به گزارش شهرآرانیوز - چند روز پیش (چهارشنبه ۱۲ آذر) بود که مقام‌های محلی ولایت هرات در غرب افغانستان از ورود نخستین قطار حامل کالا از جمهوری اسلامی ایران به خاک این همسایه شرقی خبر دادند؛ موضوعی که به سرعت با موجی از شادمانی و بازخورد مثبت در فضای مجازی و میان دو ملت همراه شد.
به گفته مسئولان افغانستانی این قطار آزمایشی شامل ۵۰۰ تن سیمان بوده که از مقصد ایران به افغانستان بارگیری شده است.
این رویداد که نخستین تبادل کالا در تاریخ دو کشور از مسیر ریلی بوده، از این ظرفیت برخوردار است که به عامل مهمی در توسعه مناسبات اقتصادی و فرهنگی میان طرفین بدل شود. راه آهن خواف - هرات به طول حدود ۲۲۰ کیلومتر در چهار قطعه اجرا می‌شود که ۷۷ کیلومتر آن در قالب دو قطعه در داخل خاک ایران و قطعه سوم از نقطه صفر مرزی تا ایستگاه روزنگ افغانستان به طول ۶۶ کیلومتر ادامه یافته و هم اکنون آماده بهره‌برداری است و در چند روز آینده با حضور رؤسای جمهور دو کشور افتتاح خواهد شد.
تحلیلگران معتقدند اتصال راه آهن ایران به افغانستان بازی دو سر برد است و منافع بسیاری برای دو کشور به همراه خواهد داشت. خط ریلی خواف - هرات علاوه بر آنکه از نظر حمل‌ونقل داخلی بار و مسافر اهمیت دارد، از نظر اتصال کشور افغانستان از طریق شبکه ریلی جمهوری اسلامی ایران به آب‌های آزاد و حتی کشورهای اروپایی، اهمیت بسیاری دارد و از سوی دیگر حمل و ترانزیت بار و کالا به کشور افغانستان و در ادامه به کشورهای شرق آسیا نیز برای ایران بسیار مهم ارزیابی می‌شود.
عباس خطیبی، معاون راه آهن شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشورمان نیز چند روز پیش ضمن اشاره به همین نکات و با بیان اینکه هدف‌گذاری که در این طرح صورت گرفته، جابه‌جایی حدود ۳ میلیون تن بار در سال است که انواع محصولات شامل مصالح ساختمانی، فراورده‌های نفتی، سیمان و مواد غذایی به افغانستان صادر می‌شود، گفت: برپایه آمارهایی که انجام شده، حجم بار صادراتی به افغانستان پس از افتتاح این خط ریلی تا ۶ میلیون تن در سال می‌تواند ارتقا پیدا کند.
آن‌گونه که وی گفته این خط آهن، در یک روز، ظرفیت انتقال ۴ تا ۵ هزار تن کالای تجاری را دارد.
خط ریلی ایران به افغانستان که از سال ۱۳۸۶ سنگ بنای آن گذاشته شده، در حالی سرانجام در چند روز آینده به صورت رسمی افتتاح و دو کشور از فواید آن بهره‌مند خواهند شد که برخی طرف‌های خارجی که نزدیکی تهران و کابل را برنمی تابند، در سال‌های گذشته از هیچ سنگ اندازی‌ای در مسیر این طرح دریغ نکرده‌اند. به نظر می‌رسد هرگاه جمهوری اسلامی ایران و دولت افغانستان در مدار گسترش همکاری‌ها قرار گرفته‌اند، این طرف‌ها به میدان آمده و با ایجاد حواشی سعی داشته‌اند این روند را با اخلال همراه سازند.
سفیر پیشین کشورمان در افغانستان در گفت و گو با قدس ضمن بیان این نکته گفت: تهران و کابل اکنون به درستی در باب ابعاد تکمیل هرچه سریع‌تر این طرح هم نظر هستند.
فدا حسین مالکی با بیان اینکه خط آهن خواف به هرات در پروژه کلان و بلند مدت توسعه ریلی هر دو کشور دیده شده، ادامه داد: حال با افتتاح این مسیر افغانستان از کریدور شرق کشور ما به بندر راهبردی چابهار متصل خواهد شد. همچنین به این طریق امکان انتقال محصولات مختلف از افغانستان و آسیای مرکزی به اروپا هموار خواهد شد.
از سوی دیگر با امتداد این طرح به شهر مزار شریف و در ادامه آسیای مرکزی و چین راه مطمئنی برای توسعه مناسبات جمهوری اسلامی و دنیای شرق فراهم خواهد شد. عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در ادامه با بیان اینکه قطار هرات-خواف با کمک بلاعوض جمهوری اسلامی ایران آماده بهره‌برداری می‌شود و این مسئله ابعاد اهمیت توسعه این همسایه شرقی از دید تصمیم‌سازان جمهوری اسلامی را نشان می دهد، افزود: با وجود این، بسیاری از تأخیرات چند باره ایجاد شده در اجرای این طرح طبیعی است. در اجرای هر ایده کلانی ممکن است مشکلاتی باشد که در موضوع ساخت این خط ریلی کمبود اعتبارات و همچنین ناامنی در آن سوی مرزها روی آن اثرگذار بود.
در کنار این موضوع، برخی طرف ها هم هستند که مسلماً از توسعه مناسبات میان دو کشور همزبان نگرانند. مالکی در این باره تصریح کرد: در رأس این دولت‌ها آمریکای مستکبر قرار دارد که سعی دارد از راه‌های مختلف به بدبینی میان دو کشور دامن بزند که مردم دو کشور با آگاهی این توطئه ها را خنثی کرده‌اند. با وجود همدلی موجود بین دولت ایران و افغانستان اما متأسفانه نفوذ آمریکا در دولت آقای اشرف غنی قدری زیاد شده است.
وی ادامه داد: ما معتقدیم روابط میان تهران و کابل بسیار ویژه بوده و از جایگاه بالایی برخوردار است و درنتیجه کابل نباید به واشنگتن اجازه دخالت و تأثیرگذاری در موضوعات دوجانبه را بدهد. دو ملت روابط دیرینه و حسنه ای داشته و دارند، ولی باید دولت افغانستان هوشیاری بیشتر داشته باشد و تحت تأثیر شیطنت‌های آمریکا و دیگر کشورها قرار نگیرد.
دکتر سید وحید ظهوری حسینی تحلیلگر مسائل افغانستان نیز در تشریح ابعاد اهمیت افتتاح خط آهن خواف - هرات، این مسیر ریلی را به مثابه راه ابریشمی جدید می داند که می تواند مناسبات میان دو کشور هم‌فرهنگ و همزبان را متحول سازد.
این تحلیلگر افغانستانی با بیان اینکه دولت و ملت افغانستان هیچ گاه کمک‌های بی دریغ جمهوری اسلامی ایران را فراموش نخواهند کرد، ادامه داد: جمهوری اسلامی در دوره جنگ‌های داخلی همواره حامی و پشتیبان مردم افغانستان بوده و امروز نیز میزبانی از ۳میلیون مهاجر را بر عهده دارد. همین همراهی سبب می شود امروز که افغانستان در موقعیت امنیتی بهتری قرار دارد، گام‌های جدی دیگری در توسعه مناسبات میان دو کشور برداشته شود که افتتاح این خط ریلی نخستین گام در این مسیر خواهد بود. ظهوری حسینی با بیان اینکه امروز دسترسی زمینی میان دو کشور با مشکلاتی روبه‌رو است، تصریح کرد: خط آهن خواف - هرات می تواند دسترسی سریع تر و مطمئن تری در زمینه تجاری و مسافری ایجاد کند که به معنای افقی نو در توسعه مناسبات است.
وی با اشاره به کلیپ دروغین منتشر شده در مورد ضرب و شتم چند تن از مهاجران افغانستانی در ایران تأکید کرد: آمریکا با حضور خود در افغانستان جنایات بسیاری مرتکب شده و امروز هم برای حفظ تداوم جای پای خود افغانستان امن و قوی را تحمل نخواهد کرد. این در حالی است که تهران در جهت بهبود زیر ساخت‌های همسایه شرقی خود تلاش وافری داشته است. حتی در موضوع ساخت این خط آهن هم برای بسیاری از مهندسان ایرانی مشکلات امنیتی ایجاد شد، اما جمهوری اسلامی همه را به جان خرید تا بتواند مسیری نو در مناسبات دو کشور بگشاید.
منبع: روزنامه قدس