رد پای زمینخواران را جایی نیست که نتوان پیدا کرد. تاجایی‌که دستشان رسیده است، از سفره هر قشر، لقمه‌ای کنده‌اند
محدثه شوشتری - در این میان، اهالی دانشگاه فردوسی نیز جزو همان قشر‌هایی هستند که از دست‌درازی زمینخواران در امان نمانده‌اند. بیش از هزار و ۸۰۰ کارمند و استاد این دانشگاه، ۲۸ سال پیش به امید زندگی در یک شهرک دانشگاهی، سهام‌دار زمینی ۴۵۰ هکتاری در اراضی شاندیز شدند، اما حالا با گذشت نزدیک به سه دهه به‌جای داشتن سند این زمین، بیش از ۲۰ هزار سند و نامه پیگیری از حق پایمال‌شده‌شان دارند؛ نامه‌ها و اسنادی که هر روز به تعداد آنها اضافه میشود، با این حال گرهی از گره‌های این پرونده قطور باز نمی‌شود.
این بلاتکلیفی آنقدر طولانی شده که حتی عمر برخی سهام‌داران این اراضی، کفاف رسیدن به حقشان را نداده است و چشم از دنیا بسته‌اند. تقریبا همه هزارو ۸۰۰ کارمند و استاد دانشگاه فردوسی که خریدار زمین ۴۵۰ هکتاری در شاندیز بوده‌اند، از دانشگاه بازنشسته شده اند و از اندوخته‌ای که سال‌های اول کاری‌شان کنار گذاشته بودند، بی‌بهره مانده‌اند. قرار بوده است در بخشی از این اراضی، هم پردیس شماره ۲ دانشگاه فردوسی تاسیس شود و هم کارمندان و استادان دانشگاه، همان‌جا ساکن شوند، اما تمام این برنامه‌ها با تصرف غیرقانونی اراضی شاندیز روی زمین مانده است.
بلاتکلیفی سهام‌داران دانشگاه فردوسی
در آن‌طرف ماجرا کرسی ریاست بر دانشگاه فردوسی از این رئیس به آن رئیس بار‌ها چرخیده و در هر دوره، وعده‌هایی برای پیگیری این موضوع به سهام‌داران داده شده است که هیچ‌کدام به سرانجام نرسیده‌اند.
حالا خریداران این اراضی، خسته از برگزاری تجمع، نامه‌نگاری و پیگیری از دستگاه‌های مختلف اجرایی برای رسیدن به حق قانونی خود، چشم‌انتظار تدبیر مسئولان مانده‌اند. شاید اگر سایه کرونا نبود، همچنان قرار هر شنبه آنها و برگزاری تجمع‌های پی‌درپی‌شان ادامه می‌یافت؛ حرفی که یکی از سهام‌داران بر آن تاکید می‌کند و به ما می‌گوید: مسئولان فقط برای خودشان وقت می‌خرند و از این جلسه به آن جلسه، خواسته ما کارکنان و استادان بازنشسته دانشگاه فردوسی را به تعویق می‌اندازند.
این استاد بازنشسته دانشگاه فردوسی به‌دلیل جایگاه علمی‌اش، تمایلی به ذکر نامش ندارد، اما صد‌ها نمونه نامه، درخواست و سند پیگیری را نشانمان میدهد که برای گرفتن حقشان در طول سال‌های گذشته، آنها را به دستگاه‌های اجرایی و مقامات مختلف استانی و کشوری ارائه کرده‌اند.
به‌گفته او، اراضی‌ای که در مالکیت دانشگاه فردوسی بوده است و سهام‌داران آن کارمندان و استادان این دانشگاه بوده‌اند، به‌طور غیرقانونی در دهه ۷۰ تصرف میشود و پس از آن با وجود پیگیری‌های قضایی و اداری، این مشکل هنوز رفع نشده است. در دهه ۸۰ وکیل سهام‌داران اراضی شاندیز موفق میشود در دادگاه به نفع آنها حکم اولیه را بگیرد و بتواند اسناد شرکتی را که متصرف غیرقانونی این اراضی بوده است، باطل کند، اما به‌طرز عجیبی در جلسات بعدی دادگاه، خبری از حضور این وکیل نمی‌شود و پیگیری پرونده در دادگاه‌های بعدی و دادگاه تجدیدنظر به نتیجه‌ای نمی‌رسد. استاد بازنشسته دانشگاه فردوسی حتی از ماجرای دزدیده شدن ناگهانی نگهبان این اراضی هم سخن به‌میان می‌آورد که به‌گفته او، همه ماجرا‌ها درکنار هم گویای قدرت دست‌های پنهان این پرونده هستند، وگرنه چرا باید همه مراجع رسمی به ما بگویند که حق شما قانونی است و شرکتی که صاحب اراضی شاندیز شده است، کارش غیرقانونی است، اما درنهایت یک وجب از آن زمین، دست ما را نگیرد و درمقابل همان صاحبان غیرقانونی، ساخت‌وسازهایشان را در این اراضی ادامه دهند؟
به مرگ می‌گیرند تا به تب راضی شویم
به‌دنبال صحبت‌های این استاد بازنشسته دانشگاه فردوسی، با چند سهام‌دار دیگر نیز به گفتگو می‌نشینیم. حرف دل همه آنها یکی است؛ اینکه بعد از یک عمر گچ خوردن پای تخته و دریافت یک حقوق معمولی از دانشگاه، از همان اندک اندوخته‌ای که می‌توانست گرهی از زندگی آنها و فرزندانشان باز کند، نیز بازمانده‌اند. جواد شریفی، یکی دیگر از سهام‌دارانی است که نزدیک به سه دهه چشم‌انتظار تحویل این اراضی بوده است. او آخرین وعده مسئولان را مصداق ضرب‌المثل «به مرگ می‌گیرند تا به تب راضی شویم»، می‌داند و می‌گوید: با وجود تصرف بخش زیادی از اراضی ۴۵۰ هکتاری شاندیز که سهم کارکنان و استادان دانشگاه فردوسی بوده، هنوز ۱۵۰ هکتار بدون تصرف مانده است، اما از همان اراضی باقی‌مانده نیز حاضر نیستند سهم سهام‌داران را بدهند. به ما پیشنهاد داده‌اند به هر سهام‌دار یک واحد مسکونی از واحد‌های مسکن مهر گلبهار بدهند. واقعا کدام عقل سلیمی ارزش هزار متر زمین در شاندیز را با یک آپارتمان مسکن مهر در گلبهار یکی می‌داند؟ هر مترمربع از اراضی شاندیز که سهم سهام‌داران است، حداقل یک میلیون تومان ارزش دارد. با یک حساب سرانگشتی، سهم سهام‌داری که هزار یا هزارو ۵۰۰ متر از اراضی شاندیز را دارد، بالغ‌بر یک میلیارد تومان میشود، حال چگونه راضی شود در ازای آن، یک واحد مسکن مهر گلبهار تحویل بگیرد؟
این سهام‌دار معتقد است که مسئولان مربوط می‌خواهند سهام‌داران را آنقدر پشت در‌های بسته نگه دارند که درنهایت آنها از پیگیری‌ها خسته شوند و به حداقل ماعوض در ازای سهم زمینشان راضی شوند، چنان‌که چندماهی با پیشنهاد واگذاری آپارتمان مسکن مهر، سهام‌داران را معطل نگه داشتند و وقتی مخالفت آنها را دیدند، دوباره پیشنهاد دادند که از اراضی گلبهار به آنها تحویل بدهند؛ اراضی‌ای که به‌گفته این سهام‌دار، از بیابان‌های گلبهار است نه از زمینهای باارزش این شهرستان.
۲۰ هزار نامه و سند پیگیری از مراجع رسمی داریم
دنباله صحبت‌های سهام‌داران به اینجا ختم میشود که می‌خواهند یک مجمع عمومی تشکیل بدهند و مطالبات خود را از این طریق هم پیگیری کنند. این موضوع را بازرس منتخب اعضای سهام‌دار دانشگاه فردوسی نیز در گفتگو با خبرنگار ما تایید می‌کند و می‌گوید: باید بیش از ۲۰ هزار نامه و سند پیگیری از مراجع استانی و کشوری را در مجمع عمومی ارائه کنیم تا تمام پیشنهاد‌های طرفین به‌صورت رسمی‌تری پیگیری شود. جواد بخشی‌زاده، از مسئولان دانشگاه فردوسی، هم گله می‌کند که چرا برای باز شدن این کلاف سردرگم، اقدامی انجام نمیدهند. به‌گفته او، دانشگاه فردوسی، زمینهای بدون استفاده‌ای هم در منطقه بولوار پیروزی دارد و هم در منطقه فردوسی. اگر مسئولان دانشگاه فردوسی بعد از نزدیک به سه دهه واقعا بخواهند مشکل چندین‌ساله کارکنان خود را حل کنند، می‌توانند برابر ارزش ریالی زمینهای شاندیز از این اراضی ماعوض بدهند. بازرس منتخب اعضای سهام‌دار دانشگاه فردوسی با گریزی به ریشه اصلی مشکلات این سهام‌داران، توضیح میدهد: زمینهایی را که برای کارکنان و استادان دانشگاه فردوسی در دهه ۷۰ خریده شده بود، بعد‌ها شرکتی تصاحب کرد. این شرکت ابتدا برگ‌های سهام غیرقانونی خود را بین مردم شاندیز پخش کرد و سپس با خریدوفروش و ساخت‌وساز در این اراضی، عملا مردم شاندیز را صاحب این زمینها کردند. این روند باعث تشکیل پرونده‌های متعددی در مراجع قضایی شده است. بخشی‌زاده معتقد است دست‌های پشت‌پرده می‌خواستند با باز کردن پای جمع زیادی از بومی‌های شاندیز، موضوع را طوری جلوه دهند که مراجع رسمی به‌دلیل به خطر افتادن منافع عمومی بومی‌ها و خطر‌های احتمالی ناشی از درگیری‌ها، نتوانند به‌راحتی زمینها را به صاحبان اصلی آن یعنی سهام‌داران دانشگاه فردوسی بازگردانند. حالا همه مراجع به ما می‌گویند شما برحق هستید، اما قدمی به نفع ما برنمی‌دارند.
روند پیگیری امور به‌کندی پیش می‌رود
«پیگیری‌ها ازسوی مسئولان کُند و تقریبا بدون نتیجه بوده است، تاجایی‌که از ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار مترمربع زمین، یک متر هم به هزار و ۸۰۰ سهام‌دار واگذار نشده است.»
این موضوع را یکی از اعضای هیئت بازرسی سهام‌داران دانشگاه فردوسی به خبرنگار ما می‌گوید و از مسئولان درخواست می‌کند بعد از گذشت این همه سال، تکلیف آنها را مشخص کنند؛ سهام‌دارانی که به‌گفته آرمان حیدری‌مروی، روزی جوان بوده‌اند و هزینه خرید این اراضی را پرداخت کرده‌اند و حالا خیلی از آنها به دوران پیری و کلافگی از این همه پیگیری رسیده‌اند. به‌گفته وی، دانشگاه فردوسی در اطلاعیه‌های مختلف، زمینهایی در قطعات۵۰۰، ۱۰۰۰ و هزار و ۵۰۰مترمربعی را در ۴۵۰هکتار از منطقه شاندیز خریداری کرد تا در آن محل، شهرک دانشگاهی ایجاد کند، اما نه‌تن‌ها شهرک دانشگاهی ایجاد نکرد، بلکه همان زمین خالی را هم بعد از این همه سال به سهام‌داران تحویل نداده‌اند. او این نقد را هم مطرح می‌کند که دانشگاه فردوسی از سهام‌داران حمایت نمیکند. برخی مسئولان دانشگاه می‌گویند مسئولیتی دربرابر سهام‌داران ندارند، اما اگر دانشگاه مسئول نیست، چگونه اطلاعیه خرید زمین را در سال ۷۰ منتشر کرد و در ادامه، قیمت زمینهای خریداری‌شده را از فیش حقوقی کارکنان و استادان کسر کردند؟
متاسفانه پیگیری‌های چندروزه شهرآرا از دانشگاه فردوسی بی‌نتیجه ماند و هیچ‌کدام از مسئولان این دانشگاه در این باره پاسخ‌گو نبودند.
۱۸۰۰
بیش از هزار و ۸۰۰ کارمند و استاد دانشگاه فردوسی، سهام‌داران بلاتکلیف هستند
۲۸
بیش از ۲۸ سال است که سهام‌داران دانشگاه فردوسی معطل تعیین‌تکلیف اراضی هستند
۴۵۰
وسعت اراضی سهام‌داران دانشگاه فردوسی، ۴۵۰ هکتار از اراضی شاندیز است
۱۳۷۱
سال ۷۱ سهام‌ها فروخته شد و مبلغ آن هرماه، از فیش حقوقی کارکنان دانشگاه فردوسی کسر می‌شد
۱۳۹۸
سال ۹۸ تجمع‌های سهام‌داران متضرر به‌صورت قرار هر شنبه برگزار شد
۳
قطعات فروش به سهام‌داران شامل سه قطع ۵۰۰، ۱۰۰ و هزار و ۵۰۰ متری است