نگاهی به برخی خبرهای داغ فضای مجازی که بلافاصله تکذیب شدند

محبوبه عظیم زاده/ شهرآرانیوز - حالا دیگر به لطف فضای مجازی مردم خودشان بهترین قضاوت کننده هستند. به طبع کاری با آن دسته از مردم نداریم که به محض شنیدن یک خبر و بدون بررسی صحت و سقم آن، با حرص وولع بازنشرش می‌کنند و آزار روانی اذهان ملت برایشان پشیزی اهمیت ندارد.

 

خیلی راحت می‌شود از خرده خبر‌ها و صحبت‌های جامانده دربین انبوه اصل و کلیت رخداد‌ها آگاه شد. اینکه فلان مسئول در جلسه چه گفته و آن آقا یا خانمی که در فلان دستگاه سمتی دارد چه کرده است، حتی اگر به طور رسمی و قوی تکذیب شود؛ که کم هم نیست البته این فهرست بلندبالای تکذیبیه ها.

 

بار‌ها و بار‌ها با خبر‌هایی در فضای مجازی روبه رو شده ایم که مطرح شده، به گوش خلق رسیده و واکنش‌هایی را در پی داشته، اما بعد رد شده است. حالا یا از سوی خود فرد یا سوی کسانی دیگر. انگارنه انگار که روزی یک جایی این صحبت‌ها از دهان فردی درآمده، فردی که از قضای روزگار مسئول است و منصبی دارد و بیرون آمدن یک کلمه یا یک جمله از دهانش باید با وسواس باشد، چون می‌تواند حسابی مردم را امیدوار یا ناامید کند. از طرفی اینکه حرفی زده می‌شود و بعد تکذیب می‌شود، شهروندان را سردرگم می‌کند و در نهایت باعث کاهش اعتماد عمومی خواهد شد. از سویی دیگر این را هم باید گفت که بر اساس پژوهش‌های انجام شده در رسانه‌ها به ویژه فضای مجازی، حرفی که زده می‌شود، شنیده می‌شود و تکذیبیه‌ها هیچ فایده‌ای ندارند!

مطلب زیر ۴ نمونه از همین صحبت‌های پرسروصدای ردوبدل شده از جانب مسئولانی است که هم گفته شده است و هم نه!

 

 

نظر شخصی خودم بود

تأیید خبر واگذاری جزیره کیش محبوبمان به چینی‌ها و تکذیب آن از سوی خود گوینده، جدیدترین نمونه این فهرست است. ماجرا برمی گردد به ویدئوی کوتاهی که از محمود احمدی بیغش، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، منتشر شد. یعنی درست در زمانی که بحث بر سر توافق ۲۵ ساله ایران و چین در فضای مجازی داغ بود. صحبت‌هایی در شبکه یک سیما پخش شد که شنونده به آنچه ابهام داشت،  اطمینان پیدا کرد. او درباره این ماجرا گفت: «من اعتقاد دارم واگذاری بوده است، اما حرکت مردم و مجلس جلو آن را گرفت.» و بعد در تکمیل صحبت هایش اضافه کرد: «اختیار داشتن تام بوده است، نه واگذاری، یعنی چینی‌ها در اصل مقرر بود که اختیار جزایر را بگیرند، ولی این اتفاق ان شاءا... نخواهد افتاد.» به محض اینکه این سخن‌ها پرواکنش شد، ویدئوی کوتاه دیگری از او منتشر شد که اصل قضیه را از بیخ وبن تکذیب کرد و گفت که من پیرامون این داستان تحقیق کردم و دیدم که نه قراردادی بوده است و نه بحث و پیرامونی؛ بنابراین کل این موضوع کذب است و هیچ ارزشی هم ندارد. او گفته بود: «چندی پیش در فضای مجازی مطلبی بیان شده بود که بین ایران و چین قراردادی با موضوعات مختلف منعقد شده است. بنده مصاحبه‌ای مفصل داشتم نه در حد ده پانزده ثانیه. من در این مصاحبه نظر شخصی خودم را گفتم.» در ادامه حسام الدین آشنا، مشاور رئیس جمهور، توئیت کرد: «اگر یک عضو مجلس ادعایی بدون استناد را درباره مسئله‌ای مربوط به استقلال کشور مطرح و ادعا‌های دشمنان را تأیید کند، آیا وظیفه ‎#هیئت_نظارت_بر_رفتار_نمایندگان این است که خود رأسا میزان صحت ادعا و تبعات آن را رسیدگی کند یا باید منتظر شکایت دولت و دبیرخانه شعام بماند؟» این را هم باید گفت که پیش از این در سال ۹۷ هم مشابه این خبر یعنی قرارداد ۲۵ ساله ایران با چین در فضای مجازی به راه افتاده بود.

 

 

کی گفته بام خوابی داریم؟

اگر خاطرتان باشد مدتی پیش به دنبال افزایش سرسام آور قیمت مسکن و اجاره بها، گزارش‌ها و صحبت‌ها و نقل وقول‌هایی در فضای مجازی و برخی خبرگزاری‌ها به چشم خورد که از پدیده پشت بام خوابی رونمایی کردند! یعنی درست در همان روز‌هایی که در ادامه آن بحث خانه‌های ۲۵ متری هم مطرح شد. گزارش‌های منتشرشده می‌گفتند که در برخی مناطق تهران با چنین پدیده‌ای روبه رو هستیم و از روزی ۵۰ هزار تومان تا ماهی ۷۰۰ هزار تومان هم قیمت می‌خورد. مجید ابهری، رفتارشناس اجتماعی، دراین باره گفته بود: «اکنون در منطقه ۲۲ شهرداری تهران، شهرک‌های اطراف آن و اطراف دریاچه خلیج فارس و مناطق پیرامونی شهرک هشتگرد، کارگران بام‎خوابی را تجربه می‌کنند، مسئله‌ای که نقطه آغاز کانکس و حاشیه نشینی است.» علی نوذرپور، عضو شورای شهر تهران، هم این موضوع را تأیید و بیان کرد: «در برخی مناطق ضعیف و کم برخوردار شهر تهران چنین موضوعی وجود دارد و مالکان قسمت پشت بام خود را به صورت یک اتاق به افرادی که معمولا جزو دهک‌های پایین جامعه محسوب می‌شوند، اجاره می‌دهند.» مالکان آژانس‌های مسکن تهران هم کسانی بودند که از پدیده پشت بام خوابی به عنوان نوع دیگری از زندگی در تهران یاد کردند. در مقابل، اما حسام عقبایی، نایب رئیس اتحادیه مشاوران املاک، این داستان را به صراحت رد کرد و گفت این صرفا بزرگ نمایی مشکل اجاره نشینی است و اصلاوابدا چنین چیزی نه در تهران و نه در شهرستان‌ها وجود نداشته است. این درحالی است که عباس گودرزی، یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی، فرد دیگری بود که گفت نه می‌توانم پشت بام خوابی را تأیید کنم و نه تکذیب.

 

من خودم رسانه‌ای هستم!

مهدی تاج، رئیس سابق فدراسیون فوتبال، در جلسه‌ای گفته بود اگر خبرنگاری در نشست‌های خبری سؤال نامربوط کند، ممکن است تا ۴ سال از حضور در ورزشگاه‌ها محروم شود. پس از این صحبت، سیل بازخورد‌های منفی رسانه‌ها، کارشناسان ارتباطات و مقامات عالی ورزش کشور روانه سئول و دفتر رئیس فدراسیون فوتبال شد. اما مهدی تاج در برنامه‌ای تلویزیونی تهدیدش را پس گرفت و گفت: «قصد و نیتی برای مسدودکردن جامعه زحمت‌کش رسانه‌ای ندارم.» تاج درباره این موضوع توضیح داد: واقعیت این است که فدراسیون فوتبال در همان روزی که آن ویدئو منتشر شد، میزبان مدیران روابط‌عمومی و اصحاب رسانه و بیش از ۱۸۰نفر از همه رسانه‌های تصویری و رادیو و همه جراید بود و جلسه خوبی برای تعامل و همکاری بیشتر فدراسیون با جامعه رسانه شکل گرفت. یک نفر هم از AFC آمده بود و از ۹صبح تا ۶:۳۰ عصر جلسه بسیار خوبی داشتیم و درباره فعالیت‌های رسانه‌ای و تغییرات مربوط به لیگ صحبت کردیم؛ بنابراین ما به تعامل علاقه و به آن اعتقاد داریم. خود من هم عنصری رسانه‌ای هستم.

 

 

منظورم این نبود، باور کنید

صحبت‌های سمیه محمودی، نماینده شهرضا و دهاقان، را یادتان هست وقتی که در مجلس داشت درباره مقابله با سیاست‌های ضدخانواده مجلس صحبت می‌کرد؟ او در بخشی از صحبت هایش حرفی زد که شاید خودش هم فکر نمی‌کرد مدت کوتاهی تمام سایت‌های خبری آن را تیتر کنند و بعد مجبور باشد آن را تکذیب کند: «هیئت ۷ نفره متشکل از اعضای هیئت رئیسه مجلس بعد بررسی درخواست زنان نماینده برای حضور در هیئت رئیسه کمیسیون‌ها تأکید کردند که زن باید بچه داری کند و به امورات خانه رسیدگی کند.» او سپس از طریق نامه‌ای که خطاب به هیئت رئیسه مجلس نوشته بود،  تیتر منتشر شده را تکذیب کرد و گفت: مصاحبه درباره به کارنگرفتن زنان برای تصدی در سمت دبیران کمیسیون‌های تخصصی بوده است.