محمد جواد ظریف شامگاه سهشنبه با اشاره به سالگرد کودتای ۲۸ مرداد نوشت: آمریکا ناامیدانه بهدنبال احیای گذشته است.
به گزارش شهرآرانیوز، وزیر امور خارجه ایران در پیامی توییتری نوشت: ۶۷ سال پیش در چنین روزی (۲۸مرداد)، آمریکا و انگلیس در کودتایی برای سرنگونی دولت منتخب خود سعی کردند خواست مردم ایران برای عزت را پایه مال کنند.
به نوشته ظریف، از سال ۱۹۷۹ تا کنون، آمریکا نا امیدانه به دنبال احیا گذشته است. با این حال این امر همچنان توسط مردم ایران تحقیر میشود.
۲۸ مرداد یادآور کودتایی است که با طرح و حمایت مالی و اجرایی سرویس اطلاعات مخفی بریتانیا (اسآیاس) و آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) و با همراهی ارتش شاهنشاهی ایران و کمک طرفداران محمدرضا پهلوی و پشتیبانی مخالفان محمد مصدق با هدف سرنگونی دولت قانونی محمد مصدق در ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ رخ داد.
با ملی شدن صنعت نفت در ایران، انگلیسیها سلطه انحصاری خود را بر نفت ایران از دست دادند. دولت انگلیس به منظور بازگرداندن وضعیت قبل از ملی شدن نفت، تصمیم گرفت از راههای مختلف مصدق را زیر فشار قرار دهد. انگلیس به منظور وادار کردن دولت ایران به قبول شرایط خود در مساله نفت، می کوشید از لحاظ اقتصادی وسیاسی بردولت ایران فشار وارد کند.
دولت انگلیس، ازهمان ابتدای ملی شدن نفت، اقدامهای مختلفی را به منظور تضعیف دولت مصدق انجام داد. ابتدا کوشید با فرستادن هیاتهایی ازراه گفتگو مساله را حل کند، اما پس از شکست گفت وگوها، سعی کرد با توسل به مراجع بین المللی مساله را به نفع شرکت نفت انگلیس و ایران، حل نماید. دولت انگلیس، همواره میکوشید، اقدام دولت ایران را یک اقدام غیرقانونی قلمداد کند و ملی کردن را در حکم تصرف اموال شرکت سابق بداند.
در این زمان، به رغم اینکه آمریکاییها معتقد بودند که باید اختلافهای بین دولت ایران و شرکت سابق را از طریق گفتگو حل کرد، انگلیسیها عقیده داشتند که رسیدن به توافق با مصدق امکان پذیر نیست و کنار آمدن با مصدق سیاست ناشی از ناامیدی است، دولت انگلیس، گفتگو با مصدق را بی فایده و تنها راه حل مساله نفت را، کاربرد نیروی نظامی میدانست.
بدین ترتیب، دولت انگلیس تنها راه حل مساله نفت را سرنگون ساختن مصدق و جایگزین کردن دولتی دیگرکه موافق با سیاستهای بریتانیا باشد، میدانست. کوشش مداوم برای براندازی دولت مصدق، تحریم نفت و ایجاد پارهای مشکلات اقتصادی علیه ایران، ازجمله تلاشهایی بود که بریتانیا در مقابله با مصدق به کاربرد.
چندی پیش سندی منتشر شد که نشان میدهد «الیزابت دوم»، ملکه انگلیس نقشی مهم، اما بنابر ادعای مطرح شده ناخواسته در این کودتا ایفا کرده است.
منبع:ایرنا