بیش از سه هفته از آغاز به کار سامانه ثبت املاک گذشته است و در سایه ضعف اطلاع رسانی درباره عملکرد این سامانه، مردم همچنان سردرگم هستند. بیشتر افراد هنوز از لزوم ثبت نام در سامانه آگاهی ندارند. برخی نیز به دلیل ترس از مالیات از این کار سر باز ده اند و گروهی دیگر به دلیل ضعف‌های سامانه و پیچیدگی هایش، امکان ثبت نام در آن را نیافته اند.
مسعود سلطانی | شهرآرانیوز؛ بیش از سه هفته از آغاز به کار سامانه ثبت املاک گذشته است و در سایه ضعف اطلاع رسانی درباره عملکرد این سامانه، مردم همچنان سردرگم هستند. بیشتر افراد هنوز از لزوم ثبت نام در سامانه آگاهی ندارند. برخی نیز به دلیل ترس از مالیات از این کار سر باز ده اند و گروهی دیگر به دلیل ضعف‌های سامانه و پیچیدگی هایش، امکان ثبت نام در آن را نیافته اند.
از ۱۹فروردین، ثبت اطلاعات املاک یا اطلاعات مربوط به سکونت افراد، در سامانه وزارت راه وشهرسازی الزامی شده است و تمام مالکان و مستاجران تا ۱۹خرداد فرصت دارند که مشخصات ملکی خود را به ثبت برسانند. براساس اعلام وزارت راه وشهرسازی، نهم اردیبهشت مهلت ثبت نام در سامانه املاک واسکان که تا پیش از این براساس آخرین رقم کد ملی سرپرستان خانوار بود، به اتمام رسید و از این پس تمامی سرپرستان خانوار می‌توانند بدون هیچ شرطی در سامانه یادشده ثبت نام کنند. در این مرحله، مستاجران نیز موظف به ثبت نام در این سامانه شده اند.
خدمات دهی دولتی براساس کدملی
براساس قانون اصلاح موادی از قانون مالیات‌های مستقیم مصوب آذر سال گذشته، هر واحد مسکونی واقع در شهر‌های با بیش از ۱۰۰ هزار نفر جمعیت که در هر سال مالیاتی درمجموع بیش از ۱۲۰ روز ساکن یا کاربر نداشته باشد، خانه خالی شناخته و مشمول مالیات می‌شود. همچنین مالکان واحد‌های مسکونی تمام کشور اعم از شهری و روستایی موظف شدند اطلاعات املاک تحت تملک خود را ظرف مدت ۶۰ روز از ۲۰ فروردین در سامانه ملی املاک واسکان کشور ثبت کنند. نکته جالب توجه این است که پس از پایان مهلت خوداظهاری، دستگاه‌های اجرایی مکلفند خدمات خود را با دریافت کدملی و براساس کدپستی یا شرح نشانی یکتای درج شده مربوط به اقامتگاه اصلی آنان در سامانه املاک واسکان کشور ارائه کنند.
به بیان دیگر از ۲۰ خرداد، خدماتی ازقبیل افتتاح حساب بانکی و صدور دسته چک، خدمات ناشی از اعمال سیاست‌های حمایتی، یارانه‌ای و کمک معیشتی، تعویض پلاک خودرو، فروش انشعاب آب، برق، تلفن و گاز طبیعی، ارسال اسناد و مدارکی مانند گواهی نامه، گذرنامه، مدارک خودرو، اخطاریه، ابلاغیه، ثبت نام مدارس در منطقه محل اقامت، استحقاق دریافت خوابگاه دانشجویی و امثال آن، تنها با استفاده از کدملی درج شده در سامانه ملی املاک، ممکن خواهد بود، این درحالی است که بررسی‌ها نشان می‌دهد ضعف‌های موجود سبب شده است برخی شهروندان به ثبت املاک خود موفق نشوند.
پاسخگویی ۲۴ ساعته؛ دائم مشغول
یک جست وجوی کوتاه در اینترنت، شما را با حجم بزرگی از محتوا و مطالب بلندبالا درباره ثبت نام در سامانه املاک مواجه می‌کند. اما دریغ که درمیان انبوه مطالب تولیدشده در این زمینه و حتی در سایت رسمی این سامانه نیز مطلب آموزشی مختصر و مفیدی که بتواند راهنمای طیف وسیع کاربران باشد، یافت نمی‌شود. با ورود به سامانه، نخستین چیزی که توجه شما را جلب می‌کند، عبارت «شماره تماس بیست وچهارساعته» است که زیر آن نوشته شده است: «شماره تماس بیست وچهارساعته ارتباط مردمی سامانه ملی املاک واسکان کشور: ۰۲۱۵۹۱۹۸ شماره پیامک: ۰۲۱۱۹۳».
شهروندان زیادی با تماس با شهرآرا از وضعیت پاسخگویی این شماره گلایه کرده اند و معتقدند که در عمل به دلیل اشغال خط نتوانسته اند پاسخ سوالات خود را دریافت کنند. همچنین نه تنها تماس‌های مکرر خبرنگار ما با این شماره نتیجه‌ای به دنبال نداشت، بلکه ارسال پیامک به آن نیز بی فایده بود. مشکل اساسی سامانه به نوع اطلاع رسانی آن بازمی گردد. اطلاع رسانی غیرشفاف با روش‌های نادرست و اطلاع رسانی ناقص باعث واکنش منفی برخی مردم شده است.
یکی از نواقص سامانه، مربوط به افراد مجرد یا خودسرپرست است که در خانه پدری زندگی می‌کنند، اما والدین آن‌ها از دنیا رفته اند و خانه در مرحله انحصار وراثت قرار دارد. در این سامانه اگر خانه متعلق به دیگری باشد، لزوما باید کدملی و شماره همراه مالک ثبت شود، درحالی که افرادی که در قید حیات نیستند، کد ملی شان غیرفعال شده است و شماره همراهی ندارند. مشکل دیگر، پیام‌های نادرست تطابق نداشتن کدملی با شماره همراه ثبت شده است که در اغلب مواقع سبب می‌شود شهروندان نتوانند اطلاعات خود را ثبت کنند.
موضوع، جدی نیست
بررسی دیدگاه‌های کاربران فضای مجازی درباره سامانه ثبت املاک نشان می‌دهد که بیشتر افراد معتقدند دستگاه‌های اجرایی مربوط و دولت، برای اجرای قانون مربوط به این سامانه عزم جدی ندارند. یکی از کاربران فضای مجازی در این باره در صفحه خود نوشته است: «با شور و اشتیاق در رسانه‌ها موج راه انداختیم که مسئولان باید املاک و مستغلات خود را مشخص کنند. نمی‌دانم ناگهانی چرا تصویب شد مردم باید املاک خود را ثبت و مشخص کنند!»
کاربر دیگری با اشاره به مشکلات این سامانه نوشته بود: «اگر در سیستم ثبت املاک وارد بشید، آپشن اینکه تو خونه خودم زندگی می‌کنم، مختص سرپرست خانواره؛ یعنی اگر من زن، شوهرم رو سرپرست خانوار معرفی کنم، دیگه نمی‌تونم محل زندگیم رو که به نام خودمه، ثبت کنم. حتی به ذهنشون نرسیده ممکنه مردی تو خونه‌ای که به نام همسرشه، زندگی کنه و سرپرست خانوار هم باشه.»