ویژگی یک دوست خوب از نگاه حضرت علی(ع)

به گزارش شهرآرانیوز، امام علی (ع) در بخشی از نامه ۳۱ «نهج البلاغه» می‌فرماید: (یار و همنشین خوب همچون خویشاوند انسان است)؛ «وَ الصَّاحِبُ مُنَاسِبٌ ». اشاره به اینکه پیوند‌های دوستی گاه به قدری قوی می‌شود که جای پیوند‌های نَسَبی را می‌گیرد؛ بلکه گاهی از آن قوی‌تر نیز می‌شود. ضرب المثل معروفی است که می‌گویند از کسی پرسیدند: دوست بهتر است یا برادر؟ گفت: برادری که دوست باشد بهتر است. ضرب المثلی نیز در زبان عرب رایج است که می‌گوید: «اَلصَّدیقُ نَسیبُ الرُّوحِ وَ الْأَخُ نَسیبُ الْبَدَنِ» ؛ (دوست، هماهنگ و مناسب با روح و برادر، هماهنگ و مناسب با جسم و بدن است).

از این سخن می‌توان چنین نتیجه گرفت که همان حقوقی که برای خویشاوندان در نظر گرفته می‌شود باید درباره دوستان خوب در نظر گرفته شود. حضرت در ادامه می‌فرماید: (دوست آن است که در غیاب انسان، حق دوستی را ادا کند)؛ «وَ الصَّدِیقُ مَنْ صَدَقَ غَیْبُهُ». اشاره به اینکه کسانی که در حضور انسان اظهار محبّت و عشق و علاقه می‌کنند، ممکن است نشانه واقعی دوستی آنها نباشد؛ دوستی واقعی آنگاه آشکار می‌شود که انسان در غیاب دوستش تمام آنچه را در حضور می‌گفت و رعایت می‌کرد بگوید و رعایت کند.

امام علی (ع) در بخش دیگری از این نامه می‌فرماید: (چه بسا دورافتادگانی که از خویشاوندان نزدیک‌تر و خویشاوندانی که از هرکس دورترند)؛ «وَ رُبَّ بَعِیدٍ أَقْرَبُ مِنْ قَرِیبٍ، وَ قَرِیبٍ أَبْعَدُ مِنْ بَعِیدٍ». اشاره به اینکه پیوند‌های نَسَبی همیشه دلیل بر پیوند دل‌ها و نزدیکی فکر‌ها نیست؛ گاه می‌شود دور افتادگان به انسان از نزدیکان نزدیک ترند. آنچه مهم است پیوند دل و ارتباط ارواح به یکدیگر است که اگر در نزدیکان پیدا نشد می‌توان آن را در دورافتادگان جست‌و‌جو کرد. «قرآن کریم» نیز می‌فرماید: «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِنَّ مِنْ أَزْواجِکُمْ وَ أَوْلَادِکُمْ عَدُوّاً لَّکُمْ فَاحْذَرُوهُمْ».

حضرت علی (ع) در ادامه می‌فرماید: (غریب کسی است که دوستی نداشته باشد)؛ «وَ الْغَرِیبُ مَنْ لَمْ یَکُنْ لَهُ حَبِیبٌ». آری! آنچه انسان را از غربت بیرون می‌آورد محبّت است و کسانی که محروم از محبّت دوستانند تنهای تنهایند. این غربت از عوامل مختلفی سرچشمه می‌گیرد: گاه کبر و غرور و خودبرتربینی است که مردم را از انسان می‌راند و گاه حسادت‌ها و گاه بی وفایی‌ها و عوامل دیگر است؛ بنابراین برای اینکه از غربت بیرون آییم راهی جز این نیست که این گونه رذایل را از خود دور سازیم و با جاذبه اخلاقی دوستان خوبی را برای خود فراهم سازیم.

منبع: ابنا