ناترازی انرژی افزایش قیمت سوخت را به دنبال دارد؟ | مصرف متعارف، مانع از ناترازی

حسن مرادی در گفت‌و‌گو با خبرنگار شهرآرانیوز در تشریح علل ناترازی انرژی در کشور، اظهار کرد: هر کشور و هر جامعه‌ای برای تداوم زندگی اجتماعی خود به برنامه‌ریزی نیاز دارد. با توجه به اینکه دولت سیزدهم به‌ناگاه با اتفاقی که برای رئیس‌جمهور این دولت افتاد، نتوانست به حیات خود ادامه دهد، طبیعی بود که بسیاری از امور یک‌باره به هم بریزد و مشکلات عدیده‌ای ایجاد شود. البته مشکل ناترازی از قبل وجود داشت؛ یعنی این چیزی نیست که در دولت سیزدهم حادث شده باشد. آثار این ناترازی در دولت چهاردهم نیز مشکلاتی را برای جامعه ایجاد کرده است.

وی افزود: از یک سو، با توجه به سرمای هوای امسال، بحث توسعه سیستم‌ها مطرح بود؛ یعنی شبکه گازرسانی کشور به صورت گسترده پخش شده بود و به استان‌هایی مثل سیستان‌وبلوچستان که وسعت زیادی هم دارند و در گذشته اصلاً گاز نداشتند، گازرسانی شد. از سوی دیگر، درپی افزایش موالید و اینکه افراد جدید گواهینامه دریافت می‌کنند و نیاز به سوخت دارند، سوخت تولید شده و خریداری می‌شود که این موضوع به ناترازی دامن زده است.

مصرف ۱۰ برابری بنزین در ایران نسبت‌به ترکیه 

این استاد حقوق انرژی دانشگاه تهران ادامه داد: عمر ناوگان حمل‌ونقل ما تصاعدی بالا می‌رود در حالی که این ناوگان یک مصرف مشخص دارد که با فرسوده‌شدن سیستم، هرساله میزان مصرف افزایش می‌یابد؛ به طوری که بر اساس آخرین آمار، ایران و ترکیه تقریباً به یک اندازه اتومبیل دارند و ما ۱۰ برابر کشور ترکیه فقط بنزین مصرف می‌کنیم. درخصوص گاز و ناترازی‌های گاز نیز داستان، بسیار تلخ است.

بخاری‌های فرسوده بلای جان انرژی کشور

مرادی تصریح کرد: در دولت یازدهم و دوازدهم ثابت شد و وزیر و رئیس‌جمهور وقت بحث وجود ۲۲ میلیون بخاری فرسوده را مطرح کردند که این تعداد بخاری فرسوده غیراستاندارد حجم عظیمی از انرژی را هدر می‌دهد و علاوه بر ایجاد مشکلات زیست‌محیطی، انرژی به صورت ناقص مصرف می‌شود. اکنون بیش از ۲۵ میلیون بخاری فرسوده داریم و هیچ‌کس به فکر این مسئله نبوده است؛ به خصوص که دولت سیزدهم درراستای این برنامه اقدامی انجام نداد، باوجود اینکه از ابتدای دولت سیزدهم بنده بار‌هاوبارها هشدار دادم که اگر به داد این ۲۵ میلیون بخاری فرسوده نرسید، مشکل‌ساز می‌شود و این مسئله همچنان ادامه دارد.

قیمت ثابت سوخت، باب میل قاچاقچیان

وی به سایر عوامل مؤثر در ناترازی انرژی پرداخت و گفت: موضوع ثابت‌ماندن قیمت به‌خودی‌خود اشتها را برای قاچاق بالا می‌برد. از طرفی با توجه به افزایش قیمت جهانی، ولع برای قاچاق سوخت بیشتر می‌شود و از طرفی راه‌های جدیدی برای قاچاق ابداع و ایجاد می‌شود که مزید بر علت است؛ بنابراین مجموعه‌ای از این مسائل باعث شده است که این ناترازی ایجاد شود و امیدواریم که در چند ماه باقی‌مانده تا تابستان که ما مجدداً پیک مصرف داریم، دولت بتواند ناترازی گاز را برای سال آینده تعدیل کند.

منابع بسیار و ناترازی انرژی؟

این کارشناس حوزه انرژی با تأکید بر اینکه با مصرف متعارف، با ناترازی انرژی مواجه نمی‌شویم، گفت: اگر داشتن منابع بیشتر به‌معنای مصرف بیشتر یا مصرف غیرمتعارف است، بنده با این امر مخالفم؛ یعنی اگر ما دارای منابع هستیم، به این معنی نیست که باید تمام این منابع را استخراج کرده و مصرف کنیم، بلکه باید به کشور‌های اطراف که الگوترین کشور ترکیه می‌تواند باشد، توجه کنیم. ترکیه به هیچ وجه منابع ما را ندارد و از نظر آب‌وهوایی هم سردتر از ایران است، چگونه ترکیه با این میزان کم بنزین، گاز و سوخت‌های فسیلی می‌تواند مدیریت کند؟

مرادی با اشاره به چند راه‌حل برای مدیریت بحران ناترازی انرژی، تأکید کرد: اینکه دارای منابع بزرگی در دنیا هستیم، به این معنی نیست که از نظر مصرف هم آزادیم و هر میزان که بخواهیم می‌توانیم مصرف کنیم؛ به عنوان مثال، اگر برای بخاری‌های فرسوده اقدامی شود که بهینه شوند و از طرفی نحوه مصرف متعارف شود، تأثیرگذار است. از طرفی، رعایت‌نکردن مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان نیز عامل دیگری است که به ناترازی‌ها دامن می‌زند؛ به عنوان مثال هنوز هم پنجره‌ها دوجداره و دیوار‌ها عایق نیستند.

سوخت گران می‌شود؟

وی درخصوص تأثیر افزایش قیمت سوخت بر تورم جامعه گفت: افزایش قیمت سوخت موجب افزایش تورم شده و همه‌چیز گران می‌شود. اما نمی‌شود به‌خاطر اینکه افزایش قیمت سوخت پیامد اجتماعی دارد و به یک تابو تبدیل شده و مستمسکی شده برای اعتراضات اجتماعی، به آن دست نزنیم. طبیعی است که افزایش قیمت‌ها برای مردم خوشایند نیست، اما دولت باید فکری کند و روش‌هایی را پیش بگیرد که بتوانیم هوشمندانه قیمت را مدیریت کنیم؛ یعنی هم قیمت را مدیریت کنیم، هم به نحوی عمل کنیم که سفره مردم نیز کوچک‌تر نشود که در این راستا، باید برنامه‌ریزی مدیریت اقتصاد و متعادل‌کردن قیمت‌ها به‌خوبی انجام شود.