۹ قسمت از «پروژه تصویری مصاحبه با پیشکسوتان تئاتر و تصویر خراسان» در گفتگو با بزرگانی همچون دکتر محمدعلی لطفی‌مقدم، رضا صابری، حمیدرضا سهیلی، فرشید تمری، علی بکائیان و ... تهیه شده، اما ادامه آن در سرازیری کمبود بودجه و بی‌توجهی مسئولان صداوسیما افتاده است.
سمیرا شاهیان | شهرآرانیوز - در صحنه تئاتر، هم بازی کرده، هم کارگردانی و نویسندگی. اما پس از سال‌ها فعالیت در تئاتر، به این نتیجه می‌رسد که درباره معرفی هنرمندان خراسان و شهرش مشهد، کار مؤثری انجام نشده است؛ بنابراین یک سال پیش تصمیم می‌گیرد دغدغه‌هایش در حوزه تئاتر و تصویر را به یک ایده و در نهایت محصولی نمایشی تبدیل کند. محصولی به نام «پروژه تصویری مصاحبه با پیشکسوتان تئاتر و تصویر خراسان» که ۹ قسمت آن را در گفتگو با بزرگانی همچون دکتر محمدعلی لطفی‌مقدم، رضا صابری، حمیدرضا سهیلی، فرشید تمری، علی بکائیان و ... تهیه کرده است. اما از ادامه کار برای گفتگو با دیگر بزرگان این حوزه بازمانده است. درباره پروژه رحمان سروری، مستندساز سی‌ویک ساله مشهدی که در سرازیری کمبود بودجه و بی‌توجهی مسئولان صداوسیما افتاده، با او گفتگو کردیم تا از تلاش‌های یک‌ساله برای ساخته‌اش بیشتر بگوید.
برای پاسداشت هنرِ نامداران تئاتر و تصویر خراسان
رحمان سروری پس از سال‌ها فعالیت در تئاتر، به این نتیجه می‌رسد که درباره معرفی هنرمندان خراسان مشهد، کاری انجام نشده است. فکری به سرش می‌زند: من چهارده، پانزده سال در زمینه تئاتر فعالیت کردم و درباره هنرِ استان و شهرم، دغدغه‌مند بودم. به عنوان یک هنرمند، فکر کردم جای چه کاری خالی است و به اینجا رسیدم که ما گفت‌وگویی درخور، در قالب ویدئو با پیشکسوتان تئاتر و تصویر خراسان نداریم که مثلا جوان‌تر‌ها بدانند استادان از کجا شروع کردند و چه راه‌هایی را رفتند و به کجا رسیدند.
با کندوکاو در اثر‌های هنری و تاریخ سینما و تئاتر، تحقیق‌هایی انجام دادم و به این نتیجه رسیدم چنین گفتگو‌های تصویری به صورت منسجم و یکپارچه انجام نشده است. گفتگو‌هایی که هم پاسداشت سال‌ها فعالیت نامداران محسوب شود و هم به عنوان منابع ارزشمند برای آن‌ها که تازه می‌خواهند در این راه قدم بگذارند.
او می‌گوید: بدون تعارف، حیفم می‌آمد پیشکسوتان دیگر شهر‌ها را در برنامه‌های دورهمی و خندوانه ببینم، اما پیشکسوتان خراسان دیده نشوند. با خودم گفتم چه خوب که من این کار را انجام دهم.
ایده گفت‌وگوی تصویری با پیشکسوتان تئاتر مشهد
سروری از اول فروردین ۱۳۹۸ ضبط پروژه گفت‌وگوی تصویری با پیشکسوتان تئاتر و تصویر خراسان را شروع می‌کند. او در‌این‌باره توضیح می‌دهد: ایده‌ام را ابتدا با آرش خیرآبادی، رئیس سابق انجمن هنرهای نمایشی خراسان که البته دوست و همکارم نیز هست مطرح کردم و او از این ایده استقبال کرد. ایده‌ام را با محمدرضا خلخالی (کارگردان و صدابردار) و حسن شیخ‌زاده (تصویربردار) و فاطمه بختیاری (بازیگر) نیز در میان گذاشتم و تصمیم گرفتیم کار را شروع کنیم.
او می‌گوید: هرچند پیشکسوتان، از آغاز نیازی به دیده شدن در برنامه من نداشتند، اما خیلی‌ها که دیروز و امروز کارشان را شروع کرده‌اند این استادان را نمی‌شناسند. به این دلیل، معرفی این افراد و به نوعی جبران کردن زحماتشان، دغدغه من بود. انگار من با این کار، زکات هنرم را دادم.
از داریوش ارجمند تا مؤسس مدرسه تئاتر
این مستندساز مشهدی درباره پیشکسوتان خراسانی می‌گوید: در برنامه‌های مختلف تلویزیونی می‌دیدم از سرزمین خراسان مهمان دارند، اما یا از پیشکسوتان تئاتر نبودند یا به عنوان پیشکسوتان تئاتر معرفی نمی‌شدند. مثلا داریوش ارجمند که از پیشکسوتان تئاتر و تصویر است، در برنامه‌های تلویزیونی بار‌ها مهمان می‌شد، اما فقط به فعالیتش در حوزه تصویر اشاره می‌شد. یا هدایت هاشمی که خراسانی است و مهمان خندوانه و دورهمی بود، ولی در هیچ‌کدام از برنامه‌ها به عنوان پیشکسوت تئاتر معرفی نشد.
ما هنرمندان ارزشمندی داریم، ازجمله دکتر علی لطفی‌مقدم که داریوش ارجمند شاگرد او بوده است درحالی که داریوش ارجمند را تقریبا همه ایران می‌شناسند، اما استادش که سال ۴۷ مؤسس مدرسه تئاتر در استان ما بوده را به درستی نمی‌شناسند.
فاز نخست؛ ۹ گفتگو با پیشکسوتان تئاتر و تصویر
نخستین گام برای آغاز چنین پروژه‌ای، تهیه بانک اطلاعاتی و فهرست کردن اسامی است. اما سروری می‌گوید: هنرمندانی که من تصمیم داشتم سراغشان بروم، آن‌قدر شناخته شده هستند که نیازی به دنبال گشتن نداشتند. از طرفی، چون خودم پانزده سال است در این حوزه فعالیت می‌کنم از مهمانان شناخت کافی داشتم: من در فاز نخست کارم، ۹ گفتگو با پیشکسوتان تئاتر و تصویر انجام دادم، اما متأسفانه به دلیل شرایط نامساعد اقتصادی تاکنون موفق نشده‌ام با همه کسانی که در نظر دارم گفتگو کنم. برای بخش دوم این پروژه، با داریوش ارجمند، امیر کربلایی‌زاده، حامد بهداد و هدایت هاشمی که همه خراسانی‌الاصل هستند صحبت کردم و هیچ کدام برای گفتگو مشکلی نداشتند، اما هزینه‌های کارم چه برای بخش دعوت از مهمانان و چه برای بخش تولید فراهم نشد و از آنجایی که متأسفانه هنوز نتوانسته‌ایم مشکل مالی را مرتفع کنیم، هنور فاز دوم کارمان شروع نشده است.
او درباره ویژگی‌های فنی این کار نیز می‌گوید: ما در قالب تیم تولید پانزده نفره به موضوعاتی درباره تئاتر و تصویر خراسان پرداختیم. در فاز نخست، ۱۰ بخش را در نظر گرفتیم، یک بخش بیوگرافی فرد پیشکسوت، بخش دیگر راهکار‌هایی که با توجه به تجربه و سابقه‌اش به جوان‌تر‌ها پیشنهاد می‌دهد و بخش‌های دیگر شامل خواندن شعر، گفتن از جشنواره‌ها و .... در مجموع، هر بخش مربوط به یک هنرمند، در یک ساعت تدوین شده است.
صداوسیما: کار جالبی نیست
از کارگردان پروژه گفت‌وگوی تصویری با پیشکسوتان تئاتر و تصویر خراسان درباره رایزنی‌هایی که برای پخش تلویزیونی کارش انجام داده می‌پرسیم، او می‌گوید: ابتدا دو سایت را در نظر گرفتیم تا هر قسمت از برنامه را جداگانه آنجا آپلود کنیم، اما خیلی از مردم این سایت‌ها را نمی‌شناسند و واقعا تلویزیون را ترجیح می‌دهند، اما با صحبت اولیه‌ای که با شبکه خراسان داشتم پاسخ دادند کار جالبی نیست.
او گله می‌کند که: ما اگر در حوزه هنرِ خراسان نخواهیم پیشکسوتان و استادان و کسانی که چراغ راه ما بوده‌اند را به مردم معرفی کنیم، پس چه کسانی را می‌خواهیم به مردم معرفی کنیم؟ برخی از مردم نمی‌دانند پدر تئاتر خراسان یا بهترین‌های بازیگری و کارگردانی خراسان چه کسانی هستند. ما بهترین معلم‌ها را داریم؛ کسانی که ما با آن‌ها خاطره ساختیم و ساعت‌ها فیلم‌هایشان را تماشا کردیم و موسیقی‌هایشان را شنیدیم.
پخش سریال‌های کره‌ای به جای تولیدات بومی
سروری ادامه می‌دهد: نام هر سال به «تولید» گره خورده است، اما وقتی تولید می‌کنیم، استقبالی نمی‌شود. چرا مردم ایران باید سریالِ ۴۰ سال پیش کشور‌های دیگر را در تلویزیون ببینند، ولی تولیدات داخل از رسانه ملی پخش نشود؟ پس توجه به رونق و «جهش تولید» چه می‌شود؟ بحث من حمایت از این شعارهاست. فکر نمی‌کنم هیچ توجیهی داشته باشد که سریال‌های کره‌ای پخش شود، اما فیلمی که من نوعی با هزینه و دردسر تولید کرده‌ام و یک‌سال تهیه‌اش طول کشیده از رسانه ملی پخش نشود و مورد توجه قرار نگیرد.
گله‌های این کارگردان مشهدی به اینجا می‌رسد که؛ فاز نخست این پروژه ۵۰ میلیون تومان هزینه داشته است. او می‌گوید: من به عنوان کارگردان و تهیه‌کننده حاضرم رایگان، کارم را به سازمان صداوسیما بدهم تا پخش کند، اما همین هم مورد توجه قرار نمی‌گیرد و این مسئله خیلی دردناک است.