گرانی‌های بی سابقه دست مردم را برای خرید شب عید بیشتر از قبل بسته و آتش این تورم دامن تولیدکننده، فروشنده و اقشار ضعیف و متوسط جامعه را گرفته است. روایت میدانی شهرآرانیوز از بازار نشان می‌دهد فقط هزینه خرید پوشاک، برابر با دست‌کم نیمی از پاداش نوروزی کارگران است.
ملیحه فلاح | شهرآرانیوز؛ آمدن اسفند بازار را شلوغ کرده است، اما نه به شلوغی سال‌های پیش از کرونا که تصویری از آمدن عید را به رخ می‌کشید. هرچند کسبه برای رونق اندکی که این روز‌ها به بازار آمده است شاکرند، گرانی‌های بی سابقه دست مردم را برای خرید شب عید بیشتر از قبل بسته و آتش این تورم دامن تولیدکننده، فروشنده و اقشار ضعیف و متوسط جامعه را گرفته است.
تأثیر کرونا و تورم بر بازار شب عید پوشاک از نگاه هرکدام از افراد دخیل در این مسیر، خود نیاز به گزارشی مجزا دارد، اما ما در این گزارش با بررسی ۴ نقطه از بازار پوشاک مشهد و مقایسه قیمت ها، می‌خواهیم ببینیم که اگر یک کارگر، عیدی دریافتی خود را فقط برای خرید پوشاک هزینه کند، آیا می‌تواند برای خانواده اش لباس نو بخرد یا نه، ولی قبل از بررسی این موضوع، بد نیست نگاهی کوتاه به حال وهوای بازار پوشاک در آخرین ماه سال بیندازیم.
حال گرانی پوشاک با هوای کرونایی بازار
کسبه می‌گویند با ورود کرونا در اواخر بهمن سال قبل و تعطیلی بازارها، دشت شب عیدشان را از دست دادند، اما امسال با کاهش منع تردد‌ها و افزایش رفت وآمد مردم، بازار کمی تکان خورده است؛ البته میزان فروششان به یک پنجم سال‌های پیش از کرونا نیز نمی‌رسد و افراد حاضر در بازار، بیشتر تماشاچی هستند تا خریدار. حتی چند نفری برای اثبات حرفشان، دفتر‌های فروش دو سال قبل را بیرون می‌آورند تا نشان دهند که چقدر وضعیت فروششان خراب شده است. همه از کاهش میزان سود خود به دلیل قیمت‌های سرسام آور و کاهش قدرت خرید مردم می‌گویند.
مثلا صاحب یکی از مغازه‌های فروش شلوار زنانه در پاساژ فردوسی، با نشان دادن فهرست فروش خود در ۱۱ اسفند سال ۹۷ به ما می‌گوید: خودتان ببینید که چقدر فروشمان کم شده است. او ادامه می‌دهد: سال گذشته پیش از آمدن کرونا با تصور میزان فروشمان در اسفند‌های قبل خرید کردیم، اما با بسته شدن بازار همه اجناس روی دستمان ماند و امسال با اینکه آن‌ها را با قیمت روز می‌فروشیم، بازهم سود چندانی نکرده ایم؛ چون یک سال پولمان خوابیده بود.
برخی فروشندگان پوشاک در خیابان ۱۷ شهریور نیز که تولیدات خود را می‌فروشند، محور اصلی حرفشان، گرانی پارچه، کاهش سود، کاهش حداقل ۷۰ درصدی تولیدات خود و کاهش سه تا چهاربرابری قیمت نهایی پوشاک است؛ البته افزایش بیش از سه برابری قیمت پوشاک فقط حرف تولیدکنندگان نیست. صاحب یکی از مغازه‌های فروش لباس بچگانه در این خیابان با نشان دادن فاکتور‌های خریدش سعی می‌کند این موضوع را به ما ثابت کند. او یک بلوز دخترانه صورتی رنگ برای سن ۹ تا ۱۰ سال از یک تولیدی مشخص را از بین اجناسش بیرون می‌کشد و کنار فاکتور‌ها می‌گذارد و می‌گوید: ببینید این کار را بهمن سال قبل، ۴۰ هزار تومان خریدم و الان همین ۱۲۰ هزار تومان شده است.
برخی فروشنده‌ها نیز چشم امیدشان به خرید لباس ازسوی خیران بوده است که این اقدام هم به گفته بیشترشان، امسال بسیار کاهش یافته است.
۵۰ درصد عیدی برای لباس
همان طور که می‌دانید، حداقل عیدی کارگران برای بهار سال ۱۴۰۰ معادل ۳ میلیون و ۸۲۲ هزار تومان اعلام شده است. حالا با درنظر گرفتن این موضوع، سری به چهار منطقه فروش پوشاک شامل خیابان ۱۷ شهریور، پاساژ فردوسی، چهارراه آزادشهر و خیابان راهنمایی در مشهد می‌زنیم.
البته قبل از بررسی قیمت ها، گفتن چند نکته ضروری است. همان طور که می‌دانید، تنوع جنس، کیفیت و قیمت در بازار پوشاک، بسیار زیاد است و ازسوی دیگر برخی فروشندگان، کالا‌های قدیمی، خارج از فصل یا تک سایز‌های خود را با تخفیف به فروش گذاشته اند که به دلیل همین تنوع، ما در این گزارش میانگین قیمت چند نوع لباس با کیفیت متوسط را درنظر گرفته ایم.
ابتدا به خیابان ۱۷ شهریور می‌رویم تا ببینیم با چه هزینه‌ای می‌توان برای یک خانواده چهارنفره شامل پدر، مادر، پسر جوان و دختر خردسال، لباس نو تهیه کرد. در این خیابان می‌توانید از نمایندگی یکی از تولیدی‌ها حتی با ۲۰۰ هزارتومان کت وشلوار تهیه کنید. اما به گفته فروشندگان کت وشلوار در این خیابان برای داشتن لباسی با کیفیت متوسط، بهتر است به صورت میانگین ۵۰۰ هزار تومان کنار بگذارید. همچنین برای خرید پیراهن مردانه باید ۱۰۰ هزار تومان هزینه کنید. برای خرید مانتو نیز تنوع قیمتی بسیار زیاد است، اما برای داشتن یک مانتو با کیفیت متوسط و مناسب با حال وهوای عید، باید حداقل ۲۰۰ هزار تومان کنار بگذارید. حالا این موضوع را به ۱۳۰ هزار تومان هزینه شلوار و ۷۰ هزار تومان هزینه روسری اضافه کنید.
همچنین برای نو شدن لباس بچه‌ها حداقل باید برای یک بلوز پسرانه اسپرت ۱۲۰ هزار تومان، شلوار اسپرت مردانه ۱۵۰ هزار تومان، شلوار لی برای دختر خردسال ۱۲۰ هزار تومان و برای بلوز دخترانه ۱۱۰ هزار تومان پرداخت کنید.
جمع این خرید‌ها می‌شود یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان، یعنی حدود ۴۰ درصد از عیدی کارگران در خوش بینانه‌ترین حالت فقط صرف خرید یک دست لباس نو برای این خانواده چهارنفره خواهد شد.
حالا برای مقایسه جنس‌ها و قیمت‌ها به دومین آدرس منتخبمان یعنی چهارراه آزادشهر می‌رویم. قیمت لباس‌ها تقریبا با همان کیفیت متوسط در این بازار نسبت به خیابان ۱۷ شهریور بیشتر است. مثلا باید برای خرید همان کت وشلوار ۶۵۰ هزار تومان، پیراهن مردانه ۱۰۰ هزار تومان، مانتو ۲۵۵ هزار تومان، شلوار زنانه ۱۵۰ هزار تومان، روسری ۹۰ هزار تومان، بلوز پسرانه اسپرت ۱۴۰ هزار تومان، شلوار اسپرت مردانه ۱۵۰ هزار تومان، شلوارلی برای دختر خردسال ۱۳۵ هزار تومان و برای خرید بلوز دخترانه ۱۳۰ هزار تومان هزینه کنید. این یعنی درمجموع هزینه خرید لباس عید از این منطقه شهر، یک میلیون و ۸۰۰ هزار تومان است که معادل ۴۷ درصد عیدی واریزی برای کارگران خواهد شد.
به پاساژ فردوسی هم سری می‌زنیم. اجناس چیده شده در ویترین‌های اینجا کمی رنگ ولعاب بهتری دارد. اینجا هم می‌توانید انواع قیمت‌ها را پیدا کنید، اما برای همان کیفیت متوسط، غالب قیمت‌ها بیشتر از دو محله دیگر است. در اینجا باید برای خرید کت وشلوار ۷۰۰ هزار تومان، پیراهن مردانه ۱۳۰ هزار تومان، مانتو ۳۲۰ هزار تومان، شلوار زنانه ۱۸۰ هزار تومان، روسری ۱۱۰ هزار تومان، بلوز پسرانه اسپرت ۱۶۰ هزار تومان، شلوار اسپرت مردانه ۱۸۰ هزار تومان، شلوارلی برای دختر خردسال ۱۶۰ هزار تومان و بلوز دخترانه ۱۷۰ هزار تومان هزینه کنید. یک حساب وکتاب سرانگشتی نشان می‌دهد که هزینه خرید از این مجتمع تجاری ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان یعنی معادل ۵۵ درصد عیدی واریزی برای کارگران خواهد شد.
اما اگر پا را کمی بالاتر از این مناطق بگذارید، قیمت‌ها ناگهان کش می‌آورند و البته رنگ وروی لباس‌ها نیز بهتر می‌شود. برای نمونه از این مناطق به خیابان راهنمایی مشهد می‌رویم. در اینجا کیفیت‌های متوسط این منطقه را درنظر می‌گیریم. حالا باید برای خرید کت وشلوار یک میلیون و ۱۰۰ هزار تومان، پیراهن مردانه ۱۸۰ هزار تومان، مانتو ۴۵۰ هزار تومان، شلوار زنانه ۲۳۰ هزار تومان، روسری ۱۳۰ هزار تومان، بلوز پسرانه اسپرت ۲۵۰ هزار تومان، شلوار اسپرت مردانه ۳۰۰ هزار تومان، شلوارلی برای دختر خردسال ۱۸۰ هزار تومان و برای خرید بلوز دخترانه ۱۸۰ هزار تومان هزینه کنید. در اینجا هزینه خرید لباس ۳ میلیون تومان می‌شود که معادل ۷۸ درصد از عیدی نوروز ۱۴۰۰ یک خانواده کارگری است.
آن طور که پیداست، درمجموع یک خانواده چهارنفره باید حداقل ۵۰ درصد از عیدی خود را صرف خرید لباس شب عید کنند.