ماجرای قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین، با توجه به عدم انتشار مواد و نوع آن، باعث ایجاد ابهام و ابراز تردید‌های گوناگونی هم در میان چهره‌های سیاسی و هم افکار عمومی شده است. شایعات فضای مجازی از واگذاری برخی مناطق به ویژه در جنوب کشور و امتیاز‌های ویژه استخراج نفت و شیلات و حتی استقرار نیروی نظامی چین در ایران خبر می‌دهد و مسئولان هم بدون روشنگری درباره چیستی این قرارداد، شایعات را رد می‌کنند.
به گزارش شهرآرانیوز، روز گذشته برخی اظهارنظر‌ها درباره این قرارداد تلاش داشت که به این حواشی واکنش نشان دهد. علی ربیعی، سخنگوی دولت روزسه‌شنبه ۱۷ تیر در نشست خبری خود، در پاسخ به پرسشی درباره قرارداد ۲۵ ساله با دولت چین اظهار کرد: در این زمینه هیچ چیز محرمانه و مخفیانه‌ای وجود ندارد و در سفر گذشته وزیر امور خارجه به چین هم مطرح شده بود و در دیدار رئیس‌جمهوری این کشور با رهبری نیز این موضوع طرح شده بود و هر زمان که توافقی در این زمینه به دست آید، همان زمان هم اعلام می‌شود.
وی افزود: اساساً تقسیم‌بندی غرب و شرق در سیاست خارجی ما جایگاهی ندارد و جمهوری اسلامی اساسا در این زمینه خود را محدود نمی‌کند و آماده همکاری با همه کشورهاست و محدودیت ما در این زمینه محدود به رژیم صهیونیستی و تحریم‌گران است. سخنگوی دولت گفت: حاضریم با هر کشوری که حاضر به مشارکت بلندمدت و در راستای اعتماد متقابل هستند این تجربه را تکرار و تاکنون هیچ قراردادی برای واگذاری زمین و بندر و از این جنس شایعات نداشته‌ایم.
داشتن یک طرح برای همکاری ۲۵ ساله با یک کشور دیگر نشانه ضعف نیست
در همین راستا، حسام‌الدین آشنا، مشاور رئیس‌جمهوری نیز در حساب کاربری خود در توئیتر با اشاره به عزم ایران و چین برای امضای یک سند همکاری ۲۵ ساله نوشت: «داشتن یک طرح برای همکاری ۲۵ ساله با یک کشور دیگر نشانه ضعف نیست. ضعف در این است که قرارداد‌های همکاری بلندمدتمان محدود به یک کشور بماند. داشتن قرارداد‌های همکاری ۲۵ ساله با ده‌ها کشور مهم دیگر نشان قدرت و ضامن ثبات ما است».
سند همکاری ایران-چین جدید نیست و مدت‌هاست توسط مسئولان و نمایندگان بررسی می‌شود
همچنین یک عضو پیشین کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه سند جامع همکاری ۲۵ ساله بین ایران و چین مربوط به امروز و دیروز نیست و مدت زیادی است که دولت و وزارت خارجه در حال کار کردن بر روی آن هستند، گفت: عموما اینگونه قرارداد‌ها در راستای اطمینان بخشی نسبت به آینده روابط دو کشور امضا می‌شود.
محمدجواد جمالی در گفتگو با ایسنا، با بیان اینکه انعقاد قرارداد‌های طولانی‌مدت بین دو کشور در عرصه جهانی امری مرسوم است و تعداد زیادی از کشور‌ها به خصوص کشور‌هایی که دارای روابط استراتژیک و راهبردی با یکدیگر هستند اینگونه قرارداد‌ها را با هم امضا می‌کنند، گفت: یکی از اهداف ایران از انعقاد این قرارداد با چین، تنوع بخشی به تجارت خارجی خود است.
وی با بیان اینکه در حال حاضر شاهد فشار حداکثری آمریکا علیه ایران به منظور به زانو درآوردن کشور هستیم، اظهار کرد: یکی دیگر از اهداف انعقاد این قرارداد ایستادن در برابر این فشار‌های بی حد و مرز است.
این نماینده پیشین مجلس همچنین با بیان اینکه چین از جمله کشور‌هایی بود که در زمان تحریم‌های آمریکا، روابطش را با ایران قطع نکرد و کالا‌های اساسی را در اختیار کشور قرار می‌داد، گفت: درواقع این کشور در آن مقطع از نظر اقتصادی، بازرگانی و سیاسی همراهی بسیار خوبی با ایران داشت و در همین چارچوب این انتظار وجود دارد که در شرایط فعلی نیز ما روابطمان را با چین ادامه و گسترش دهیم.
وی با بیان اینکه قطعا روابط خوب ایران و چین، دوستان و دشمنانی دارد، افزود: سند راهبردی ۲۵ ساله در زمینه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی و بازرگانی است و در آن تاکید شده که در مورد هر کدام از این زمینه‌ها باید سند راهبردی دیگری تهیه شود.
این نماینده پیشین مجلس با بیان اینکه این سند می‌تواند منافع دو کشور را تامین کند، گفت: برخی معتقدند که اینگونه قرارداد‌ها فقط باید منافع ما را تامین کند که این حرف کاملا غلطی است. روابط کشور‌ها بر اساس منافع متقابل است و طبیعی است که اسناد و توافقنامه‌ها بین کشور‌ها نیز به نحوی تنظیم شود که طرفین از آن سود ببرند.
می‌توانیم با دیگر کشور‌ها نیز چنین قرارداد‌هایی داشته باشیم
جمالی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اعتقاد بر اینکه امضای این سند می‌تواند یک نوع اطمینان‌بخشی را نسبت به آینده روابط دو کشور به وجود آورد، اظهار کرد: معتقدم که ما می‌توانیم اینگونه سند‌ها را که مبتنی بر روابط طولانی‌مدت است با دیگر کشور‌های دوست نیز داشته باشیم. مثلا ما می‌توانیم چنین سندی را با هند نیز در راستای تنوع بخشی به تجارت خارجی، بیرون آمدن از سلطه دلار و فشار‌های تحریمی آمریکا ایجاد کنیم.
دلایل انتقاد از قرارداد ایران و چین از نگاه نماینده پیشین مجلس
جمالی با بیان اینکه در راستای این جنگ روانی مواضع و دیدگاه‌های آن‌ها در این ارتباط از زبان برخی از افراد و شبکه‌های ماهواره‌ای بازگو می‌شود، گفت: آن‌ها به نحوی از این قرارداد صحبت می‌کنند که گویی اتفاق خاصی افتاده، مردم از آن بیخبرند و کشور به فروش رفته است.
این نماینده پیشین مجلس همچنین به مخالفان داخلی این موضوع اشاره کرد و گفت: برخی از روی سطحی‌نگری با این موضوع مخالفت می‌کنند، مثلا، چون آن‌ها از فلان کشور خوششان نمی‌آید، دوست ندارند ایران با آن‌ها تعامل داشته باشد. عده‌ای دیگر نیز این موضوع را مستمسکی برای مطرح کردن خود قرار داده‌اند در حالی که برخی از این افراد در زمان مدیریت خود بیشترین ارتباط را با چین داشته‌اند، ولی اکنون رنگ عوض کرده‌اند و به نحوی دیگر صحبت می‌کنند. هدف آن‌ها از اینگونه سخن‌ها، مطرح کردن خود است.
وی با بیان اینکه عده‌ای نیز به دلیل اینکه از بلوغ سیاسی مناسب برخوردار نیستند درک صحیحی از منافع ملی کشور ندارند، تصریح کرد: این عده از افراد می‌گویند که اگر ما چنین قراردادی را با چین به امضا برسانیم ممکن است غربی‌ها از دست ما ناراحت شوند. متاسفانه این نوع نگاه در سپهر سیاست ایران وجود دارد.
این نماینده پیشین مجلس با بیان اینکه این سند مربوط به امروز و دیروز نیست بلکه مدت زیادی است که وزارت خارجه و دولت در حال کار کردن بر روی آن است و نمایندگان مجلس دهم نیز کم و بیش در جریان آن بودند، افزود: این سند که پیش‌نویس آن آماده شده است تاکنون رفت و برگشت‌های زیادی داشته و جرح و تعدیل‌هایی در آن صورت گرفته است.
جمالی در پایان، ابراز عقیده کرد: مجموعه کسانی که در ارتباط با این سند اقدام به اظهار نظر‌هایی خلاف واقع کرده‌اند خواسته و ناخواسته در زمین آمریکا بازی کرده‌اند در حالی که ما همه باید به فکر منافع ملی کشورمان باشیم.
هرچند با توضیحات بیشتر مسئولان امر، ابعاد این سند شفاف‌تر می‌شود، اما شاید انتشار نهایی متن آن یا گزارش رسمی درباره مفاد آن از سوی رئیس‌جمهوری یا سخنگوی دولت بتواند ابهام‌آفرینی‌ها درباره آن را بهتر پاسخ دهد و ذهن شهروندان ایرانی را نیز نسبت به حواشی و شایعات شکل‌گرفته روشن‌تر سازد.
منبع: روزنامه ابتکار