کتاب و مادر، دو ستون اصلی پرورش نسل آگاه

به گزارش شهرآرانیوز، این روز‌ها که در میانه هفته کتاب و کتاب‌خوانی هستیم، شاید بهترین پرسش این باشد که زندگی بدون کتاب و بدون آگاهی چگونه خواهد بود. زنانی که هر روز نقش مادر، همسر، دختر یا خواهر را زندگی می‌کنند، چگونه نخستین‌بار با دنیای سوادآموزی آشنا شدند و این آشنایی چگونه مسیر «شدن»‌شان را شکل داده است؟ کتاب نه فقط وسیله‌ای برای مطالعه، بلکه ابزاری برای اندیشیدن و ساختن معنایی تازه از زندگی است؛ معنایی که توانایی تربیت نسل خردورز و آگاه فردا را در دل خود دارد.

اندیشیدن سرچشمه آگاهی است

این روز‌ها که در دل هفته کتاب‌خوانی قرار داریم، اهمیت کتاب بیش از همیشه به چشم می‌آید؛ هفته‌ای که یادمان می‌آورد زندگی بدون کتاب، بدون خواندن، نوشتن و بدون آگاهی، چقدر می‌تواند تاریک و تهی باشد.

شما که هر روز با نقش‌های مختلف زنانگی—مادر، همسر، دختر یا خواهر—روزتان را آغاز می‌کنید و برای رسیدن به هدف‌هایتان قدم برمی‌دارید، نخستین مواجهه‌تان با دنیای سوادآموزی چگونه بود؟

سواد دروازه ورود به جهان ارتباطات امروز است. آیا می‌توان جهانی را تصور کرد که در آن خبری از کتاب، آموزش، سواد و رشد ذهنی نباشد؟ آیا می‌توان میان نسلی از مادران بی‌سواد و نسلی که با کتاب رشد کرده‌اند، از نظر توان تربیت فرزند مقایسه‌ای یکسان داشت؟

کتاب ابزاری است که مسیر‌های اندیشه‌ورزی را می‌سازد و تغییر می‌دهد. همین مسیر‌های فکری است که به زندگی معنا می‌بخشند، هدف ایجاد می‌کنند و هر صبح انگیزه «شدن» را در ما بیدار نگه می‌دارند. تاریخ اجتماعی زنان نشان می‌دهد حضور اجتماعی آنها بدون ابزار آگاهی، یعنی کتاب، هرگز چنین گسترده نمی‌شد.

مسیر از «بودن» تا «شدن» با اندیشیدن و آموختن شکل می‌گیرد

انسان ابتدا «بودن» را تجربه می‌کند؛ بودن در جهان که با تولد آغاز می‌شود. اما «شدن»، فرایندی است که با زندگی در جامعه و آموزش‌های آن ساخته می‌شود.

فردی که در گروه جنس زن متولد می‌شود، در مسیر رشد با هنجار‌های اجتماعی یاد می‌گیرد چگونه به یک زن، یک مادر، یک پرستار یا یک انسان موفق تبدیل شود.

این مسیر «شدن» ترکیبی از تجربه‌های اجتماعی، آموزش‌های رسمی و تلاش فردی است.

نهاد‌هایی مانند خانواده و مدرسه با ابزارهایی، چون کتاب، ذهن فرد را هدایت می‌کنند و او را برای ورود به مرحله‌های جدید زندگی آماده می‌سازند.

اما کتاب تنها وسیله یادگیری است؛ اندیشیدن بر آموخته‌ها انتخابی فردی است.

فقط خواندن کافی نیست؛ این اندیشیدن است که ما را از «بودن» به «شدن» می‌رساند، از صرفا زنده بودن به «انسان شدن».

اندیشه‌ورزی؛ کلید تاب‌آوری در دنیای متغیّر امروز

اندیشه‌ورزی یعنی توان روبه‌رو شدن با تفاوت‌ها و مواجهه با دیدگاه‌های گوناگون. کتاب‌ها یکی از مهم‌ترین ابزار این مواجهه‌اند، اما پیشینه فکری هر فرد—شیوه تربیت، محیط زندگی، فرصت‌ها و محدودیت‌ها—بر نحوه فهم او از کتاب اثر می‌گذارد.

به همین دلیل است که خوانندگان یک کتاب واحد، الزاما برداشت‌های یکسانی ندارند.

در دنیای پرچالش امروز، بدون توانایی اندیشیدن و حل مسئله، زیست عقلانی ممکن نیست.

اندیشه‌ورزی مهارتی است که تاب‌آوری را تقویت می‌کند و مسیر آن از مطالعه می‌گذرد. مهم نیست کتاب چاپی بخوانید، نسخه الکترونیک یا پادکست؛ مهم استمرار در آموختن است.

همان‌طور که برای غذای روزانه‌تان حساس هستید، در انتخاب کتاب نیز باید دقت کنید. آنچه وارد ذهن شما می‌شود، مستقیم بر انگیزه‌ها و معنای زندگی‌تان تأثیر می‌گذارد.

رمان‌های خوب، کتاب‌های علمی، زندگی‌نامه‌ها یا آثار آموزشی، هرکدام می‌توانند ذهن را به سمت اندیشیدن سوق دهند.

اگر مادر هستید یا قصد مادرشدن دارید، فراموش نکنید: شیوه اندیشیدن شما الگوی نسل آینده است. حتی خواهر یا برادر بزرگ‌تر بودن نیز همین نقش را دارد. کودکان و نوجوانان، آگاهانه یا ناآگاهانه، شیوه فکر کردن شما را به ارث می‌برند.