جزایری - هر‌چند شهریور با کاهش دما کم‌کم دارد به استقبال پاییز می‌رود، گویا این روزها بازارهای مشهد در پیشواز پاییز پیش‌‌قدم شده‌اند. کافی است سری به خیابان‌های مطهری و هفدهِ شهریور بزنید. برخلاف هرسال که این ایام بازارها شاهد جنب و جوش خانواده‌ها برای خرید لوازم مدارس و کیف و کفش بچه‌هاست، این روزها نه‌تنها خبری از شور و نشاط در بازار وجود ندارد، سردی سنگین رکود نیز بر این بازارها حاکم است. «50 درصد فروشمان کاهش یافته است.» این را یکی از فروشندگان کیف و کفش در خیابان مطهری به شهرآرا می‌گوید. این فروشنده وضعیت سال گذشته و امسال خود را مقایسه می‌کند و می‌گوید: هرقدر بازار سال گذشته ملتهب بود و قیمت‌ها لحظه‌ای تغییر می‌کرد، امسال قیمت‌ها بدون تغییر و ثابت است. با این حال، کاهش قدرت خرید مردم سبب شده است فروشمان به‌شدت کاهش یابد.
گرانی 4 برابری مواد اولیه
«اگر مواد اولیه داشتیم، با توجه به کاهش واردات، به طور حتمی در حال حاضر وضعیت تولیدی‌های کیف و کفش مشهد بهتر بود.» این را پوراحمدیه، یکی دیگر از فروشندگان کیف و کفش که تولیدکننده نیز است، می‌گوید. او با بیان اینکه 60 درصد از مواد اولیه کیف و کفش وارداتی است می‌گوید: مواد اولیه گران و کم است. اکنون که به دلیل نزدیکی بازگشایی مدارس به مواد اولیه بیشتری نیاز داریم، توزیع‌کنندگان عمده کمتر از میزان تقاضا مواد اولیه در اختیار ما قرار می‌دهند. وی ادامه می‌دهد: مشکل دیگر این است که مواد اولیه را به صورت نقدی و حتی بعضا 10تا 15 روز زودتر از زمان تحویل خریداری می کنیم اما برای نقد شدن تولیداتمان باید چند ماه صبر کنیم. وی بیان می‌کند: مواد اولیه مانند چسب و نخ به دلیل گرانی دلار در مقایسه با سال گذشته 4برابر شده است. با این حال، به دلیل کاهش قدرت خرید مردم، در عمل، نمی‌توانیم تمام این گرانی را روی اجناس خود بیفزاییم و مجبوریم از حاشیه مجاز سود خود کم کنیم تا مشتریانمان را از دست ندهیم. وی بیان می‌کند: امیدوار بودیم که در شهریور بتوانیم کسب و کار کساد ماه‌های گذشته را جبران کنیم اما متأسفانه در حالی که کمتر از 10 روز به مهرماه باقی مانده، استقبال از بازار کیف و کفش ضعیف است.
کاهش 50 تا 60 درصدی قدرت خرید
این روزها گرانی 3 تا 4 برابری کیف و کفش در کنار تولیدکنندگان و توزیع‌کنندگان، صدای خانواده‌ها را نیز درآورده است. خانواده‌هایی که این روزها با گشت‌وگذاری در بازار متوجه می‌شوند قدرت خرید آن‌ها در مقایسه با سال گذشته 50 تا 60 درصد کاهش یافته است و مجبورند چشم خود را بر کیفیت کالاهای عرضه‌شده ببندند. خانم فتاحی‌مهر، مادر ۲ دانش‌آموز ابتدایی و دبیرستانی که برای خرید کیف و کفش به بازار هفده شهریور مراجعه کرده است، می‌گوید: برای خرید کیف و کفش فرزندانم به فروشگاه‌های خیابان‌های هفده شهریور، مطهری و چهارراه میلاد مراجعه کرده‌ایم اما قیمت بسیار زیاد اجناس باعث شد موفق به خرید نشویم. هر بار نیز با قیمتی جدیدتر و بیشتر مواجه شدیم. وی می افزاید: پسرم محصل کلاس دوم ابتدایی است و مسلما در این سن نمی‌تواند درکی از شرایط اقتصادی خانواده داشته باشد.
مجبوریم به خرید ارزان و بی‌کیفیت
خانم نمازی، یکی دیگر از شهروندان، نیز با تأکید بر اینکه قیمت کیف و کفش در مقایسه با سال گذشته خیلی گران‌تر شده است می‌گوید: با توجه به اینکه درآمدها تغییر چندانی نکرده، اکنون بیشتر دغدغه مردم تأمین اجاره مسکن و هزینه مواد غذایی است. در چنین شرایطی مردم توان خرید اجناس باکیفیت و بادوام را ندارند و مجبورند، اجناس ارزان اما بی‌کیفیت خریداری کنند. همین اجناس بی‌کیفیت هم که خریداری می‌کنیم نهایتا 6 ماه بیشتر دوام نمی‌آورند و هنوز سال تحصیلی تمام نشده، مجبوریم دوباره به بازار برویم و خرید
کنیم.
خانم ابراهیم‌زاده هم که به همراه پسرش برای خرید لوازم‌التحریر و کیف به یکی از پاساژهای پر‌رفت‌و‌آمد خیابان قرنی مراجعه کرده است می‌گوید: سال قبل کیف محکم و زیبایی را به قیمت 80 هزار تومان برای پسرم خریداری کردم اما امسال برای کیف هایی به‌مراتب بی‌کیفیت‌تر باید 150 هزار تومان بپردازم .او ادامه می‌دهد: پسرم را راضی کردم برای کلاس سوم از همان کیف کلاس دوم دبستانش استفاده کند اما قیمت لوازم‌التحریر هم دست کمی از بقیه موارد ندارد. برای جامدادی باکیفیت باید 60 تا 70 هزار تومان بپردازم اما از خرید این جامدادی صرفه نظر کردم و به جای آن جامدادی دیگری به قیمت 40 هزار تومان، با کیفیت پایین خریدم. همین جامدادی سال قبل حدود 15 هزار تومان بود. وی در حالی که از افزایش قیمت‌ها کلافه به نظر می‌رسد می گوید: دفتر صدبرگ معمولی 10 هزار تومان و دفتر شصت‌برگ فنری 8500 تومان قیمت دارد؛ مانده ام با این گرانی ها چه کنم.
فعالیت 50 درصد ظرفیت
رئیس اتحادیه کفاشان مشهد در گفت‌وگو با شهرآرا با بیان اینکه افزایش قیمت ارز زمینه خرید کفش خارجی در بازار را کاهش داده است می‌گوید: با این حال، کمبود و گرانی مواد اولیه سبب شده است واحدهای تولیدی کفش با 50 درصد ظرفیت خود فعالیت کنند. اسماعیل پورملائکه می‌افزاید: مواد اولیه‌ای که تا سال گذشته با دلار 4000 تومانی وارد می‌شد، اکنون با قیمت 11 هزار و 500 تومان خریداری می‌شود. این مسئله سبب رشد جهشی هزینه‌های تولید شده است. وی ادامه می‌دهد: افزایش هزینه مواد اولیه سبب کمبود نقدینگی در واحدهای تولیدی کفش در مشهد شده است. با این حال، از آنجا که بیشتر واحدهای تولیدی کفش مشهد کوچک هستند، بانک‌ها به آن‌ها وام نمی‌دهند. این در حالی است که اگر بانک‌ها تسهیلات لازم را در اختیار واحدهای تولیدی قرار دهند، با توجه به کاهش سهم کفش‌های خارجی، امکان افزایش عرضه کفش‌های ایرانی در بازار وجود دارد. وی با بیان اینکه 4000 واحد تولیدی کفش در مشهد فعالیت می‌کنند می‌گوید: کاهش قدرت خرید مردم سبب کاهش 50 درصدی فروش کفش در بازار شده است.
تلاش برای تأمین سرمایه در گردش
دبیر اتاق اصناف مشهد نیز در گفت‌وگو با شهرآرا با بیان اینکه اکنون کمبود نقدینگی مهم‌ترین مشکل واحدهای تولیدی کیف و کفش در مشهد است می‌گوید: برای حل این مشکل، جلساتی با مسئولان استانی برگزار شده است. در صورتی که نقدینگی لازم در اختیار واحدهای تولیدی کیف و کفش قرار بگیرد، مشهد علاوه بر تأمین نیازهای استان، امکان صدور کیف و کفش به سایر استان‌ها را نیز دارد.
عبدا... افشاری می‌افزاید: امسال علاوه بر افزایش هزینه‌های مواد اولیه، تغییر نرخ دستمزد و هزینه‌های آب، برق و گاز نیز سبب شده است قیمت نهایی تولید کیف و کفش افزایش یابد. این افزایش هزینه‌ها در حالی اتفاق افتاده که در عمل، بازار کشش افزایش قیمت را ندارد. وی با بیان اینکه افزایش کیفیت تولیدات داخلی در دستور کار قرار گرفته است اضافه می‌کند: تلاش می‌کنیم با متنوع‌سازی تولیدات کیف و کفش، سهم کالاهای داخلی را در بازار افزایش دهیم.