دکتر محمد باغستانی در گفتگو با شهرآرانیوز، به بررسی ابعاد تاریخی، فرهنگی و تمدنی این واقعه بزرگ پرداخت و آن را سرآغاز تحولی بی‌سابقه در تاریخ بشریت دانست.
وی با اشاره به دستاورد‌های کلان بعثت، از قرآن کریم، سنت نبوی و فرهنگ اسلامی به عنوان میراث ماندگار این رویداد یاد کرد و تأکید نمود: بعثت پیامبر (ص) نه‌تنها جوامع انسانی را متحول کرد، بلکه بنیان تمدنی جدیدی را پایه‌ریزی نمود که تا امروز پابرجاست.
باغستانی بعثت پیامبر خاتم (ص) را یکی از بزرگ‌ترین رویداد‌های تاریخ بشر توصیف کرد و گفت: شب بعثت، شبی است که تاریخ بشریت را به دو بخش پیش و پس از خود تقسیم کرد. این واقعه، نه‌تنها برای مسلمانان، بلکه برای تمام جوامع انسانی اهمیت دارد؛ زیرا با خود پیام‌هایی جهانی را به ارمغان آورد که مرز‌های جغرافیایی، نژادی و زبانی را درنوردید.
وی ابراز کرد: بعثت پیامبر (ص) در محدوده‌ای کوچک در شبه‌جزیره عربستان اتفاق افتاد، اما تأثیرات آن به سراسر جهان گسترش یافت و بنیان تمدنی جدید را پایه‌ریزی کرد.
این پژوهشگر تاریخ و تمدن اسلامی، دستاورد‌های بعثت را در چهار محور اصلی برشمرد و افزود: قرآن کریم پیام جهانی برابری و نجات بوده و اولین و بزرگ‌ترین دستاورد بعثت، نزول آن است. این کتاب آسمانی در طول ۲۳ سال بر پیامبر اکرم (ص) نازل شد و پیام‌هایی جهانی برای تمام انسان‌ها به ارمغان آورد.
وی با اشاره به اینکه قرآن کریم، پیام برابری، ایمان، خوشبختی و نجات را برای همه انسان‌ها، بدون توجه به نژاد، زبان یا جغرافیا، ارائه کرده است، افزود: این کتاب، نه‌تنها یک متن دینی، بلکه یک منشور کامل برای زندگی بشر است.
این پژوهشگر تاریخ و تمدن اسلامی دومین دستاورد بزرگ بعثت را سنت نبوی دانست و ابراز کرد: سنت پیامبر (ص) شامل گفتار، رفتار و تأییدات ایشان است که در طول ۲۳ سال بعثت شکل گرفت. این سنت، نه‌تنها به تبیین و تفسیر قرآن کریم پرداخت، بلکه الگویی عملی برای زندگی انسان‌ها ارائه کرد.
وی اشاره داشت: سنت نبوی، میراثی جاودانه است که تا امروز راهنمای میلیارد‌ها انسان در سراسر جهان بوده است.
باغستانی سومین دستاورد بعثت را شکل‌گیری فرهنگ اسلامی دانست و با اشاره به اینکه این فرهنگ، بر پایه جهان‌بینی متعالی، ارزش‌های عقلانی و رفتار‌های معتدلانه استوار است و سبک زندگی ویژه‌ای را به بشریت عرضه کرده، گفت: فرهنگ اسلامی، با تأکید بر کرامت انسانی، عدالت و تعادل، توانست در مقابل نظام‌های ظالمانه عصر باستان بایستد و الگویی جدید برای زندگی انسان‌ها ارائه کند.
وی چهارمین دستاورد بعثت را تشکیل جامعه و دولت اسلامی خواند و گفت: پس از هجرت پیامبر (ص) به مدینه، جامعه اسلامی با مشارکت مهاجران، انصار و حتی غیرمسلمانانی که با مسلمانان دشمنی نداشتند، شکل گرفت. این جامعه، بر پایه عدالت و برابری استوار بود و توانست برای اولین بار در تاریخ شبه‌جزیره عربستان، یک حاکمیت متمرکز و عادلانه ایجاد کند. این تجربه، الگویی برای تشکیل تمدن اسلامی در قرون بعدی شد.
باغستانی با اشاره به گسترش اسلام در قرون اولیه هجری، گفت: در کمتر از یک قرن پس از رحلت پیامبر (ص)، اسلام به‌سرعت در بخش‌های وسیعی از آسیا، آفریقا و اروپا گسترش یافت. این گسترش، نه‌تنها موجب آشنایی میلیون‌ها انسان با اسلام شد، بلکه بنیان تمدن اسلامی را در این مناطق پایه‌ریزی کرد. تمدن اسلامی، با بهره‌گیری از دستاورد‌های بعثت، توانست در علوم، هنر، فلسفه و فرهنگ به اوج برسد و میراثی ماندگار برای بشریت به جا بگذارد.
این پژوهشگر تاریخ و تمدن اسلامی، بعثت پیامبر (ص) را سرآغاز تربیت انسان جدید دانست و افزود: پیامبر اکرم (ص) با بعثت خود، نه‌تنها نظام‌های ظالمانه عصر باستان را برهم زد، بلکه انسان جدیدی را تربیت کرد که بر پایه ارزش‌های الهی و انسانی استوار بود. این انسان جدید، با ایمان به خدا و اعتقاد به کرامت انسانی، توانست تمدنی نوین را پایه‌ریزی کند که تا امروز پابرجاست.
دکتر باغستانی در پایان سخنان خود، از مسلمانان و پژوهشگران خواست تا با مطالعه عمیق دستاورد‌های بعثت، عظمت این واقعه را بهتر درک کنند.
وی گفت: امیدوارم با شناخت آورده‌های کلان بعثت، بتوانیم بیشتر از این مکتب جهانی بهره ببریم. بعثت پیامبر (ص) نه‌تنها یک رویداد تاریخی، بلکه یک فرصت همیشگی برای رشد و تعالی انسان‌هاست.