جست‌وجوگر ایرانی «یوز» هم به پایان خط رسید!

مریم شیعه زاده | شهرآرانیوز - بهمن ماه ۱۳۹۳ که پروژه جست وجوگر ایرانی یوز افتتاح شد تا خردادماه امسال که یوز برای همیشه غیرفعال شد، بیش از ۶ سال می‌گذرد. یوز یک موتور جست وجوی وب ایرانی بود که زمزمه‌های طراحی و توسعه آن از سال ۱۳۸۸ به گوش می‌رسید و سرانجام با حمایت‌های دولت به ثمر نشست، اما عمر آن کوتاه‌تر از چیزی بود که مدیران این پروژه گمان می‌کردند. حالا نام یوز درکنار دیگر پروژه‌های شکست خورده دولتی و نیمه دولتی در حوزه فناوری اطلاعات مطرح می‌شود که میلیارد‌ها تومان بودجه را به هدر داده است.

سال ۱۳۹۸ رئیس سازمان فناوری اطلاعات اعلام کرد که این پروژه متعلق به یکی از ارگان‌ها است و تصمیم گیری برای سرنوشت این پروژه بر عهده این ارگان است. او همچنین ادامه داد که به عقیده اش اگر پروژه یوز در اختیار بخش خصوصی بود، احتمالا با نتایج بهتری رو به رو می‌شد. بحثی که بار‌ها و بار‌ها مطرح شده است و امروز با شکست پروژه یوز نیز بار دیگر مورد توجه قرار گرفته است. بحث اختصاص بودجه‌های کلان به پروژه‌های دولتی حوزه فناوری اطلاعات و ایجاد انحصار در این حوزه، موضوعی است که می‌تواند صنعت فناوری اطلاعات ایران را به یک صنعت خودروسازی دیگر تبدیل کند.

در مردادماه سال گذشته نیز «لنزور» که قرار بود اینستاگرامی ایرانی باشد، برای همیشه به کارش پایان داد و اگرچه این پروژه در دست بخش خصوصی بود، اما حمایت‌های دولتی و اختصاص بودجه چند میلیارد تومانی در سال ۱۳۹۷ به آن، حسابی خبرساز شد. شکوری مقدم، مدیرعامل شرکتی که لنزور را اداره می‌کرد؛ در مصاحبه‌ای اعلام کرده بود که فیلترینگ سخت گیرانه دولت باعث عقب ماندن این نرم افزار از اینستاگرام است. پیام رسان بیسفون نیز که پیش‌تر با شعار «نگران تیک سوم نباش» در نمایشگاه الکامپ ۱۳۹۷ باعث اعتراض دیگر پیام رسان‌های ایرانی شده بود، در زمستان ۱۳۹۹ سرور‌های خود را خاموش کرد.

بیسفون نیز یکی دیگر از پیام رسان‌هایی بود که به واسطه کمک‌های چند میلیارد تومانی دولتی، همواره در کانون توجه بود. در سال‌های گذشته علاوه بر وام‌های دولتی، موضوع ارائه رایگان امکانات و زیرساخت‌های لازم به این نرم افزار‌ها خبرساز شد. اگرچه شکست استارتاپ‌ها به خودی خود در نقاط مختلف جهان امری طبیعی است، اما حمایت‌های بی حدوحصر دولتی از آن‌ها در کشورمان و نپذیرفتن کارایی نداشتنشان، هزینه این شکست را برای استارتاپ‌ها سنگین‌تر می‌کند. موضوع حذف رقبای خارجی بلای جان استارتاپ‌هایی بوده و هست که می‌خواهند در فضایی سالم و به دور از حاشیه رشد کنند.

نگاهی به چالش‌‌های توسعه پیام‌رسان‌های بومی در گفت‌وگو با بنیان‌گذار پیام‌رسان گپ