تعداد داوران لیگ برتر ایران سه‌برابر لالیگا و بوندس‌لیگاست، اما چرا کیفیت قضاوت در لیگ برتر ایران اینقدر پایین است و تقریبا هفته ای نیست که صدای اعتراضی نسبت به عملکرد داوران بلند نشود؟
گروه ورزش/شهرآرانیوز، لیگ برتر بیستم در روز‌های کرونایی آغاز شد و به‌دلیل شیوع این ویروس شرایط فوتبال باشگاهی کشورمان با فصول گذشته تفاوت‌های اساسی پیدا کرد. یکی از ویژگی‌های مهم و منحصر‌به‌فرد آن قضاوت داوران بود. نیم‌فصل اول لیگ برتر بیستم نمره داوری‌اش قطعا نمره قابل‌قبولی نیست. مربیان و تیم‌های زیادی به داوران معترض بودند. ذوب‌آهن و رحمان رضایی از اولین معترض‌های این فصل بودند. رضایی که تا آخرین روز‌های حضورش روی نیمکت ذوب‌آهن به داوران اعتراض می‌کرد و برخی اعتراض‌هایش خیلی بی‌دلیل نبود. در بازی اول یک پنالتی بادآورده برای فولاد، برد را از ذوب‌آهن گرفت.
در ادامه مسابقات هم اشتباه‌های تأثیرگذار و حیرت‌انگیزی از‌سوی داوران شاهد بودیم. اشتباه‌های داوری در نیم‌فصل اول آن‌قدر زیاد بود که گاهی حتی مربیان ساکت و آرام هم به داوران معترض می‌شدند. هرچند برخی مربیان مدعی شدند که این یک قانون نانوشته در فوتبال ایران است که اگر سرمربی ساکت روی نیمکت بنشیند، حق تیمش ضایع خواهد شد! بدون‌شک می‌توان گفت لیگ برتر بیستم تحت‌تأثیر انتخابات فدراسیون فوتبال قرار داشت. بسیاری از کارشناسان ادعا کردند که برخی برای جلب‌نظر صاحبان رأی که رؤسای هیئت‌های فوتبال هستند، داوران زیادی را بدون اینکه شایسته حضور در لیگ برتر باشند، به لیگ برتر آوردند. آن‌ها می‌گویند که برخی از داوران با چند قضاوت در بازی‌های ساده و معمولی لیگ‌یک و لیگ دسته‌دوم یک‌شبه به لیگ برتر رسیده‌اند.
البته مسئولان داوری هم در دفاع از این عملکرد خود شعار جوان‌گرایی در داوری را سر می‌دادند که خیلی با واقعیت همخوانی نداشت. در نیم‌فصل اول لیگ برتر فقط ۶۹ داور حضور داشتند! این‌تعداد داور سه‌برابر داوران حاضر در بوندس‌لیگای هجده‌تیمی و لالیگای اسپانیاست که ۲۰ تیم در آن حضور دارند. در بوندس‌لیگای‌یک فقط ۲۶ داور وسط حضور دارند و بازی‌ها را قضاوت می‌کنند، در لالیگای اسپانیا و حتی سری‌آ ایتالیا ۲۰ داور وسط بازی‌ها را قضاوت می‌کنند. اکنون سؤال بزرگ اینجاست فوتبال ایران چه چیزی برتر از این کشور‌ها دارد که تعداد داوران لیگ‌برترش به‌یک‌باره سه‌برابر ایتالیا، اسپانیا و آلمان می‌شود؟! برخی از کارشناسان این پدیده در فوتبال ایران را نوعی بدعت عجیب در فوتبال جهان نامیده‌اند.
نتیجه این رها‌سازی داوری و باز‌شدن در‌های لیگ برتر به سوی داوران کم‌تجربه نتیجه‌اش قضاوت‌های پر‌اشتباه در نیم‌فصل اول لیگ برتر بود. بار‌ها شاهد بودیم که مربیان از تصمیم‌های داوران از عصبانیت به مرز انفجار می‌رسیدند. برخی دیگر از کارشناسان داوری مدعی‌اند که تقریبا در نیم‌فصل اول در هر بازی شاهد یک اشتباه تأثیرگذار داوری بوده‌ایم و این آمار عجیب‌ترین آمار داوری در فوتبال باشگاهی جهان است. هرچند رئیس دپارتمان داوری این نظر‌ها را قبول ندارد و می‌گوید: از درصد خطا‌های داوری در نیم‌فصل اول راضی بودیم! اما آیا واقعا تیم‌ها، مربیان و مدیران‌عامل باشگاه‌ها نیز همین‌نظر را دارند؟
برخی اوقات حتی شاهد بودیم که از این ۶۹ داور فقط عده‌ای به‌عنوان داور چهارم به کار گرفته شدند؛ در‌حالی‌که اگر اتفاقی برای داور وسط رخ می‌داد، شاید آن داور چهارم اصلا نمی‌توانست در آن بازی قضاوت کند. از جمع ۶۹ داوری که در لیگ برتر بیستم حضور داشتند، ۳۹ داور قضاوت کردند. نتیجه چنین حضور پرشمار داوری باعث می‌شود که داوران با‌تجربه و شایسته خانه‌نشین شوند و به‌طور‌اتوماتیک از آمادگی ذهنی و بدنی برای قضاوت دور شوند.
یکی از داورانی که به‌هیچ‌عنوان در حد‌و‌اندازه یک داور ملی و با‌تجربه ما نبوده، در نیم‌فصل اول لیگ برتر بیستم ۴ قضاوت داشته؛ در‌حالی‌که داوری مثل سیدمهدی سیدعلی با‌تجربه فقط ۵ بازی را در نیم‌فصل اول سوت زده است. خیلی از کارشناسان، انتخاب و چینش بد داوران را یکی از عوامل اشتباه‌های زیاد آن‌ها در نیم‌فصل اول لیگ برتر بیستم دانسته‌اند.
۱۰اسفند۹۹ انتخابات ریاست فدراسیون فوتبال برگزار می‌شود و بعد از آن باید امیدوار بود که مسئولان جدید داوری این وضعیت را سامان بدهند. البته به قول یکی از کارشناسان باید منتظر قضاوت بهتر داوران و سامان‌یافتن کمیته و دپارتمان داوری برای لیگ برتر فصل بعد بود؛ زیرا مسئولان جدید تا بخواهند مشغول‌به‌کار شوند، هفته بیستم لیگ برتر هم تمام شده است! در هرحال به نظر می‌رسد کمیته داوران در فدراسیون آینده کار‌های زیادی برای اتجام دادن داشته باشد. نسل جدید داوری کشور هنوز نتوانسته جای قبلی‌ها را پرکند و این نیاز به مدیریت قوی دارد.