آینده را باید ساخت

۸ اکتبر، مصادف با ۱۶ مهرماه، روز جهانی کودک و ۱۳ تا ۱۹ مهرماه در کشورمان به عنوان هفته کودک نام گذاری و امسال با شعار «آینده را باید ساخت» تعیین شده است. کودکان، برکت زندگی و سرمایه‌های آینده جامعه به شمار می‌آیند. آنان برای رشد و بالندگی خود، نیاز‌ها و در مفهوم دقیق‌تر حقوقی دارند که باید به درستی به آن پرداخت. با توجه به نقش بی بدیل خانواده در بالندگی شخصیت کودک، پیش از همه خانواده، سپس جامعه باید این حقوق را به خوبی بشناسد و خود را مکلف به پاسداشت آن بداند. روز جهانی کودک بهانه‌ای برای ورود به جهان کودکان است.

نام گذاری روز جهانی کودک
سال ۱۹۴۶ بعد از جنگ جهانی دوم در اروپا، مجمع عمومی سازمان ملل به منظور حمایت از کودکان، سازمانی به نام یونیسف را ایجاد کرد که نخست «انجمن بین المللی ویژه کودکان سازمان ملل» نام گرفت. در سال ۱۹۵۳، یونیسف یکی از بخش‌های دائمی در سازمان ملل متحد شد و روز ۸ اکتبر روز جهانی کودک نام گرفت.

پیمان نامه جهانی حقوق کودک
پیمان نامه حقوق کودک یک کنوانسیون بین المللی است که حقوق مدنی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کودکان را بیان می‌کند. دولت‌هایی که این معاهده را امضا کرده اند موظف به اجرای آن هستند. این کنوانسیون در ۲۰ نوامبر ۱۹۸۹ مورد پذیرش مجمع عمومی سازمان ملل متحد قرار گرفت و از ۲ سپتامبر ۱۹۹۰ لازم الاجرا شده است. تاکنون ۱۹۳ کشور این سند را امضا کرده اند و در ۱۴۰ کشور اجرا می‌شود و به این ترتیب مقبول‌ترین سند حقوق بشر در تاریخ است. دولت جمهوری اسلامی ایران نیز در سال ۱۳۷۲ به این پیمان نامه پیوست، البته با این شرط که هر گاه مفاد پیمان نامه در هر مورد و در هر زمان با قوانین داخلی ایران و موازین اسلامی تعارض پیدا کند، دولت ایران ملزم به رعایت آن نباشد.

محتوای پیمان نامه حقوق کودک
براساس ماده یک پیمان نامه حقوق کودک به هر انسان کمتر از ۱۸ سال، کودک گفته می‌شود، مگر آن‌که قانون قابل اعمال در مورد کودک سن قانونی کمتری را تعیین کرده باشد. این کنوانسیون شامل ۵۴ ماده و ۲ پروتکل اختیاری است که ۴ اصل پایه‌ای آن را جهت می‌دهد:

هیچ کودکی نباید از تبعیض رنج ببرد.
زمانی که در رابطه با کودکان تصمیم گیری می‌شود، باید منافع عالیه آنان در رأس قرار گیرد.
کودکان حق حیات دارند و باید رشد کنند.
کودکان حق دارند آزادانه عقاید و نظرات خود را ابراز کنند و این نظرات در تمامی اموری که به آن‌ها مربوط می‌شود، باید مورد توجه قرار گیرد.