۱۳ فروردین، بهانه‌ای برای آشتی با طبیعت است | مشهد، پرچمدار ترویج فرهنگ احترام به طبیعت باشد

شینا انصاری در گفت‌و‌گو با شهرآرانیوز با تأکید بر اینکه بخش بزرگی از آسیب‌های کنونی کشور در حوزه آلودگی هوا در کلانشهرها، افت حاصلخیزی خاک و کم‌آبی، ناشی از بی‌توجهی به سرمایه‌های طبیعت در دو دهه اخیر است، اظهار کرد: با وجود اینکه در کشور ما فعالان حوزه محیط‌زیست از مقبولیت اجتماعی و اثرگذاری چشمگیری برخوردار هستند و حتی در ۲۰ سال اخیر، هشدار‌های متعددی در بحث جانمایی صنایع، آلایندگی خودرو‌ها و برداشت بی‌رویه از منابع آبی صادر شده، اما از آن‌جا که نگرش دولت‌ها به مقوله محیط‌زیست یک نگاه اولویت‌دار نبوده و در این راستا سیاستگذاری پیشگیرانه انجام نشده، امروزه شاهد چالش‌های عمیق زیست‌محیطی در بخش‌های مختلف هستیم.

وی افزود: در همین استان خراسان رضوی که گنجینه‌ای از ثروت‌های طبیعی است، امروزه با فرونشست گسترده دشت مشهد مواجه هستیم، سطح آب سفره‌های زیرزمینی به حداقل ممکن در قرن معاصر رسیده، سد‌ها یکی پس از دیگری از چرخه تأمین آب خارج می‌شوند و کلانشهر مشهد نیز به‌عنوان دومین شهر بزرگ ایران، تقریباً هر روز گرفتار سطح هشدار آلودگی هواست.

رئیس سازمان حفاظت از محیط‌زیست با تأکید بر اینکه ۱۳ فروردین و روز طبیعت می‌تواند بهانه‌ای برای آشتی با این سرمایه خدادادی در سطح فردی و حاکمیتی باشد، خاطرنشان کرد: مسئله اصلی آن است که عمده تلاش فعالان محیط‌زیست در شرایط کنونی کشور، ایجاد این روحیه در بین مردم است که باید با رویکرد وجدان‌مداری و روحیه انسانیت در مقابل سرمایه‌های طبیعی مسئولیت‌پذیر باشیم. این رویکرد به‌عنوان یک نگرش تربیتی درست است، اما امروزه در کشور‌های توسعه‌یافته، مردم نه با نیت خیرخواهانه بلکه با نگرش تعهد فردی و اجتماعی در مقابل کاهش آلایندگی کارخانه‌ها، اصلاح الگوی مصرف آب و تفکیک زباله از مبدأ احساس مسئولیت می‌کنند.

وی ادامه داد: ما در ایران عزیز ۱۳ فروردین و روز طبیعت را داریم. ایرانی‌ها از ابتدای تاریخ هویت خود تاکنون ملتی مأنوس با محیط‌زیست بوده‌اند. امروزه اکثر جشن‌های باستانی و اعیاد هویتی ایرانی همچون نوروز، ۱۳ بدر و شب یلدا منطبق با منطق طبیعت است. در این شرایط، این فرصتی بزرگ برای آشتی با این سرمایه خدادادی است؛ هم در مقیاس فردی با تربیت نسل دوستدار محیط‌زیست و هم در مقیاس حاکمیتی با سیاست‌گذاری در این رابطه.

معاون رئیس‌جمهور تصریح کرد: پویشی که امسال با عنوان «یک، دو، سه، طبیعت» راه‌اندازی شده، تلاشی برای فرهنگسازی بیش‌تر در سطح مردم است. دولت چهاردهم خود را مکلف به صیانت از میراث طبیعت ایران می‌داند، اما مردم نیز در این مسیر باید یاری‌گر خادمان خود باشند. پیام اصلی این پویش، دعوت اقشار مختلف مردم به حفاظت از محیط‌زیست است که به‌طور خاص در روز سیزدهم فروردین نمود پیدا می‌کند تا بنا به رویه غلط پیشین دیگر طبیعت بکر را به سبزه‌های عید آلوده نکنند، ماهی قرمز سفره هفت‌سین را در رودخانه‌ها رها نکنند و در روز طبیعت، ادای رسم امانتداری را در دستورکار قرار دهند.

وی تأکید کرد: مشهدالرضا (ع) به‌عنوان کانون تشرف میلیون‌ها نفر از هموطنان در طول سال، ظرفیت ذاتی برای ترویج این رویه حسنه دارد. همان‌طور که امروزه شهرداری مشهد در استفاده از آب خاکستری برای آبیاری فضای سبز پیشتاز شهرداری‌های کشور است و سرمایه‌گذاری‌های قابل تحسینی در بخش بازچرخانی آب در مشهد انجام شده، این رویه می‌تواند در سایر عرصه‌های طبیعی هم استمرار داشته باشد. آن‌چه واضح است، این است که مشهد می‌تواند اینجا هم الگوی فرهنگی باشد، همانطور که امروزه در بسیاری از عرصه‌های دیگر نیز چنین چیزی وجود دارد.