گزارش آگهی
عراق با وجود منابع عظیم نفتی، همچنان در بسیاری از کالا‌های مصرفی و صنعتی وابسته به واردات است. همین وابستگی باعث شده قیمت اجناس روزمره از مواد غذایی و محصولات بهداشتی تا لوازم خانگی، پوشاک و مصالح ساختمانی در این کشور به‌مراتب بالاتر از ایران و دیگر همسایگان باشد.شناخت این کالا‌های گران‌قیمت، نه‌تنها برای مسافران و کارگران ایرانی مفید است، بلکه برای بازرگانان فرصتی ارزشمند ایجاد می‌کند تا با صادرات هدفمند، هم نیاز بازار عراق را پاسخ دهند و هم از اختلاف قیمت‌ها سود ببرند.
در این گزارش از شهرآرا نیوز به بررسی مهم‌ترین کالا‌های گران در عراق، دلایل اقتصادی آنها و فرصت‌های تجاری ناشی از این وضعیت می‌پردازیم.
دینار عراق طی یک دهه گذشته یکی از با‌ثبات‌ترین ارز‌های منطقه به‌شمار می‌رود، اما این ثبات اسمی بیشتر به‌دلیل درآمد‌های نفتی بالا و کنترل ارزی بانک مرکزی است، نه پویایی اقتصادی داخلی. بیش از ۹۰ درصد درآمد دولت عراق از صادرات نفت تأمین می‌شود و هر افت یا نوسان در قیمت جهانی نفت، مستقیماً بر قدرت خرید مردم و بودجه عمومی کشور تأثیر می‌گذارد.
در چنین ساختاری، تولید داخلی بسیار محدود است و بخش خصوصی در مقایسه با دولت نقش کوچکی دارد. این موضوع باعث می‌شود که اقتصاد عراق به شدت واردات‌محور باقی بماند و قیمت کالا‌ها تابع مستقیم نرخ جهانی، هزینه حمل‌ونقل و تعرفه‌های وارداتی باشد.
عراق بخش عمده نیاز‌های خود را از کشور‌های همسایه، به‌ویژه ایران، ترکیه، اردن و امارات تأمین می‌کند. تقریباً در تمامی حوزه‌ها از مواد غذایی و پوشاک گرفته تا لوازم خانگی و مصالح ساختمانی واردات نقشی اساسی دارد.
هزینه‌های بالای گمرکی، ضعف در شبکه توزیع داخلی، و محدودیت‌های زیرساختی حمل‌ونقل موجب می‌شود قیمت نهایی کالا برای مصرف‌کننده عراقی بالا باشد. به عنوان نمونه، کالایی که در مرز با قیمت مناسب وارد می‌شود، پس از عبور از واسطه‌ها و هزینه‌های توزیع، گاه با ۳۰ تا ۵۰ درصد افزایش قیمت در بازار بغداد یا نجف به فروش می‌رسد.
محصولات غذایی نظیر لبنیات، کنسرو، نوشیدنی‌ها و تنقلات در عراق عموماً بین ۳۰ تا ۷۰ درصد گران‌تر از ایران هستند. بخش زیادی از این اقلام از ایران، ترکیه و اردن وارد می‌شود و به دلیل هزینه حمل، تعرفه گمرکی و نوسان نرخ ارز، قیمت نهایی برای مصرف‌کننده بالا می‌رود.
محصولات لبنی تازه مانند شیر، ماست و پنیر نیز به‌ندرت در عراق تولید انبوه دارند، بنابراین عمدتاً به‌صورت وارداتی یا نیمه‌وارداتی تأمین می‌شوند. همین موضوع باعث شده برند‌های ایرانی لبنی و غذایی در بازار عراق جایگاه مناسبی پیدا کنند.
بازار محصولات آرایشی و بهداشتی در عراق بسیار فعال، اما پرهزینه است. به‌دلیل نبود تولید داخلی گسترده، بیشتر کالا‌های این حوزه از ایران، ترکیه، امارات و کشور‌های اروپایی وارد می‌شوند. قیمت شامپو، کرم، عطر و صابون‌های خارجی معمولاً دو تا سه برابر قیمت مشابه در ایران است.
صنعت پوشاک عراق به‌صورت بومی توسعه‌نیافته است و بازار کاملاً به کالا‌های وارداتی وابسته است. اغلب پوشاک و کفش‌های فروخته‌شده در فروشگاه‌های عراقی از ایران، ترکیه و چین وارد می‌شوند. با در نظر گرفتن هزینه حمل، مالیات و سود فروشنده، قیمت پوشاک در عراق بین ۴۰ تا ۸۰ درصد بالاتر از ایران است.
به همین دلیل، بسیاری از زائران یا کارگران ایرانی که در عراق فعالیت دارند، ترجیح می‌دهند لباس و کفش مورد نیاز خود را از داخل ایران تهیه کنند.
در عراق تولید داخلی لوازم خانگی تقریباً وجود ندارد. بازار به‌طور کامل وابسته به واردات از چین، ایران، ترکیه و کره جنوبی است. نبود خدمات پس از فروش و گارانتی رسمی نیز باعث می‌شود قیمت لوازم خانگی در عراق بالاتر باشد.
برای مثال، یخچال یا ماشین لباسشویی ایرانی که در داخل کشور با قیمتی مشخص فروخته می‌شود، در عراق با ۲۰ تا ۵۰ درصد افزایش قیمت عرضه می‌گردد. کالا‌های الکترونیکی مانند موبایل، تلویزیون یا لپ‌تاپ نیز مشمول همین اختلاف قیمت هستند.
به‌دلیل رونق ساخت‌وساز در شهر‌های عراق، تقاضا برای سیمان، آهن، کاشی، سرامیک و رنگ بالا است. اما بخش عمده این مواد از ایران و ترکیه وارد می‌شود. هزینه گمرک، حمل‌ونقل و نوسانات ارزی باعث شده قیمت مصالح در عراق در مقایسه با ایران افزایش محسوسی داشته باشد.
همچنین تجهیزات صنعتی و قطعات یدکی، به‌ویژه در صنایع نفت و برق، در عراق کمیاب‌تر و گران‌تر هستند. بسیاری از شرکت‌های فعال در این بخش، تجهیزات مورد نیاز خود را از طریق واسطه‌ها از ایران یا امارات وارد می‌کنند.
در میان اقلام مختلف، محصولات غذایی، مواد شوینده، مصالح ساختمانی، پوشاک، تجهیزات کشاورزی و لوازم خانگی ایرانی بیشترین تقاضا را در عراق دارند. این کالا‌ها از نظر قیمت و کیفیت برای بازار عراق کاملاً رقابتی‌اند و برخلاف کشور‌های اروپایی، نیاز به بسته‌بندی یا استاندارد پیچیده ندارند.
از سوی دیگر، به‌دلیل وابستگی شدید عراق به واردات، تاجران ایرانی می‌توانند حتی در بخش‌هایی که تولید داخلی در آن کشور وجود دارد، با عرضه منظم و قیمت پایدار، سهم بازار را به‌سرعت به دست آورند.
یکی از بزرگ‌ترین امتیازات ایران در تجارت با عراق، هم‌مرزی طولانی و تعدد گذرگاه‌های زمینی است. این ویژگی باعث می‌شود حمل کالا‌های صادراتی با هزینه‌ای بسیار کمتر نسبت به مسیر‌های دریایی یا هوایی انجام شود.
به‌علاوه، زمان انتقال بار از شهر‌های مرزی ایران به مراکز اصلی عراق معمولاً بین ۲۴ تا ۷۲ ساعت است؛ این سرعت بالا برای کالا‌های فاسدشدنی مثل گل، مواد غذایی یا لبنیات، یک مزیت رقابتی حیاتی محسوب می‌شود.
برای بسیاری از صادرکنندگان، چالش اصلی نه در تولید یا فروش، بلکه در حمل‌ونقل و تحویل به‌موقع کالا در عراق است. شناخت قوانین گمرکی، مسیر‌های امن، بیمه بار و زمان‌بندی دقیق، نیازمند همکاری با شرکت‌های حمل‌ونقل تخصصی است.
اگر در ابتدای مسیر صادرات هستید یا تجربه ارسال کالا به عراق را ندارید، پیشنهاد می‌شود با شرکت‌های حرفه‌ای در حوزه باربری همکاری کنید تا روند صادرات برایتان سریع‌تر و مطمئن‌تر پیش برود. از مجموعه‌های معتبر در این حوزه، می‌توان به شرکت‌هایی همچون تسهیل تجارت و باربری پازوکی و ایمن بار اشاره کرد که خدمات حمل بار و ترخیص کالا را به‌صورت کامل ارائه می‌دهد. برای آشنایی بیشتر با جزئیات حمل و روش‌های ارسال کالا به عراق اینجا کلیک کنید تا از قیمت روز و نحوه ارسال مطلع شوید.
سخن پایانی
در نهایت، عراق به‌دلیل وابستگی شدید به واردات و رشد مصرف، بازاری پرسود برای صادرکنندگان ایرانی است. اختلاف قیمت در کالا‌های مصرفی مانند مواد غذایی، پوشاک، لوازم خانگی و بهداشتی فرصت مناسبی برای تولیدکنندگان ایرانی ایجاد کرده است. نزدیکی جغرافیایی و سهولت حمل‌ونقل نیز مزیت بزرگی در این مسیر است. بااین‌حال، موفقیت در این بازار نیازمند شناخت دقیق نیاز مصرف‌کننده، ثبات در کیفیت و همکاری با شرکت‌های معتبر حمل‌ونقل به عراق است تا صادراتی پایدار و سودآور شکل گیرد.