وضعیت بسیار نگران‌کننده تأمین آب مشهد | تنش آبی مشهد به مرز بحرانی رسید؛ فقط ۶ درصد آب در سد دوستی باقی مانده است

به گزارش شهرآرانیوز، حسین اسماعیلیان امروز، ۸ مرداد ۱۴٠۴، در یکصدوپنجاه‌وششمین جلسه علنی شورای اسلامی شهر مشهد که در تالار شهر برگزار شد، اظهار کرد: کلان‌شهر مشهد با جمعیت ۴ میلیون نفر پذیرای بیش از ۳۰ میلیون زائر بوده و زائران در ایامی مشرف می‌شوند که عمدتا پیک مصرف است؛ بنابراین تأمین آب این شهر بزرگ از گذشته دشواری‌های خاصی نسبت به سایر کلان‌شهر‌ها داشته است.

وی با بیان اینکه آب مشهد از طریق چهار سد طرق، کارده، ارداک و دوستی و ۵۰۰ حلقه چاه تأمین می‌شود، عنوان کرد: فارغ از خشک‌سالی و تغییرات اقلیمی نیاز آب کلان‌شهر مشهد با سهم زائر با جمعیت ۵ میلیون نفری حدود ۳۹۶ میلیون مترمکعب در سال ۱۴۲۰ خواهد بود.

اسماعیلیان افزود: قرار بوده پروژه هزارمسجد سال ۱۴۰۱ به مشهد برسد یا جایگزینی پساب دوسه سال قبل در مدار تدریجی وارد مدار بهره‌برداری شود، اما تأخیر در پروژه‌های تأمین آب اتفاق افتاده که ربطی به خشک‌سالی‌ها ندارد و با این تاأخیر اجرا در پروژه‌ها طی سال‌های ۱۴۰۳ تا ۱۴۰۶ کمبود آب وجود خواهد داشت. یکی از ریشه‌های اصلی مشکلات تأمین آب مشهد، تأخیر در اجرای پروژه‌های میان‌مدت و بلندمدت آب است.

بحران آب در مشهد مزمن شد؛ ۴ سال تنش بی‌پایان

مدیرعامل شرکت آب و فاصلاب مشهد بیان کرد: امسال چهارمین سالی است که مشهد در شرایط تنش آبی شدید قرار دارد. کل بارندگی امسال مشهد ۱۵۲ میلی‌متر بوده که نسبت به سال گذشته ۵۰ درصد و نسبت به دوره آماری بلندمدت ۳۷ درصد کاهش بارندگی داریم. وضعیت مشهد حتی نسبت به استان بغرنج‌تر است. امسال همچنین سال گرمی داریم که متوسط دما در طول سال آبی یک درجه افزایش پیدا کرده است.

وی ادامه داد: در سال ۱۳۹۹، به میزان ۵۸ درصد آب مشهد از طریق سد‌ها و ۴۲ درصد از طریق آب‌های زیرمینی تأمین می‌شد، سد دوستی در مقاطعی ۶۵ درصد آب مشهد را تأمین می‌کرد؛ اما در سال۱۴۰۳، ۲۷ درصد از طریق سد‌ها و ۷۳ درصد از طریق آب‌های زیرزمینی و طی این دو ماه ۳۰ درصد از طریق سد‌ها و ۷۰ درصد از طریق آب‌های زیرزمینی تأمین می‌شود که این وضعیت بسیار نگران‌کننده است.

اسماعیلیان درباره آخرین وضعیت سد‌ها گفت: سد دوستی ۶ درصد ذخیره آب دارد که بخشی متعلق به ترکمنستان است، بنابراین ۶۵ درصد کاهش نسبت به مدت مشابه سال گذشته دارد. در حال حاضر حجم ذخیره سد طرق ۲.۹ میلیون مترمکعب با ۵۱ درصد کاهش، کارده ۳.۷ میلیون مترمکعب با ۲۸ درصد کاهش و ارداک با ۴.۸ میلیون مترمکعب با ۳۹ درصد کاهش نسبت به سال گذشته است. حجم ذخیره سد‌ها نسبت به مدت مشابه سال قبل ۶۳ درصد کاهش دارد.

بدترین سناریوی ممکن اتفاق افتاد

مدیرعامل شرکت آب و فاصلاب مشهد اضافه کرد: این وضعیت یکی از سناریو‌هایی بوده که از سال قبل پیش‌بینی شده و در واقع بدترین سناریو اتفاق افتاده است. برای مشهد در پیک مصرف ۱۴ هزار و ۲۲۱ لیتر بر ثانیه آب نیاز داریم و اگر برنامه‌ها را اجرا نکنیم، تنها قادر به تأمین ۸۶۸۰ لیتر بر ثانیه آب خواهیم بود.

وی با اشاره به اینکه ۱۴ پروژه اضطراری برای تأمین آب مشهد تعریف شده است، تصریح کرد: ۷ پروژه متعلق به شرکت آب و فاضلاب مشهد و ۷ پروژه دیگر متعلق به شرکت آب منطقه‌ای استان است. اثربخشی پروژه‌های آب و فاضلاب مشهد ۱۹۲۰ لیتر بر ثانیه است. هم ما و هم شرکت آب منطقه‌ای نسبت به برنامه‌ها عقب هستیم و علت نیز تزریق‌نشدن اعتبار است. برای اجرای پروژه‌ها ۵۶۰۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز داریم، براساس مصوبه باید ۱۰۰۰ میلیارد تومان از منابع مختلف داده شود، اما تاکنون ۴۰۰ میلیارد تومان اعتبار دادند.

اسماعیلیان با بیان اینکه مشهد با مجموعه اقداماتی که انجام شده کمترین سرانه مصرف آب را در کشور دارد، عنوان کرد: مصرف بخش خانگی ۱۲۱ لیتر به ازای هر نفر در شبانه‌روز بوده و کمترین هدررفت فیزیکی با ۸.۵ درصد متعلق به شهر مشهد است. ۸۳ درصد آب در بخش خانگی و ۱۷ درصد در بخش غیرخانگی مصرف می‌شود.

قبض آب در برابر بحران بی‌اثر است

مدیرعامل شرکت آب و فاصلاب مشهد افزود: ۶۱ درصد مشترکین زیر الگوی مصرف هستند که ۳۸ درصد آب را مصرف می‌کنند، ۳۵ درصد مشترکین پرمصرف بوده و ۵۰ درصد آب مشهد را مصرف می‌کنند، ۴ درصد بدمصرف هستند و ۱۲ درصد مصرف آب را دارند. قیمت قبض در حوزه آب به هیچ عنوان بازدارنده نیست.

وی بیان کرد: یکی از دلایل مهمی که پروژه‌های میان‌مدت و بلندمدت مشهد به موقع انجام نشده، عدم هم‌افزایی و یک‌صدایی داخل استان است. اعضای شورا در جهت این هم‌افزایی و مطالبه‌گری در سطح ملی همکاری کنند و همچنین مطالبه در داخل استان انجام شود. ۵۰۰۰ میلیارد تومان رقمی نیست.