در طول تاریخ همواره افراد دارای معلولیت با محدودیتها و محرومیتهای زیادی مواجه بودهاند اما با رشد صنعتی و افزایش آگاهیهای مردم حقوق افراد دارای معلولیت بهتر مطرح شده و حق آنها نیز بهعنوان شهروند به رسمیت شناخته شده است. امروزه افراد دارای معلولیت برای رسیدن به حق خود به عنوان شهروندان این شهر تلاشهای زیادی از طریق سازمانهای مردمنهاد فعال در حوزه رسیدگی به افراد دارای معلولیت انجام میدهند که تلاش برای مناسبسازی و سهولت در رفت و آمد در فضاهای شهری، ایجاد امکان استفاده از حملونقل عمومی و فضاهای فرهنگی تفریحی، فقط بخشی از این تلاشهاست. با این حال بدون حمایت و همکاری سازمانها و ادارات مسئول در این زمینه این مهم قابلیت اجرا نداشته و لزوم همکاری همهجانبه دستگاهها و نهادها بهویژه شهرداری و شورای اسلامی شهر در تحقق آن احساس میشود. با تعاریف و استانداردهای جهانی نزدیک به ۱۵درصد افراد جامعه را اشخاص با نیازهای ویژه تشکیل میدهند که نمیتوان نیازها و خواستههای آنها را نادیده گرفت. مهمترین مشکل افراد دارای معلولیت در شهر و محلات مناسبسازی معابر و خیابانهاست، دسترسی آسان و بدون مانع به مسیرهای رفت و آمد میتواند تأثیر بسزایی در حضور اجتماعی و فعالیت این قشر در محلات و جامعه داشته باشد.
متأسفانه طی سالیان گذشته توجه و دقت نظر ویژهای در زمینه ساخت و سازها و بازسازی معابر از لحاظ مناسبسازی و روانسازی عبور و مرور افراد دارای معلولیت نشده است و ما شاهد معابر زیادی هستیم که قابلیت استفاده برای افراد دارای معلولیت نداشته یا بهدلیل وجود موانع متعدد در پیادهرو - از جمله میلههای نصب شده برای جلوگیری از حضور موتورسیکلتها- افراد دارای معلولیت را مجبور به استفاده از خیابان میکند. توجه به استانداردهای مناسبسازی در بازسازی معابر و ساختمانهای عمومی و پارکها میتواند نقش مؤثری در حضور اجتماعی افراد دارای معلولیت داشته باشد .
محله صاحبالزمان(عج) با توجه به قدمت خانهها و مراکز موجود در آن، در زمینه مناسبسازی نیازمند نگاه ویژهای است. درحال حاضر در این محل بسیاری از پیادهروها علاوهبراینکه از مصالح یکسان ساخته نشدهاند از نظر اختلاف سطح و وجود پلهها نیازمند بازسازی هستند و همچنین بسیاری از پلهای موجود از پیادهرو به خیابان که با استفاده از مصالح غیراستاندارد و حتی خطرناک ساخته شدهاند میتواند موجبات آسیبدیدگی سالمندان، کودکان یا افراد دارای معلولیت را فراهم آورد.
علاوهبراین وجود خانههایی که ورودی پارکینگ را با استفاده از پیادهرو و ایجاد سطح شیبدار در پیادهرو درنظر گرفتهاند نیز میتواند به آسیبدیدگی شدید افراد نابینا یا سالمندان منجر شود. ضمن اینکه وجود جویها و کانالهای روباز برای هدایت آبهای سطحی هم خطر بزرگی برای افراد نابیناست و باعث آسیبدیدگی این عزیزان میشود. باوجود آسفالت تعداد زیادی از خیابانهای این محله و سعی در همسطحسازی پیادهرو و خیابان متأسفانه هنوز بسیاری از پیادهروها در اتصال به خیابان مشکل داشته و بدون پل مناسب هستند.
تمام این مشکلات میتواند ضمن ایجاد خطر برای افراد دارای معلولیت موجبات حضورنیافتن آنها را در جامعه فراهم کند و آنها را به انزوا و دوری از اجتماع بکشاند بنابراین سعی و همت مسئولان در ایجاد فضای امن و مناسب برای افراد دارای معلولیت یکی از وظایف مهم تأثیرگذار در زندگی شهروندان است.