دست‌های تمیز | پویش جهانی «شستن دست‌» برای ارتقای سلامت و ایمنی بدن

به گزارش شهرآرانیوز، شاید تا قبل از کرونا، شستن کامل دست با صابون و ضدعفونی‌کردن آن بعد از هر عملی حتی در مواردی بعد از استفاده از توالت، در میان عموم جامعه چندان اهمیت نداشت، اما این موضوع و باور به تمیزی دست‌ها بعد از غم و مصیبت‌های فراوانی که مردم با گوشت و خون خود مشاهده کردند، بیشتر و بیشتر شد و امروز مصادف با ۱۵ اکتبر یا ۲۳ مهرماه، ما در روز جهانی «شستن دست‌» قرار داریم که می‌تواند بهانه‌ای برای توجه بیشتر به این امر ساده ولی مهم در زندگی روزمره باشد که در کاهش بیماری‌های عفونی مؤثر است.

کاهش ۴۰درصدی بیماری‌های اسهالی با شستن دست‌‌ها

بنابر گزارش یونیسف، شستن دست‌ها با آب و صابون خصوصاً در مواقع ضروری (بعد از رفتن به توالت و قبل از خوردن غذا) به کاهش بروز بیماری‌های اسهالی تا بیش از ۴۰ درصد و عفونت‌های تنفسی تا ۲۵ درصد کمک می‌کند.

سازمانی جهانی بهداشت نیز در همین رابطه، روزی جهانی به نام «شستن دست‌» را در ۱۵ اکتبر یا ۲۳ مهرماه با هدف پرورش و حمایت از فرهنگ جهانی و محلی شست‌وشوی دست‌ها با صابون و افزایش آگاهی نسبت‌به این امر حیاتی و ساده که در کاهش بیماری‌های عفونی مؤثر بوده، نام‌گذاری کرده است.

آیین روز جهانی «شستن دست» اولین بار در سال ۲۰۰۸ برگزار شد تا بیش از ۱۲۰ میلیون کودک در ۷۰ کشور جهان، دست خود را با صابون شست‌وشو دهند. هر سال بیش از ۲۰۰ میلیون نفر در جشن‌های بیش از ۱۰۰ کشور در سراسر جهان شرکت می‌کنند.

مقابله با دست‌های آلوده

سمیه علیزاده، سوپروایزر بخش عفونی بیمارستان رضوی مشهد، در همین رابطه در گفت‌وگو با خبرنگار شهرآرانیوز، بیان کرد: اهمیت بهداشت دست به‌حدی است که برای آن، روزی جهانی تعیین شده که هدف آن، فرهنگ‌سازی و آموزش اهمیت رعایت بهداشت فردی میان افراد و عموم جامعه است. این اقدام کوچک، اما حیاتی، نقش مهمی در جلوگیری از انتقال میکروب‌ها به بدن دارد که نشان از اهمیت رعایت بهداشت فردی و شستن دست‌ها در حفظ و ارتقای سلامت و پیشگیری از بیماری‌ها دارد.

علیزاده اهمیت بهداشت دست در حوزه سلامت و ایمنی را بالا دانست و افزود: خوب است که افراد بعد از هر فعالیتی، دست‌های خود را با آب و صابون یا مواد شوینده، بشوید. بهداشت دست در ایمنی و سلامت افراد، نقشی حیاتی دارد. دست‌ها مهم‌ترین عامل انتقال عوامل بیماری‌زا هستند، زیرا تمامی کار‌های جاری در زندگی روزمره با دست انجام می‌شود و دست‌های آلوده می‌توانند منبع انتقال میکروب‌ها باشند.

پیشگیری از بیماری‌های تنفسی و گوارشی با شستن دست‌ها

دکتر انسیه عرب‌عامری، کارشناس حوزه سلامت نیز درباره اهمیت شستن دست‌ها در سطح جامعه در گفت‌وگو با خبرنگار شهرآرانیوز، گفت: شستن دست‌ها و رعایت بهداشت دست در طول زندگی روزمره به قدری مهم و ساده است که مردم گمان نمی‌کنند تا چه حد می‌تواند در پیشگیری از بیماری‌های تنفسی و گوارشی اثرگذار باشد.

به گفته سرپرست ارتقای سلامت بیمارستان رضوی مشهد، طبق پژوهشی که یک فعال حوزه سلامت در انگلیس انجام داده، شستن دست در چند موقعیت از اهمیت بالایی برخوردار است که از آن جمله شستن دست بعد از توالت، قبل از شروع و موقع آماده کردن غذا است. همچنین هنگام عطسه و سرفه با دستمال جلوی دهان و بینی خود را بگیرد نه با دست و از تماس دست‌ها با سه منطقه حسلس صورت یعنی چشم‌ها، بینی و دهان خودداری کند چرا که این سه ناحیه، در انتقال میکروب و ویروس‌ها به سیستم گوارشی و تنفسی رتبه بالایی دارد.

فرهنگ‌سازی شستن دست‌ها در مدارس

عرب‌عامری همچنین به اهمیت بهداشت دست و فرهنگ سازی شستن دست‌ها در مدارس و میان دانش‌آموزان تاکید کرد و افزود: در درجه اول، مدیران مدارس باید شرایط استانداردی در این زمینه فراهم کنند؛ به این معنا که تعداد دستشور‌ها و توالت‌ها در هر مدرسه بنا به تعداد دانش‌آموزان، باید استاندارد باشد تا مشکلی از این جهت نداشته باشند. طبق استاندارد تعریف شده در حوزه معماری تعداد توالت‌ها در مدرسه به ازاء هر ۴۰ نفر  یک توالت و هر ۶۰ نفر یک دستشویی است. همچنین ارتفاع دستشوئی‌ها متناسب با سن دانش آموزان باید بین ۶۰ تا ۷۵ سانتیمتر از سطح زمین باشد. صابون مایع در دستشوئی‌ها در مکان مناسب وجود داشته باشد تا دانش‌آموزان از آن استفاده کنند. شیر‌های آب نیز سالم و قابل استفاده باشد.

وی ادامه داد: بهتر است معلمان قبل از صرف چاشت و زنگ‌های تفریح شستن دست‌ها را به دانش‌آموزان یادآوری کنند و مادران و پدران در منزل نیز این موضوع را رعایت کنند و آن را به فرزندان خود بیاموزند.

انتقال میکروب و بیماری از طریق حیوانات خانگی

با توجه به اینکه نگهداری از حیوانات خانگی نیز در جامعه و آپارتمان‌های شهری رواج یافته، عرب عامری بر این موضوع هم تاکید کرد و گفت: لازم است افرادی که حیوان خانگی دارند بعد از دست زدن، نوازش یا هر تماسی که با حیوانات دارند دست‌های خود را بشویند. آنها را به فضا‌های شخصی خود مانند اتاق خواب، آشپزخانه، نشیمن و اتاق‌های دیگر منزل راه ندهند و نگهداری آنها در فضایی مخصوص صورت گیرد.

وی این را هم متذکر شد که برخی افراد با خیال تزریق واکسن‌های مخصوص حیوانات و مراقبت‌های دامپزشکی، گمان می‌کنند دیگر انتقال بیماری‌ها از طریق این حیوانات صورت نمی‌گیرد باید گفت، اگرچه این مراقبت‌ها لازم است و اثر انتقال بیماری‌ها را کاهش می‌دهد، اما بدون شک از بین نمی‌برد و نیاز به مراقبت، همچنان وجود دارد.

این کارشناس حوزه سلامت خاطرنشان کرد: مراقبت‌های بهداشتی و روش صحیح شستشوی دست‌ها با آب و صابون و مواد شوینده بهداشتی نیز بسیار مهم است که اهمیت و روش‌های آن را در دوره کرونا تجربه کردیم و همان روش‌ها نیز برای جلوگیری از بیماری‌های گوارشی و تنفسی باید رعایت شود.