نوآوری، ضرورت و فرصت پیش‌روی مدیریت شهر

حل مسائل و مشکلات و رفع نیاز‌ها از گذشته تا امروز، به‌عنوان اولین اولویت زندگی بشر همواره مطرح بوده است و انسان می‌کوشد برای این مسائل و مشکلات خود راه‌حل‌هایی اجرایی بیابد. از ساخت نخستین ابزار کشاورزی تا رفع مشکلات امروزی مرتبط با تکنولوژی، همه و همه حاصل ایده‌پردازی و خلق راه‌حل‌هایی جدید توسط کسانی بوده است که توانسته‌اند مشکلات را به درستی شناسایی کرده، دانش کافی را در آن مورد جمع‌آوری کنند و راه‌حل‌های متناسب را بیابند و درنهایت به مرحله اجرا دربیاورند. این فرایند یک نسخه کلی و همیشگی برای بشر بوده است؛ چه در یک خانواده و چه در یک شهر و چه در وسعت یک کشور.

امروزه شهرداری‌ها به عنوان متولی اصلی مدیریت شهر، بیش ازپیش با مشکلات و مسائلی دست‌به‌گریبان‌اند که حتی بعضا خود مسبب ایجاد آن نبوده‌اند؛ اما به فراخور مسئولیت نگهداری و توسعه شهر موظف به حل این مسائل و ایجاد شهری برای زندگی با کیفیت برتر برای شهروندان خود هستند و همان‌گونه‌که سازمان‌های موفق دنیا توجه به خلاقیت و نوآوری را به‌عنوان تنها‌راه برون‌رفت از مشکلات و بحران‌ها یافته‌اند، شهرداری‌ها نیز ناگزیر به ورود به این عرصه هستند. موضوعی که می‌تواند علاوه بر ایجاد راه‌حل‌هایی برای نگهداشت شهر، توسعه شهری و دستیابی به شهری پایدار را نیز موجب شود.

شهرداری‌ها با این هدف که بتواننند مسائل و مشکلات خود را در شهر ر‌فع کنند، وارد این عرصه می‌شوند؛ اما نباید از ضرورت‌های دیگر غافل شد. انجام مسئولیت اجتماعی در این حوزه از یک‌سو و همچنین دستیابی به درآمد‌های پایدار از‌سوی‌دیگر، دو نکته مهمی هستند که این سازمان بزرگ را مجاب به حضور در این عرصه می‌کنند.

نگاه ویژه و همراه با آینده‌نگری در دوره ششم مدیریت شهری با راه‌اندازی اداره کل خلاقیت و نوآوری شهری در شهرداری مشهد به منصه‌ظهور رسید و الگویی برای سایر کلان‌شهر‌ها شد و امروز شاهد توسعه این مفهوم و فرهنگ در بدنه ابرسازمان شهرداری مشهد و همچنین سایر کلان‌شهر‌های کشور هستیم. هفته خلاقیت و نوآوری شهری نیز منشعب از این دیدگاه در هفته اول اردیبهشت‌ماه پیش‌بینی شد و امسال نیز دومین رویداد هفته خلاقیت و نوآوری شهری با نگاه به توسعه زیرساختی شهر در حوزه دانش‌بنیان و ترویج فرهنگ خلاقیت و نوآوری پیش‌بینی و اجرا خواهد شد.

اهمیت دستیابی به شهر‌هایی که علاوه بر حل مشکلات امروز شهروندان، نگاه سخاوتمندی به آینده شهر و منابع آن برای آیندگان دارد، در این مفاهیم عملیاتی شده و به نقاط تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری مدیران شهر تبدیل شده است.

راه‌اندازی مراکز نوآوری تخصصی، تشکیل کمیسیون‌ها و کارگروه‌های مرتبط با آن در دل مراکز تصمیم‌سازی شهر، عقد قرارداد با شرکت‌های دانش‌بنیان و همچنین تنظیم شبکه نظام مسائل شهر و نگاه نوآورانه به حل آنها در کنار توسعه زیرساختی و پیوند‌دادن همه آنها با زیست‌بوم نوآوری شهر می‌تواند نوید روز‌های بهتر برای مدیریت شهری را به ارمغان بیاورد.

امید است هر یک گامی در ارتقای فرهنگ نوآوری در ایران اسلامی و چراغ راهی بر سر راه جوانان این سرزمین باشد که امید‌های اصلی شکوفایی کشور هستند و می‌توانند گام‌های اساسی پیشرفت و ارتقای این سرزمین را بردارند.