به گزارش شهرآرانیوز، رسانه قطری در گزارشی نوشته که «حملات به ایران چیزی جز آسیب به رژیم عدم اشاعه در پی نداشت. نتیجه‌ای که بسیاری از کشور‌ها اکنون ممکن است به آن برسند این است که پایبندی به پیمان عدم اشاعه هسته‌ای دیگر تضمینی برای امنیت هسته‌ای نیست. ترامپ پس از حملات مستقیم به تاسیسات هسته‌ای ایران به‌سرعت اعلام پیروزی کرد. دولت او مدعی شد که جهان اکنون بسیار امن‌تر است چراکه کمپین بمباران توانایی ایران برای ساخت سلاح هسته‌ای را نابود کرده است، اما پس از این حملات، بحث‌های زیادی درباره این مطرح شد که برنامه‌ی هسته‌ای ایران واقعا تا چه اندازه عقب رانده شده است.»
الجزیره در این مطلب نوشته است: میزان واقعی خسارت وارده به برنامه‌ی هسته‌ای ایران همچنان نامشخص است و رژیم عدم اشاعه‌ای که سال‌ها شفافیت این برنامه را تضمین می‌کرد، اکنون در هم شکسته است. این اقدام نظامی کوتاه‌نگرانه، به جای مهار گسترش سلاح‌های هسته‌ای ممکن است تهدید هسته‌ای را تشدید کند و نه‌تنها خاورمیانه، بلکه سراسر جهان را به مکانی بسیار خطرناک‌تر تبدیل نماید.
این رسانه با بیان اینکه «تمامی جنبه‌های برنامه هسته‌ای ایران طی دهه‌ها تحت نظارت دقیق آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بوده است»، نوشت: ایران در سال ۱۹۶۸ به پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای پیوست و به‌طور قانونی متعهد شد که از دستیابی به سلاح هسته‌ای صرف‌نظر کند و تمام مواد هسته‌ای خود را تحت نظارت آژانس قرار دهد. در سال ۱۹۷۴، ایران توافق حامع پادمانی را امضا کرد و ۱۸ تاسیسات هسته‌ای به‌همراه ۹ مکان خارج از تاسیسات را که در آنها مواد هسته‌ای استفاده می‌شد، اعلام نمود. ایران در سال ۲۰۱۵ با آمریکا، انگلیس، چین، روسیه، فرانسه و آلمان، برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را امضا کرد. بر اساس این توافق، ایران قوانین سخت‌گیرانه‌ای برای غنی‌سازی اورانیوم پذیرفت و موافقت کرد که در ازای کاهش تنش‌ها، ۹۷٪ از ذخایر اورانیوم خود را کاهش دهد. آژانس دسترسی بی‌سابقه‌ای به برنامه‌ی هسته‌ای ایران پیدا کرد؛ از جمله نصب دوربین‌ها و حسگر‌های از راه دور در تاسیسات که نظارت لحظه‌ای را ممکن می‌ساخت.
در سال ۲۰۱۸، ترامپ در نخستین دوره‌ی ریاست‌جمهوری‌اش تصمیم گرفت از برجام خارج شود و ادعا کرد که ایران در این توافق بیش از حد امتیاز گرفته و در مقابل کم امتیاز داده است. با وجود درخواست‌های مکرر متحدان اروپایی برای حفظ توافق، آمریکا تحریم‌ها را دوباره اعمال کرد و کمپین فشار حداکثری را برای نابودی اقتصاد ایران آغاز کرد.
الجزیره در ادامه با اشاره به تلاش‌های بی‌ثمر ترامپ برای مذاکره با ایران بر سر مسئله هسته‌ای نوشت: «در نهایت، دیپلماسی و تعامل بین‌المللی پایدار، همچنان موثرترین ابزار برای مدیریت خطر اشاعه هسته‌ای است و نه اقدامات یک‌جانبه پرخطر. این حملات اشتباهی راهبردی بود و جبران آن نیازمند بازگشتی چشمگیر به مسیر دیپلماسی خواهد بود. از نگاه ایران، پیشنهادات مطرح‌شده توافقی ضعیف‌تر از برجام بودند—آن هم از سوی کشوری که تعهدات گذشته‌اش بی‌اعتبار شده بود. حملات آمریکا و اسرائیل عملا تلاش‌ها برای احیای مذاکرات را نابود کرد. تنها چند ساعت پس از حملات، ایران دور جدید مذاکرات با آمریکا در عمان را لغو کرد و مذاکره‌کنندگان خود را به کشور فراخواند. در روز‌های اخیر، مجلس ایران نگارش پیش‌نویس قانونی برای خروج از پیمان عدم اشاعه هسته‌ای را آغاز کرد. اگر ایران واقعا از این پیمان خارج شود، اساس‌نامه‌ی کنترل تسلیحات جهانی دچار شکاف خواهد شد.»
این رسانه ادامه داد: «پیمان عدم اشاعه برای نیم‌قرن توانسته بود دستیابی به بمب اتم را به چند کشور محدود کند. خروج ایران از آن، بزرگ‌ترین ضربه به این پیمان از زمان خروج کره‌شمالی در سال ۲۰۰۳ خواهد بود—کشوری که چهار سال بعد، سلاح هسته‌ای آزمایش کرد. ایران خارج از پیمان عدم اشاعه دیگر به هیچ‌گونه محدودیت یا بازرسی پایبند نخواهد بود و فعالیت‌های هسته‌ای آن برای جهان نامشخص خواهد ماند. چنین برنامه‌ای احتمالا سایر قدرت‌های منطقه‌ای را هم به همان مسیر خواهد کشاند و دهه‌ها خودداری و محدودیت را نابود می‌کند.»
الجزیره نوشت: «آمریکا با بمباران تاسیساتی که تحت نظارت فعال آژانس بودند، عملا به همه کشور‌های غیرهسته‌ای پیام داد که همکاری، امنیت به همراه نمی‌آورد. این حملات پیش‌زمینه‌ای خطرناک ایجاد کردند؛ کشوری که سایت‌هایش را به روی بازرسان باز کرده و در چارچوبی مذاکره‌شده عمل کرده بود، با این‌حال هدف حمله نظامی قرار گرفت. اگر کشور‌ها به این نتیجه برسند که پایبندی به پیمان عدم اشاعه و اجازه بازرسی، آنها را از تهدید و حمله محافظت نمی‌کند، ممکن است تصمیم بگیرند تنها تضمین واقعی امنیت، داشتن بازدارندگی هسته‌ای است. به‌هرحال، ایالات متحده در برابر کره‌شمالی که به‌صراحت اعلام کرده سلاح هسته‌ای دارد، هیچ‌گاه چنین حمله‌ای را حتی در نظر هم نمی‌گیرد.»
این رسانه در انتها نوشت: «هرگونه عقب‌نشینی موقتی که این اقدام نسنجیده نمایشی ایجاد کرده باشد، اکنون خطر در هم پیچیدن رژیم عدم اشاعه و بی‌ثباتی منطقه‌ای را به دنبال دارد. ایالات متحده هنوز فرصت دارد تا از بروز رقابت تسلیحاتی در خاورمیانه و فراتر از آن جلوگیری کند. برای این کار، باید به دیپلماسی بازگردد و مستقیما با بی‌اعتمادی عمیقی که خود ایجاد کرده، روبه‌رو شود. رسیدن به توافق حیاتی است—اما برای این هدف، دیپلماسی آمریکا باید به واقع‌گرایی بازگردد. واشنگتن باید از خواسته حداکثری غنی‌سازی صفر دست بکشد. کارشناسان کنترل تسلیحات بار‌ها گفته‌اند که اصرار بر عدم توانایی غنی‌سازی ایران، نه برای عدم اشاعه ضروری است و نه واقع‌بینانه. برجام پیش از این ثابت کرده بود که یک برنامه‌ی غنی‌سازی محدود همراه با نظارت شدید، می‌تواند به‌طور موثر مسیر‌های ایران به سمت بمب را مسدود کند. آمریکا باید نشان دهد که آماده پذیرش چنین توافقی در ازای تضمین‌های امنیتی و کاهش تحریم‌هاست.»
منبع: ایسنا