سمانه رضوانی | شهرآرانیوز؛ راستش را بخواهید، بعضی‌ها معنی انتظار را بد متوجه می‌شوند. انگار که باید بنشینیم و دست روی دست بگذاریم و هی بگوییم «کی می‌شود؟» و این «کی می‌شود» مدام ما را عقب می‌اندازد، اما اگر کمی عمیق‌تر به ماجرا نگاه کنیم، می‌بینیم که انتظار واقعی، آن انتظاری که دین از ما می‌خواهد، اصلا این‌طوری نیست.
قرآن کریم در مورد حضرت موسی (ع) می‌فرماید: «وَلَمَّا تَوَفَّى مُوسَىٰ آلرَّحْمَنَ مَا أُوتِیَ إِلَّا بِعَمَلٍ: و هنگامی که موسی (ع)، رشته زندگانی‌اش به‌سر آمد، آنچه خداوند به او عطا کرد، جز با عمل نبود». این یعنی هیچ فردی، حتی پیامبران خدا، بدون تلاش به جایی نرسیدند. انتظار برای ظهور امام‌زمان (عج) نیز همین گونه است. نباید فقط بنشینیم و چشم به آسمان بدوزیم.
در اولین گام باید مفهوم انتظار برای منجی را بفهمیم. فکر نکنیم انتظار یعنی فقط نشستن و چشم‌به‌راه‌بودن. اتفاقا انتظار واقعی، مثل بذری است که در خاک کاشته می‌شود و با هر قطره باران و هر پرتو خورشید، قوی‌تر و آماده‌تر برای سبز شدن است. انتظار برای ظهور حضرت مهدی (عج)، یعنی انتظار برای جهانی پر از عدل و داد؛ جهانی که در آن هیچ مظلومی فریاد نمی‌زند و هیچ ظالمی جولان نمی‌دهد.
این انتظار، از ما می‌خواهد که خودمان نیز در همین دنیا، پایه‌های این عدالت را بنا کنیم، پس ما نیز باید مثل آن بذر، در تلاش برای رشد و شکوفایی باشیم، نیتمان را خالص کنیم و قدم در راه بگذاریم.
امام صادق (ع) فرمودند: «هرکه بمیرد و امام زمانش را نشناسد، به مرگ جاهلیت مرده است». این حدیث به ما یادآوری می‌کند که شناخت امام‌زمان (عج)، چقدر برای زندگی ما حیاتی است. شناخت ایشان، فراتر از دانستن نام و نسبشان است؛ یعنی درک جایگاه امامت، شناخت وظایف ما در قبال حضرت و فهمیدن نقش ایشان به‌عنوان حجت خدا بر روی زمین.
این شناخت، چراغ راه هدایت ماست در این دنیای پرپیچ‌وخم. وقتی اماممان را بشناسیم، می‌دانیم که باید چه کنیم، از چه چیز‌هایی دوری کنیم و چگونه خود را برای ظهور ایشان آماده سازیم، پس بیایید با مطالعه احادیث، تدبر در آیات قرآن و تفکر در سیره اهل‌بیت (ع)، این شناخت عمیق را در دل‌هایمان پرورش دهیم تا از گمراهی جاهلیت در امان بمانیم.
اگر قرار است در رکاب امام زمان (عج) باشیم، اولین و مهم‌ترین قدم، خودسازی است. کسی که می‌خواهد به یک مهمانی باشکوه برود، اول لباس‌هایش را تمیز می‌کند، خودش را آراسته می‌سازد و بوی خوش می‌دهد. ما هم باید خودمان را از ناپاکی‌ها و گناهان پاک کنیم؛ یعنی دروغ نگوییم، تهمت نزنیم، حق کسی را ضایع نکنیم.
امام‌صادق (ع) می‌فرمایند: «علیکم بِتَقْوَى ا... وَ وَرَعٍ فِی دِینِکُمْ وَ اجْتِهَادٍ لِرَبِّکُمْ وَ صِدْقِ الْحَدِیثِ وَ أَدَاءِ الْأَمَانَه... فَإِنَّ فِی انْتِظَارِ الْفَرَجِ فَرَجاً: بر شما باد به پرهیزکاری و ورع در دینتان و تلاش و کوشش برای پروردگارتان و راستگویی و ادای امانت؛ زیرا در انتظار فرج بودن، خودگشایشی است».
در این دنیای پر از اطلاعات و گاهی شبه‌اطلاعات، داشتن بصیرت مثل داشتن یک قطب‌نماست. بدون قطب‌نما، در بیابان گم می‌شویم. انتظار واقعی، یعنی چشمِ باز داشتن و حقیقت را از باطل تشخیص دادن. در دنیای هجوم رسانه‌ها و اخبار و اطلاعات درست و غلط باید بدانیم که دشمن چه نقشه‌ها دارد، چه حرف‌هایی می‌زند که ما را از مسیرمان منحرف کند و چه کسانی خیرخواه ما هستند.
حالا چطور؟ باید مطالعه کنیم؛ مخصوصا در حوزه تاریخ، از اهل علم بپرسیم و همیشه حواسمان باشد که گول ظاهر را نخوریم. بصیرت، ما را در مسیر انتظار، استوار و ثابت‌قدم نگه می‌دارد و اجازه نمی‌دهد در گرداب گمراهی بیفتیم.
منتظر امام عدل، خودش باید اهل عدالت باشد. این یک اصل ساده، اما بسیار مهم است.
انتظار ظهور یعنی انتظار برقراری کامل عدالت در جهان، پس وظیفه ما این است که در همین دنیای خودمان، هرقدر که در توان داریم، عدالت را برقرار کنیم. در خانه، در محل کار، در جامعه، اگر می‌بینیم حقی پایمال می‌شود، سکوت نکنیم.
اگر جایی بی‌عدالتی می‌بینیم، صدایمان را بلند کنیم. این یعنی ما واقعا منتظر برقراری عدالت هستیم. هر قدمی که در راه مبارزه با ظلم برمی‌داریم، درواقع ادای دین به امام زمان (عج) است.
وقتی می‌گوییم انتظار منفعلانه نداشته باشیم، یعنی «دگرسازی» کنیم. تأثیرگذاری مثبت در جامعه، یکی از رسالت‌های مهم ماست.
احادیث بر اهمیت امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر، گسترش عدالت و ترویج فضایل اخلاقی تأکید دارند؛ چنان‌که امام‌صادق (ع) فرمودند: «اگر شیعیان ما به اندازه آب، دل‌هایشان یکی بود، هرگز ظهور ما به تأخیر نمی‌افتاد.» این نشان می‌دهد که انسجام اجتماعی، همدلی و تلاش جمعی برای ساختن جامعه‌ای شایسته، نقش کلیدی در زمینه‌سازی ظهور دارد.
همچنین باید در اصلاح فردی و اجتماعی که هر دو درکنار هم لازم و ضروری است، بکوشیم؛ اگر فردی خودش را نسازد، نمی‌تواند روی جامعه هم تأثیر بگذارد.
بیایید کمی درباره دعا برای فرج امام مهدی (عج) صحبت کنیم. وقتی از دعا حرف می‌زنیم، منظورمان تنها یک درخواست ساده نیست، بلکه درواقع ارادت و انتظار ماست که به خدا عرضه می‌شود. امام صادق (ع) فرمودند که دعا برای فرج، مانند دعا برای خود ماست؛ چراکه فرج ایشان، فرج تمام عالم است.
این دعا، نه‌تنها نشان‌دهنده باور قلبی ما به وعده الهی است و امید را در دلمان زنده می‌کند، بلکه تمرینی است برای آمادگی روحی و فکری ما به‌منظور درک دوران ظهور. دعا کردن برای ظهور یعنی یاد امام زمان (عج) و پیوند عاطفی با ایشان. یادمان نرود که دعا بخشی از انتظار است و باید تلاش و حرکت هم کرد.