سفر ظریف به چین، آن هم در زمانیکه ایالات متحده، سختترین تحریمها را علیه ایران برنامهریزی کرده، مورد توجه ویژه قرار گرفته است.
به گزارش شهرآرانیوز؛ محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، روز جمعه ۱۸ مهر، به دعوت همتای چینی خود به پکن سفر کرد. وی که در صدر یک هیئت بلندپایه سیاسی و اقتصادی برای انجام دیداری دوروزه از چین، وارد استان «یونن» در جنوب این کشور شد، درحالی مورد استقبال مقامات آن کشور قرار گرفت که یک روز قبل، وزارت خزانهداری آمریکا در ادامه تحریمهای ظالمانه خود علیه ملت ایران، تحریمهای جدیدی را علیه ۱۸بانک ایران وضع کرده بود.
سفر ظریف به چین، آن هم در زمانیکه ایالات متحده، سختترین تحریمها را علیه ایران برنامهریزی کرده، مورد توجه ویژه قرار گرفته است. پس از، اما و اگرهای فراوان ازسوی مخالفان دستگاه وزارت خارجه و جوسازیهای برخی رسانهها و گروههای داخلی و خارجی، به نظر میرسد که حالا وزیر خارجه کشورمان برای سروسامانبخشیدن به قرارداد بین ایران و چین و دستیابی به راهکارهایی برای تبادل مالی بین تهران و پکن، قبل از نهاییشدن سند راهبردی بیستوپنجساله راهی این کشور شده است.
دراینباره، رضا زبیب، دستیار وزیر امورخارجه در امور آسیا و اقیانوسیه، در گفتگو با بخش خبری۲۱ شبکه یک سیما گفت: «امیدواریم سفر آقای ظریف به چین، گام بلندی در نهادینهکردن سند بیستوپنجساله همکاری دو کشور باشد که مبنای خوبی برای گسترش روابط اقتصادی خواهد بود.» وی افزود: «در این سفر، وزیر امور خارجه کشورمان، روانسازی تجارت بین دو کشور بهویژه کمک به بخش خصوصی را پیگیری میکند و اسناد اقتصادی، گمرکی و گسترش روابط بهداشتی در دستور کار قرار دارد.»
چین؛ دوری از آمریکا، نزدیکی به ایران
وزارت خارجه کشورمان تلاش کرده است در وضعیت تحریم، با همکاری با پکن، به گشایش اقتصادی و عبور از تحریمها کمک کند و سند بیستوپنجساله همکاری میان دو کشور، مهمترین اقدام در این زمینه است، چنانکه رسانههای غربی از این قرارداد بهعنوان دیوار و سدی مقابل تحریمها یاد کردهاند. در چنین شرایطی، چین هم که از نظر سیاسی بهویژه در دوره ریاستجمهوری ترامپ با ایالات متحده آمریکا زاویه پیدا کرده است، به همکاری با تهران علاقه نشان داده است.
دراینباره، هپا، چون اینگ، سخنگوی وزارت امور خارجه چین، نیز با اشاره به سفر ظریف اعلام کرده است: «ما دوست داریم برای تعمیق مشارکت راهبردی جامع دوجانبه با ایران همکاری کنیم.» چین همچنین بارها مخالفت صریح خود با تحریمهای یکجانبه علیه ایران را اعلام کرده است. در آخرین اظهار نظر، هپا، چون اینگ اعلام کرد: «واشنگتن با نادیدهگرفتن اهداف و اصول منشور سازمان ملل و اصول حقوق بینالملل، خودسرانه دست به اقدامات یکجانبه توجیهناپذیری مانند محاصره اقتصادی و تحریمهای مالی علیه سایر کشورها زده است. این اقدامات بهشدت باعث تضعیف نظم سیاسی و اقتصادی بینالمللی و تضعیف حاکمیت جهانی شده و توانایی کشورهای تحریمشده برای توسعه اقتصاد خود و بهبود زندگی مردم را نیز کاهش داده است.» لازم به ذکر است که اکنون چین، مهمترین شریک تجاری ایران است و واردکننده عمده انرژی از کشورمان به حساب میآید.
ایران؛ حداکثرسازی روابط با چین، شرقیگرایی در شرایط تحریم
علیاصغر زرگر، کارشناس مسائل بینالملل، نیز درباره سفر ظریف به چین در مصاحبهای به «خبرآنلاین» گفت: «به نظر میرسد که یکی از اهداف ظریف در این سفر، این است که اصول کلی قرارداد را با چینیها کامل و نهایی کند. این روند میتواند از فشارها روی ایران کم کند. ما در وضعی هستیم که همکاریهای بین المللی محدود شده، دستهای ما از سرمایههای خارجی کوتاه است و به صورت کلی هم تجارت بینالملل دارای محدودیتهایی است. برای برونرفت از چنین شرایطی میتوانیم با سایر کشورهایی که مسائل اقتصادیشان با منافع آمریکا گره نخورده است، همکاری کنیم.
برخلاف تکنوکراتهای ایرانی که مایل به گسترش ارتباطات با غرب بودند، در شرایط فعلی، گردش بهسمت شرق است که میتواند راهگشا باشد. ایران باید دریچهای را باز کند و معقول است که این دریچه به سمت چین باشد که سرمایه و تکنولوژی دارد و یکی از برترین اقتصادهای جهان است. از سوی دیگر، چین کشور دارای نفوذی است که میتواند در روابط ما با کشورهای متحدش هم اثر بگذارد؛ یعنی روابط با کشورهایی، چون روسیه و کره که به چین نزدیک هستند، میتواند بهتر و بهتر شود. وزارت خارجه بهدنبال شرایطی است که بتواند هم از نظر سیاسی و هم اقتصادی، با کشور چین همکاری کند و قراردادها را به نتیجه برساند و در این امر تاکنون موفق بوده است.»
دستاوردهای سفر از زبان سردار دیپلماسی
ظریف نیز درباره سفر اخیر خود اعلام کرده است که ایران و چین درباره موضوعاتی مانند پیشبرد همکاری بیستوپنجساله و سرمایهگذاری ۴۰۰میلیارد دلاری چینیها در ایران توافق نظر دارند. وی پس از دیدار با همتای چینی خود در توئیتی به زبان چینی اعلام کرد: «دیدار رودرروی پرثمری با دوست خوبم وانگ یی، عضو شورای دولتی و وزیر خارجه چین، داشتم. دیدارهای حضوری در این بازه زمانی خاص کافی است تا نشان دهد که دو طرف اهمیت زیادی برای روابط میان دو کشور قائل هستند. ما اجماع بر سر گسترهای از مسائل همچون عمیق ترکردن روابط دوجانبه، توسعه برنامه همکاری بیستوپنجساله، حفاظت از توافق هستهای ایران و مخالفت با یکجانبهگرایی را تقویت کردیم.
با درنظرگرفتن پنجاهمین سالگرد روابط دیپلماتیک دو کشور در سال۲۰۲۱ بهعنوان فرصتی تازه، باور دارم که مفهوم مشارکت جامع راهبردی بین دو کشور در آینده غنیتر خواهد شد.» ظریف همچنین در توئیت دیگری به زبان انگلیسی نوشت: «مذاکرات پرثمری در تنگ چونگ زیبا با دوستم وانگ یی درخصوص همکاری استراتژیک جامع داشتم. ما یکجانبه گرایی و تلاش آمریکا برای ایجاد جهان تکقطبی را رد کردیم. همچنین درخصوص تقویت روابط ازجمله برنامه بیستوپنجساله، همکاریهای منطقه ای، حفظ برجام و همکاری درخصوص واکسن توافق کردیم.»
ظریف درباره انگیزههای چین برای همکاری با ایران اعلام کرده است: «جمهوی خلق چین و جمهوری اسلامی ایران مورد فشار تحریمی آمریکا هستند و اکنون فشار روی چین در حوزه تجاری، دیپلماسی و روابط سیاسی به چشم میخورد. دخالتهایی که آمریکا در موضوع تایوان، هنگکنگ و دیگر مناطق انجام میدهد، چین را هم تحت فشار قرار داده و پکن به همین دلیل درصدد پیداکردن شریکهای تازه است.» با توجهبه آنچه گفته شد، از سفر ظریف به چین میتوان نتیجه گرفت که در چشمانداز آتی، این سفر ضمن بیاثرکردن تحریمهای آمریکا، موجب میشود دو کشور به عنوان دو قدرت منطقهای، همکاریهای اقتصادی و سیاسی روبهرشدی داشته باشند.