هفت روز از ازدست‌دادن شهید محسن فخری‌زاده، دانشمند هسته‌ای کشورمان، می‌گذرد. در روز‌های گذشته، بیشتر رسانه‌ها به پیامد‌های ترور ایشان پرداختند و شخصیت علمی و انسانی ایشان کمتر مورد بحث و گفتگو قرار گرفت. اکنون، فرصت مغتنمی است تا از زبان برخی از همکاران و دوستان شهید فخری‌زاده، گوشه‌هایی از زوایای پنهان و ناآشنای شخصیتی و تلاش‌های علمی ایشان برای عموم نمایان شود.
شهرآرانیوز - هفت روز از ازدست‌دادن شهید محسن فخری‌زاده، دانشمند هسته‌ای کشورمان، می‌گذرد. در روز‌های گذشته، بیشتر رسانه‌ها به پیامد‌های ترور ایشان پرداختند و شخصیت علمی و انسانی ایشان کمتر مورد بحث و گفتگو قرار گرفت. شاید مهم‌ترین دلیل در‌این زمینه، جایگاه مهم ایشان در پیشبرد پروژه‌های امنیتی و دفاعی بود که اجازه نمی‌داد اطلاعات و حتی تصاویری از ایشان در رسانه‌ها منتشر شود.
همین مسئله هم سبب شد وقتی برخی گروه‌های سیاسی به‌دنبال آن بودند که از ترور شهید فخری‌زاده برای مطامع سیاسی‌شان استفاده کنند و بر طبل ضدیت با برجام و مذاکرات در این زمینه بکوبند، انتشار تصاویر تقدیر از شهید فخری‌زاده و اعطای نشان درجه دو خدمت به ایشان از دست رئیس‌جمهوری، حسن روحانی، در مراسم «افتخارآفرینان برجام» برای نخستین‌بار، آنان را شوکه کند. اکنون، فرصت مغتنمی است تا از زبان برخی از همکاران و دوستان شهید فخری‌زاده، گوشه‌هایی از زوایای پنهان و ناآشنای شخصیتی و تلاش‌های علمی ایشان برای عموم نمایان شود.
شخصیتی جامع؛ عالم علمی و معنوی
حجت‌الاسلام دکتر عبدالحسین خسروپناه، استاد حوزه و دانشگاه و رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، در مصاحبه‌ای با پایگاه اطلاع رسانی مقام معظم رهبری درباره ویژگی‌های شهید فخری‌زاده گفت: «شخصیت دکتر فخری‌زاده، شخصیت جامعی بود که سه ویژگی را با هم داشت. ویژگی اول اینکه ایشان دانشمند هسته‌ای بود. رشته‌اش فیزیک هسته‌ای بود و دانش فیزیک هسته‌ای را متفکرانه می‌دانست. ویژگی دوم ایشان، صفا، حالات عرفانی، خلق وخو، ویژگی‌های اخلاقی و عرفانی بود. نگاه شهید فخری‌زاده به عالم و آدم واقعا توحیدی بود؛ یک شخصیت معنوی که اهل تهجد، اهل ذکر و اهل مسائل عرفانی بود. ویژگی سومی که حاج محسن داشت، توان بسیار بالای مدیریتی ایشان بود که می‌توانست تیم‌های مختلف علمی را جمع کند و در زمینه‌های مختلف دستاوردی را به نتیجه برساند.
ایشان در حوزه هسته‌ای جزو مدیران کلان تیم‌های مختلف هسته‌ای بود؛ چون فعالیت‌های هسته‌ای تیم‌های متعددی دارد. در حوزه‌های موشکی و در یک سال اخیر در‌زمینه کرونا و تولید کیت تست کرونا و تولید واکسن که الان به آزمایش انسانی رسیده، توان مدیریت بالای ایشان بود که توانست مجموعه‌ها را جمع کند و کار را به نتیجه برساند. به نظر من، جمع این سه ویژگی، ایشان را یک شخصیت کم‌نظیر و برجسته کرد که باید به آن توجه کنیم.»
مرجعیت علمی در کمال تواضع
دکتر محمدمهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی و عضو هیئت‌علمی دانشکده فیزیک دانشگاه شهید‌بهشتی، و همچنین از دوستان و همکاران شهید فخری‌زاده نیز در گفت‌وگویی با پایگاه اطلاع‌رسانی مقام معظم رهبری، درباره ویژگی‌های این شهید بزرگوار گفت: «این شهید بزرگوار سال‌ها توانست به‌عنوان حلقه مرکزی فعالیت‌های علمیِ هسته‌ای و دفاعی منشأ خدمات باشد. ایشان در حوزه تخصصی، جایگاه خودش را که در حوزه دتکتور‌های هسته‌ای بود خوب می‌دانست؛ اما وقتی در‌کنار دیگر دوستان می‌نشست، هیچ وقت به‌عنوان مدعی و حرف آخر، حرف نمی‌زد.
این خصلت اجازه داده بود که فخری‌زاده یک مدیر دوست‌داشتنی برای همه خادمین علم و خادمین ملت بزرگ ایران باشد و این ویژگی آن‌ها را جذب ایشان کرده بود؛ اما ابعاد دیگری هم در وجود فخری‌زاده بود که این شهید بزرگوار را به‌عنوان قطب حرکتی شهیدانی، چون علیمحمدی، شهریاری و دیگر عزیزان قرار داده بود، آن هم جنبه‌های معنوی و عرفانی این عزیز بود. ایشان با حافظ خیلی مأنوس بود. وقتی شما وارد اتاق فخری‌زاده می‌شدید، دورتادور اتاق، اشعار حافظ بود که شما را مجذوب می‌کرد. وقتی با ایشان سر صحبت را باز می‌کردی، دنیایی از عمق، عرفان و شناخت را با خودش همراه داشت.»
دانشمندی گمنام با دستاورد‌های علمی بزرگ
علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی، نیز درباره ابعاد شخصیت علمی و هسته‌ای شهید فخری‌زاده در مصاحبه‌ای با صداوسیما گفت: «شهید دکتر فخری‌زاده متخصص فیزیک و مهندسی هسته‌ای بود و دکترای خود را در حوزه نیوتروین‌ها نوشتند که تز بسیار باارزشی بود. دکتر فخری‌زاده کار‌های باارزش بسیاری انجام دادند؛ ایشان به اعتبار مسئولیت اجرایی‌ای که داشتند، نمی‌توانستند بسیاری از پروژه‌های علمی‌شان را منتشر کنند. حتی تا یکی‌دو سال گذشته نیز تصویری از ایشان در رسانه‌ها منتشر نشده بود.»
خودش را فدا کرد تا کشور آباد شود
برای آشنایی با دیگر ویژگی‌های شهید فخری‌زاده، گفتاری از دکتر سیدمحمودرضا آقامیری، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران و از دوستان ایشان هم، درخور توجه است. او در پایگاه اطلاع رسانی مقام معظم رهبری می‌نویسد: «در‌کنار این علم دارای خصوصیات جامع، اهل ادب، فلسفه و شعر بود. در‌عین‌حال نیاز‌های زمان خودش را می‌شناخت و می‌دانست در این زمان برای کارکردن باید خون داد، آبرو داد، زندگی داد و به‌عبارتی، زندگی خود را ویران کرد تا کشور خودش را آباد کند. مهربان و دلسوز بود. نکته خوبی که داشت شنونده خوبی بود. می‌شنید و تفکر می‌کرد و تصمیم می‌گرفت. به‌خاطر همین همه کسانی که با دکتر فخری‌زاده آشنایی دارند می‌دانند که با او راحت می‌توانستند حرف بزنند، چون حرف‌هایشان را کامل گوش می‌کرد و بعد اظهارنظر می‌کرد.»