مراقب مشکلات اسکلتی عضلانی و تنفسی در تمیزکاری‌های پایان سال باشید.
معصومه متین نژاد | شهرآرانیوز؛ خانه تکانی پایان سال درست مانند خرید جهیزیه است. یعنی حتی اگر چند سال برای تهیه جهیزیه فرصت داشته باشید، بازهم کلی خرید برای دقیقه ۹۰ خواهد ماند. برای همین، به طور معمول، اگر از یکی دو ماه مانده به سال جدید هم مراسم خانه تکانی تان را شروع کرده باشید، باز کلی کار برای هفته‌های پایانی می‌ماند.
منتقل کردن کار‌های خانه تکانی به هفته‌های پایانی سال از یک طرف، انجام کار‌ها به صورت غیراصولی و به تنهایی از طرف دیگر سبب می‌شود بیشتر خانم‌های ایرانی، به ویژه افراد شاغل، شروع سال جدید را با خستگی زیاد و حادثه و به احتمال زیاد با عوارضی مانند کمردرد و پادرد جشن بگیرند. امروز می‌خواهیم خیلی جدی درباره این موضوع با شما صحبت کنیم و راهکاری برای یک خانه تکانی فشرده و البته ایمن در این روز‌های باقی مانده تا سال جدید بیابیم.
اول ایمنی، بعد کار
در خانه تکانی به طور معمول، به دلیل نبود یک برنامه دقیق و زمان بندی شده، افراد مجبورند در زمانی کوتاه، فعالیت‌های سنگین بدنی را باهم انجام بدهند. برای همین، حتی اگر فرد بدنی آماده داشته باشد، این اقدام باعث ایجاد عوارض جسمی جبران ناپذیری خواهد شد. پس حتی اگر قرار است در همین چند روز باقی مانده به همه کارهایتان برسید، یک برنامه ریزی اصولی داشته باشید تا فشار کار به زمان‌های مختلف منتقل شود و همه افراد خانواده درگیر شوند. کارشناسان حوزه سلامت کار معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد دراین باره توصیه‌هایی دارند که در ادامه با هم مرور می‌کنیم.
بیشینه بار مجاز برای جابه جای برای مردان ٢٠ و برای زنان ١٣ کیلوگرم است که آن هم باید باتوجه به شرایط بدنی و توانایی فرد صورت بگیرد. آمار‌های غیررسمی می‌گویند مراجعه خانم‌ها به پزشک به دلیل شکایت از مشکلات اسکلتی عضله‌ای در اسفندماه در مقایسه با سایر ماه‌ها تا ١۵ برابر بیشتر است که کمردرد شایع‌ترین علت آن است.
برای جابه جایی وسایل حتما باید از دیگران کمک بگیرید و اجسام سنگین را هم اصولی بلند کنید. یعنی ابتدا بنشینید، سپس همراه با وسیله که فاصله زیادی هم از تکیه گاه بدنتان نداشته باشد، به صورت عمودی بلند شوید تا کمترین فشار به ستون فقرات وارد شود.
برای تمیزکردن قفسه‌ها و کمد‌هایی که کمی از دسترس دورند، سعی نکنید با بلندکردن قد و کشیدن عضلات این کار را انجام بدهید، بلکه از یک چهارپایه یا نردبان کوتاه استفاده کنید.
نظافت پنجره‌ها و شیشه‌ها و کندن پرده‌ها از کار‌های مشکل و آسیب زای خانه تکانی است که باید هنگام انجام آن‌ها به نکات ایمنی توجه ویژه کرد؛ بنابراین حتما از نردبان استفاده کنید و نردبان دوپایه باشد. در غیر این صورت، حتما تکیه گاه داشته باشد. فاصله پایه نردبان تا دیوار از یک سوم طول نردبان بیشتر نباشد. پلکان‌های نردبان هم شل و سست نباشند. هم چنین باید سعی کنید همیشه از ابزار‌های کمکی مانند تی برای این منظور استفاده کنید.
قبل از شست وشو و تمیزکردن لوازم برقی مانند لوستر و کلید‌ها و پریز‌ها از قطع برق مطمئن شوید. بعد اقدام به تمیزکردن آن‌ها کنید. لوازم برقی نباید با آب تماس داشته باشند. بهتر است از یک پارچه نخی و بدون پرز استفاده کنید. در صورتی هم که وسایلتان خیلی کثیف است، پارچه را با کمی سرکه مرطوب و به آرامی وسیله را با آن پاک کنید.
جز هدف به وسیله هم توجه کنید
انجام هر کاری نیازمند ابزار‌ها و ملزوماتی است و ا ز آنجا که عمده مصرف ما در خانه تکانی مواد شوینده و تمیزکننده است، باید دقت کنید به تناسب کاری که می‌خواهید انجام بدهید، محصول موردنیاز را تهیه کنید. برای نمونه، نیازی نیست که برای شست وشوی کف آشپزخانه از مواد ضدعفونی کننده استفاده شود. در ادامه، برخی نکات مهم در این زمینه را با هم مرور می‌کنیم.
هنگام خرید مواد شوینده و تمیزکننده به استاندارد‌ها و مجوز‌های لازم این نوع محصولات به صورت ویژه توجه کنید. خیلی وقت‌ها این محصولات به ویژه اگر فله‌ای عرضه شوند، نام و نشان و اطلاعاتی ندارند و باعث بروز عوارض جدی پوستی و تنفسی می‌شوند.
مطالعه اطلاعات درج شده روی مواد شوینده و تمیزکننده که نحوه کار با آن‌ها را هم مشخص می‌کند نکته بعدی است که خانم‌های عزیز باید به شدت به آن حساس باشند. ترکیب مواد شیمیایی با هم گاهی بسیار خطرناک است و گاز‌های سمی تولید می‌کند. ترکیب آن‌ها با آب و سایر حلال‌ها نیز می‌تواند خطرآفرین باشد.
هنگام استفاده از مواد شوینده و تمیزکننده، در صورت نیاز، حتما از لوازم حفاظت فردی مانند ماسک و دستکش استفاده کنید تا بتوان عوارض استفاده از آن‌ها را که در حجم زیاد هم مصرف می‌شوند به کمترین میزان ممکن رساند. پس اطلاعات مربوط به نحوه استفاده از محصولات شیمیایی را جدی بگیرید.
اگر با حادثه‌ای برخورد کردید
بهتر است هنگام خانه تکانی و تمیزکردن منزل، حتما یک نفر دیگر هم حضور داشته باشد تا اگر مشکلی به وجود آمد، بتواند با اورژانس تماس بگیرد. اورژانس می‌تواند هم خدمات مشاوره‌ای به افراد بدهد و هم در موارد اضطرار، آمبولانس به محل اعزام کند. یادتان باشد هنگامی که بالای سر فردی رسیدید که به زمین افتاده، صدمه دیده یا بیهوش شده است، به هیچ وجه او را حتی برای راحت‌تر بودن حرکت ندهید، زیرا به دلیل نامشخص بودن احتمالی آسیب‌های واردشده، ممکن است صدمات بیشتری ببیند.
اگر محل یا محل‌های صدمه دیده مشخص نیست، احتمال آسیب دیدگی گردن، سر یا ستون فقرات را در نظر بگیرید و با احتیاط عمل کنید. هم چنین فرد مصدوم را گرم نگه دارید و چیزی برای خوردن یا آشامیدن به او ندهید. در صورتی هم که فرد دچار مسمومیت ناشی از مواد شوینده شده است، بهترین اقدام، بیرون بردن سریع او از محل سربسته، استفاده از هوای آزاد و تماس با اورژانس برای تجویز اکسیژن و مصرف دارو‌های ضدالتهابی است.
از حضور همه کمک بگیرید
کمک گرفتن از نیرو‌های خدماتی ماهر برای خانه تکانی، البته با رعایت همه نکات بهداشتی‌ای که این روز‌ها برای جلوگیری از شیوع بیشتر ویروس کرونا گفته می‌شود، موضوعی است که می‌تواند در این روز‌های باقی مانده از سال به کمک شما بیاید، اما اگر به هر دلیلی قصد انجام آن را ندارید، بهتر است به سراغ نیرو‌های کمکی در خانه بروید و بخشی از کار‌ها را به آن‌ها بسپارید. برای نمونه، دیوارشویی، باز کردن پرده‌ها و مرتب کردن انباری کار‌هایی هستند که می‌توانید آن‌ها را به عهده همسرتان بگذارید. می‌توانید مرتب کردن کتابخانه، کمد لباس ها، تراس و هر جایی را که فکر می‌کنید در توان فرزندانتان است، در فهرست کار‌های این روز‌های بچه‌ها قرار دهید. اگر هم خیلی وسواس دارید، می‌توانید بعد از انجام هر کاری، در وقت اضافه، آن کار را به شکلی که مدنظر خودتان است تمام کنید.
در نظر گرفتن زمانی برای استراحت خودتان هم از ضرورت‌های یک برنامه ریزی اصولی است. بدون درنظرگرفتن این زمان، هرچند کوتاه، خستگی در بدن انباشته می‌شود و توان بدنی کاهش می‌یابد. در نتیجه، سرعت کار کم می‌شود؛ بنابراین لازم است بین هر ۲ ساعت کار، دست کم ١٠ دقیقه برای استراحت در نظر بگیرید و با یک فنجان چای یا قدری میوه و تنقلات سالم، از خودتان پذیرایی کنید و دوباره دست به کار شوید. دوش گرفتن در پایان روز را فراموش نکنید. خستگی را از بدنتان خارج می‌کند و روز پربارتری خواهید داشت. بهتر است در برنامه ریزی هایتان زمانی را هم برای کار‌های غیرمترقبه در نظر بگیرید تا غافل گیر نشوید.
شرایط کرونایی را درنظر بگیرید
تفاوتی که خانه تکانی امسال با سال‌های قبل دارد هم زیستی ویروس کرونا با زندگی ماست که باید در خریدها، نظافت‌ها و رفت وآمدهایمان آن را هم در نظر بگیریم.
اگر از وسایل حمل ونقل عمومی برای رفت وآمد و خرید‌های روزانه تان استفاده می‌کنید، حواستان باشد که همه دستور‌های بهداشتی را رعایت کنید و در صورتی که وسیله‌ای شلوغ است، سوار آن نشوید.
از ریختن زباله در محیط‌های عمومی و گذاشتن زباله‌ها خارج از زمان تعیین شده در گوشه و کنار خیابان خودداری کنید، به ویژه زباله‌هایی که از آن‌ها برای نظافت خانه استفاده کرده اید یا زباله‌های لوازم بهداشتی خودتان نظیر ماسک و دستمال کاغذی.
امسال هم مانند سال قبل، از دیدوبازدید‌های عید خبری نیست؛ بنابراین تا جایی که امکان دارد از منزل خارج نشوید، به ویژه اگر بیماری زمینه‌ای دارید. بسیاری از خریدها را می‌توان اینترنتی انجام داد. اگر مورد مهمی هم پیش می‌آید، باید طوری در مراکز خرید حاضر شویم که بدون مکث و وقفه‌ای خریدمان را انجام دهیم. یادتان باشد از قبل برنامه ریزی کنید تا با هدف سراغ کالای مدنظرتان بروید.
لوازم و اقلامی را که فکر می‌کنید دیگر به کارتان نمی‌آید، جلو در خانه رها نکنید. اگر مرتب و‌تر و تمیز هستند، با یک خیریه تماس بگیرید. شاید برای خیلی‌ها آن لوازم کارایی داشته باشند. در غیر این صورت، آن‌ها را تفکیک کنید و به بازیافت تحویل دهید. لازم نیست تا روز موعود که خودرو بازیافت به محله تان می‌آید منتظر بمانید. با آشنایی با «سی مپ» بازیافت خودش به سراغتان می‌آید.
از طبیعی‌ها به جای شیمیایی‌ها کمک بگیرید
افزون بر اینکه استفاده بیش ازاندازه از مواد شوینده، تمیزکننده و ضدعفونی کننده شیمیایی آسیب زیادی به طبیعت وارد می‌کند، تنفس و تماس مستقیم یا غیرمستقیمشان با پوست بدن می‌تواند برای سلامتی مضر و خطرناک باشد، به ویژه در این روز‌های آخر سال که بحث بیماری ویروسی کرونا هم داغ و باعث شده است خیلی‌ها محصولات بی کیفیت بهداشتی را وارد بازار کنند. برای این منظور، کافی است در فضای مجازی جست وجو کنید. کانال‌ها و گرو‌های زیادی هستند که می‌توانند تجربیات مفیدشان در این زمینه را با شما به اشتراک بگذارند.
از شست وشو‌های اساسی تا تغییر دکوراسیون
حالا نوبت نظافت و شست و شو‌های اساسی در داخل خانه است، مانند فرش، مبلمان و پرده. از آنجایی که دیگر نه فرصتی برای شستن فرش‌ها و نه سپردنشان به قالی شویی هاست، بهتر است دست به دامن شامپو فرش‌ها شوید و براساس دستورالعمل روی آن‌ها به تمیزکاری‌های سطحی بسنده کنید. ولی پرده‌ها را حتما باید بشویید. برای این کار فرصت دارید و نیازی به عجله نیست. آن‌ها را یکی یکی باز کنید و بشویید و بعد از اتوکشی نصب کنید.
برای تمیز کردن مبلمان هم از ترفند‌های خاصی استفاده کنید. برای نمونه، تمیز کردن مبلمان چرمی و مخملی را باید با کمک یک برس پارچه‌ای انجام بدهید و سپس روی آن‌ها را جارو بکشید، یا تمیز کردن مبلمان چوبی باید با محلول‌های خاصی انجام بگیرد که به رنگ و چوب آن‌ها صدمه نزند. ضمن اینکه ضدعفونی کردن بخش‌هایی مانند دسته مبل‌ها و سطح میز‌ها را هم باید جدی بگیرید.
تمیزکردن و برق انداختن لامپ ها، لوسترها، تابلو‌ها و وسایل دکوری بخش دیگری از کار نظافت داخلی خانه هستند که خیلی هم به چشم می‌آیند. برای پاک کردن گرد و غبار روی این وسایل، تنها به یک پارچه بدون پرز و تمیز نیاز دارید. اگر می‌خواهید نتیجه کارهایتان به چشم بیاید، روی تغییرات اساسی در دکوراسیون خانه بیشتر فکر کنید. نیازی نیست حتما پرده‌ها یا مبلمان را عوض کنید. می‌توانید چیدمانشان را تغییر بدهید یا پارچه روی کوسن‌ها یا دستک‌های پرده را که هزینه زیادی هم ندارند عوض کنید.
هم چنین می‌توانید تعدادی گلدان به فضای خانه اضافه کنید یا یکی از دیوار‌های خانه را رنگ بزنید یا از کاغذدیواری و برچسب برای برجسته کردن یک دیوار کمک بگیرید. خلاصه اینکه همه چیز به خلاقیت شما بستگی دارد. شست وشوی فضا‌هایی مانند حمام و سرویس بهداشتی هم باید جزو آخرین کارهایتان باشد، چون لازم است هم تمیز و هم گندزدایی شوند. بهتر است کار‌هایی مانند مرتب کردن کمد لباس ها، کتابخانه و گنجه‌ها را به بچه‌ها بسپارید. برای غبارروبی هم نصف روز زمان کافی است.