سر گذاشت، اشتباه نگفته‌ایم.
براساس داده‌های مرکز پایش آلایندگی شهرداری مشهد در ۳۶۵ روز سال گذشته، ۲۳۶ روز قابل قبول بوده است و فقط ۲۶ روز هوای پاک داشتیم؛ ۹۰ روز هوای شهر برای گروه‌های حساس ناسالم بوده و ۹ روز هم همه مشهدی‌ها در هوای کاملا ناسالم برای همه گروه‌ها تنفس کرده‌اند و رکورد روز‌های بسیار ناسالم در سال پیش شکسته است و هوای شهر سه روز در وضعیت بسیار ناسالم گزارش شده است.
آلوده‌ترین هوای ممکن را ششم دی ماه سال پیش تجربه کردیم که شاخص کیفیت هوا در عدد ۲۶۵ متوقف شده و پاک‌ترین روز شهر هم ۲۷ اردیبهشت ماه بوده که در این تاریخ عدد ۳۱ برای شاخص هوا ثبت شده است.
یکی از عوامل اصلی آلودگی هوای شهر ذرات معلق کمتر از دو و نیم میکرون هستند؛ ذراتی که بیست برابر از تار موی یک انسان کوچک‌تر هستند و به دلیل مصرف سوخت فسیلی مانند نفت، مازوت، گاز و... وارد هوا می‌شوند و برخلاف دیگر آلایندگی ها، مدت طولانی تری در هوا می‌مانند.
ذرات کمتر از دو و نیم میکرون، چون می‌توانند به بخش‌های عمیق‌تر ریه و سیستم تنفسی نفوذ کنند و از سمی‌ترین مواد ممکن بیرون می‌آیند، بیش از هر آلودگی دیگری خطرناک هستند و آن طور که پزشکان می‌گویند، قرار گرفتن چند ساعته و حتی چند هفته در معرض این ذرات عجیب و غریب ریز، می‌تواند موجب عوارض قلبی غیرکشنده، تحریک بیماری‌های قلبی خطرناک، بروز آسم و بیماری‌های ریوی شود.
اما میزان ذرات معلق کمتر از دو و نیم میکرون در هوای مشهد چقدر بوده است؟
گزارش وضعیت هوای مشهد در سال گذشته می‌گوید که غلظت این ذرات در هشت سال گذشته افزایش داشته و هرسال بیش از حد استاندارد بوده است. در حالی که حد استاندارد آن کمی بیشتر از ۱۰ میکروگرم بر مترمکعب است، در سال گذشته، ۳۵ ممیز ۲ میکروگرم بر مترمکعب میزان غلظت این ذرات در هوای مشهد بوده و غلظت ذرات کمتر از دو و نیم میکرون در این سال از همه هشت سال پیش بیشتر بوده است.
ضمن اینکه کمترین میزان این ذرات را فروردین ماه در هوای شهر داشتیم، هرچند باز هم از حد استاندارد بیشتر است و بیشترین میانگین این آلاینده هم با ۴۵ میکروگرم بر مترمکعب، یعنی چهار برابر بیشتر از میزان استاندارد، در آبان ماه ثبت شده است که آن هم به دلیل ورود چندباره توده هوا‌های گرد و غبار به شهر بوده است. البته در شش ماه دوم سال و درست از آغاز مهرماه، ذرات معلق کمتر از دو و نیم میکرون در هوای شهر کاملا افزایشی است و فقط در اسفندماه از شدت این آلایندگی کمی کاسته می‌شود.
علاوه بر ذرات کمتر از دو و نیم میکرون، ذرات معلق کمتر از ۱۰ میکرون هم در هوای مشهد جولان می‌دهند و بیماری‌های قلبی و تنفسی را تشدید می‌کنند. غلظت این ذرات هم براساس گزارش مرکز پایش آلایندگی‌های شهرداری مشهد از سال ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۲ صعودی بوده و بیشترین میزان غلظت آن در سال گذشته ثبت شده است.
سطح استاندارد سالانه این آلایندگی در کشور بیست میکروگرم بر مترمکعب است و سال گذشته میزان آن در مشهد ۶۷ ممیز ۲ بوده و تقریبا بیش از سه برابر از حد استاندارد. همچنین گردوغبار ناشی از طوفان‌های پاییز و زمستان گذشته که منشأ آن بیابان قره قوم معرفی شد، مقدار غلظت این آلاینده را از آبان تا دی ماه به شکل محسوسی افزایش داده و میزان آن را حتی تا چهار برابر حد استاندارد بالا برده است.
ذرات معلق در کدام منطقه شهری بیشتر است و کجا در این شهر بیش از جای دیگر درگیر آلودگی هواست؟ براساس داده‌های گزارش مرکز پایش آلاینده‌های زیست محیطی مشهد، بیشترین ذرات کمتر از دو و نیم میکرون در حاشیه مناطق شرقی و غربی مشهد ثبت و ضبط شده است، درست در مناطقی که حجم صنایع و تردد به شدت بالاست و قسمت‌هایی از منطقه ۷، ۲ و ۹ هم کمترین میزان آلایندگی را دارند.
بیشترین میزان ذرات کمتر از ۱۰ میکرون هم از شمال تا جنوب شهر را درگیر خودش کرده است و منطقه دوازده هم بیشترین غلظت ممکن را دارد. اوضاع در شرق مشهد و سه منطقه ۹ و ۱۰ و ۱۱ هم از نظر شدت پراکندگی این آلایندگی مطلوب‌تر از دیگر نقاط شهر است.
شاخص کیفیت هوای مشهد در گزارش مرکز پایش آلایندگی‌های شهرداری مشهد نشان می‌دهد که در سال گذشته هم مانند امسال، شهر مشهد پاییز آلوده‌ای را پشت سر گذاشته است و هفت روز ناسالم برای همه گروه‌ها در ماه‌های این فصل به ثبت رسیده و علاوه بر آن شاخص کیفیت هوای مشهد در بیشتر روز‌های سال، بالاتر از حد استاندارد بوده است.
اما در سال ۱۴۰۲، بیشترین روز‌های پاک را با هفت روز در اسفند تجربه کرده‌ایم و آبان ماه هم با پانزده روز ناسالم برای گروه‌های حساس و ناسالم برای همه افراد، آلوده‌ترین ماه سال پیش بوده است. در کمال تعجب روز‌های بسیار ناسالم در تابستان و زمستان به ثبت رسیده است، نه در پاییز؛ براساس داده‌های ایستگاه‌های مرکز پایش آلایندگی شهرداری مشهد، در تیر و مرداد دو روز و در دی ماه هم یک روز بسیار ناسالم را پشت سر گذاشته‌ایم.