مریم و مرجان، دو خواهری هستند که پس از ابتلای والدینشان به کرونا از آمریکا به ایران آمده اند تا از آنان مراقبت کنند. اگرچه هردو واکسن فایزر زده اند، آن‌ها هم تأکید می‌کنند که در فرودگاه مشهد، کار خاصی انجام نشده است و تنها برگه تست منفی شان را کنترل کرده اند.
تکتم جاوید | شهرآرانیوز؛ اعلام رسمی اولین مبتلایان به کرونا در ایران اواخر سال ۹۸، علاوه بر آنکه سیستم داخلی کشور و برنامه کار و زندگی همگان را تغییر داد، باعث شد کشور‌های بسیاری پرواز به ایران یا ورود مسافر ایرانی به کشور خود را ممنوع اعلام کنند. بلیت‌های پیش فروش شده اسفند و ایام نوروز بازگردانده شد تا مدتی نامعلوم که روش‌های کنترل سلامت مسافران و قطع زنجیره انتقال بیماری، تعیین شود.
پس از گذشت چندماه از شیوع و به دلایلی همچون ضرر و زیان شرکت‌های مسافربری، برخی خطوط هوایی کشور‌ها به روی ایران باز شد و سازمان هواپیمایی کشوری نیز براساس میزان همه گیری، مسافران را تقسیم بندی کرد. امروز پس از گذشت ماه‌ها از حضور بیماری کووید ۱۹ پرواز‌هایی در خطوط هواپیمایی کشور و استان انجام می‌شود و برخی کشور‌ها هنوز در لیست ممنوعیت پرواز هستند. تنها نکته مهم بازگشایی پرواز‌ها رعایت پروتکل‌های بهداشتی در بدو ورود مسافران بود که درباره اجرای آن هنوز حرف و حدیث بسیار است.
هیچ مسافری در فرودگاه تست کرونا نداده است
ساعت ۹:۳۰ صبح پروازی از قندهار به زمین نشسته است و مسافران آن چمدان به دست در سالن خلوت ترمینال ۳ در حال خروج هستند. وقتی از جوانی که در حال خروج از سالن است، درباره نحوه انجام تست کرونا در فرودگاه می‌پرسم، برگه‌ای را نشانم می‌دهد که در قندهار تست داده است و اینجا فقط نتیجه برگه را کنترل کرده اند.
چند زن و دختر جوان را هم مقابل در و درحال سوارشدن به ون داخل فرودگاه می‌بینیم که همراهانشان در حال چانه زدن بر سر قیمت کرایه هستند. هرچند صحبت‌های یکدیگر را به سختی متوجه می‌شویم، با ایما و اشاره می‌گویند که در کشور خودشان تست داده اند و اینجا فقط تب سنجی برایشان انجام گرفته و خبری از تست مولکولی پی سی آر نبوده است. نتیجه پرس و جو از چندمسافر دیگر نیز شنیدن همین جمله هاست.
به سراغ مسافرانی می‌روم که دو هفته قبل به مشهد آمده اند. مریم و مرجان، دو خواهری هستند که پس از ابتلای والدینشان به کرونا از آمریکا به ایران آمده اند تا از آنان مراقبت کنند. اگرچه هردو واکسن فایزر زده اند، آن‌ها هم تأکید می‌کنند که در فرودگاه مشهد، کار خاصی انجام نشده است و تنها برگه تست منفی شان را کنترل کرده اند. ندا دانشجوی پزشکی است و ایام عید و فروردین امسال را برای دیدن خواهرش به ترکیه رفته بود. او هم می‌گوید با تست کرونایی که در استانبول داده، وارد مشهد شده و تنها نکته مهم این بوده که نباید ۷۲ ساعت از انجام تست گذشته باشد.
شرط ورود مسافران، همراه داشتن تست منفی کرونا
فرودگاه بین المللی شهید هاشمی نژاد مشهد، قبل از همه گیری کرونا روزانه ۴۰ هزار مسافر پروازی داشت؛ اینک، اما این تعداد بسیار محدود شده اند. پس از راه اندازی خطوط هوایی بنا بر این بود که از مسافرانی که بیشتر از هشت سال سن دارند و از کشور‌های پرخطر به مشهد سفر می‌کنند، در فرودگاه تست مولکولی پی سی آر گرفته شود.
براساس گفته‌های قبلی محمود امانی، مدیرکل فرودگاه‌های استان، این نمونه گیری با نظارت دانشگاه علوم پزشکی مشهد انجام گرفته است و همچنین همه مسافران خارجی هنگام ورود به فرودگاه و پیش از گیت گذرنامه، ملزم به ارائه جواب منفی تست مولکولی پی سی آر هستند و باید مورد تب سنجی و غربالگری قرار گیرند.
بر اساس شیوه نامه ها، کشور‌های انگلستان، آفریقای جنوبی، آرژانتین، آنگولا، برزیل، کلمبیا، پرو، گینه و همه کشور‌های قاره اروپا از جمله کشور‌های پرخطر محسوب می‌شوند و نام عراق نیز در فهرست کشور‌های با شرایط ویژه و پرخطر قرار دارد. البته این محدودیت‌ها با توجه به وضعیت کشور‌ها د رحال تغییر است، به طوری که حسن جعفری به شهرآرا توضیح می‌دهد:هم اکنون از کشور هند پروازی نداریم و پاکستان هم از همان اوایل در لیست ممنوعیت پرواز بوده و هست. به گفته او ورود مسافران اروپایی نیز با پرواز‌های قطر ایرویز و ترکیش مشکلی ندارد.
جعفری در پاسخ به اینکه چرا ورود پرواز‌های خارجی به مشهد لغو نشده است، می‌گوید: لغو پرواز‌ها به سازمان هواپیمایی کشور مربوط می‌شود و در حوزه اختیار و مسئولیت استان نیست. هم اکنون سازمان هواپیمایی کشوری هم تصمیمات خود را به ستاد ملی کرونا وابسته کرده و از سوی آن ستاد هم ابلاغیه‌ای برای لغو پرواز‌های خارجی به دست ما نرسیده است.
باوجودی که انجام تست‌ها و پروتکل‌ها برعهده تیم مرکز بهداشت استان مستقر در فرودگاه است و او از کم و کیف آن اطلاع چندانی ندارد، تأکید می‌کند: اینکه تست مسافران مثبت باشد یا خیر، مسئولیت دانشگاه است و ما دخالتی در انجام آن نداریم. البته ما در فرودگاه دوربین حرارت سنج داریم که وضعیت مسافر را قبل از ورود به گیت گذرنامه و مأموران بهداشت کنترل می‌کند.
انجام تست پی سی آر، فقط از مسافران کشور‌های پرخطر
سخن از مسئولیت دانشگاه علوم پزشکی و مرکز بهداشت که به میان می‌آید، باید سؤالاتمان را از فردی بپرسیم که در جریان کم و کیف کنترل مسافران است. فرصتی برای پاسخ گویی تلفنی و حضور نیست و پاسخ به ابهامات را کتبی دریافت می‌کنیم. دکتر فریدرضا صحی زاده سرپرست مرکز بهداشت شماره ۵ است و درباره زمان استقرار تیم مرکز بهداشت در ساختمان فرودگاه با ذکر اینکه «پایگاه مراقبت مرزی سال هاست در فرودگاه مستقر بوده و مشغول انجام وظایف منطبق با قوانین بین المللی (IHR) است»، اضافه کرده است: پس از بروز پاندمی کرونا و از اواخر دی ماه سال ۱۳۹۸ با توجه به ضرورت انجام مراقبت سندرمیک، برابر دستورالعمل‌های وزارت بهداشت، فرایند مراقبت از مسافران به صورت ۲۴ ساعته انجام می‌شود.