به گزارش شهرآرانیوز؛ دومین مناظره مستقیم تلویزیونی نامزدهای سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری سه شنبه ۱۸ خرداد برگزار شد. اگرچه مناظره دوم به میزان مناظره نخست جنجال برانگیز نبود، اظهارات و ادعا‌های نامزدها در این مناظره نیز با واکنش‌های بسیاری همراه شد؛ از رئیس جمهور گرفته تا سایر نهاد‌های رسمی کشور و نیز خود نامزدها.
در یکی از مهم‌ترین واکنش‌ها به دومین مناظره انتخابات ریاست جمهوری، حجت الاسلام حسن روحانی در جلسه هیئت دولت با انتقاد از طراحی سؤالات مناظره گفت: اشکال من در طراحی سؤالات است. چه کسی سؤالات را طراحی می‌کند؟ علی القاعده افرادی طراحی می‌کنند که با ستاد‌های رقبای ما بیشتر رفت وآمد دارند، چون آن‌ها بیشتر با تیم سیاسی صداوسیما در رابطه هستند. به اعتقاد من سؤالات را برای چنین مناظره‌هایی باید یک جمع بزرگ در سطح ملی از جمله استادان برجسته دانشگاه‌ها طراحی کنند.
اما انتقاد از شکل و محتوای مناظره نامزدها در دولت تنها به شخص رئیس جمهور محدود نشد. محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، نیز در انتقاد از شکل برگزاری مناظرات انتخاباتی گفت: مناظره دوم بدتر از مناظره اول؛ این قدر بی کیفیت که صدای برخی نامزدها هم درآمد. به نظرم این روند، مطلوب عده‌ای محدود است. امیدی هم ندارم که اصلاح شود؛ پس نخواهم گفت امیدوارم روند اصلاح شود.
همچنین روح ا... جمعه ای، مشاور وزیر کشور، در توئیتی انتقادی نوشت: انتقاد و اعتراض به مناظرات انتخاباتی بیش از آنکه به سیاست گذاری، اجرا، سؤالات، اظهارات و مواضع نامزدها و... مربوط باشد، به سنخیت نداشتن ماهیت این گونه مناظرات با ساختار فرهنگی، دینی، قانونی و حقوقی کشورمان مرتبط است. مناظره واقعی یعنی نظرگاه گفتمانی نه مجادله رأی طلبانه!
ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز در اطلاعیه‌ای اظهارات علیرضا زاکانی را که در دومین مناظره انتخاباتی مدعی شده بود «۲۵ میلیارد دلار قاچاق در کشور صورت می‌گیرد و ۹۵ درصد آن هم از مبادی رسمی می‌آید» تکذیب کرد. در بخش‌هایی از این اطلاعیه آمده است: مرجع ذی صلاح تهیه و ارائه آمار قاچاق، ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز است. نامزدهای ریاست جمهوری از ارائه آمار غیرواقعی خودداری کنند.
در جریان دومین مناظره، محسن رضایی با اشاره به اشتباه لفظی خود گفت: بابت اشتباه لفظی که «یاشاسین» را «یاساشین» گفتم عذرخواهی می‌کنم، ولی خیلی گله مندم از اینکه بلافاصله سایت مرکز پژوهش‌های مجلس این اشتباه را تیتر کرده است.
به دنبال این گلایه رضایی، حساب کاربری رسمی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در توئیتر نوشت: «لحظاتی پیش، توئیتی از این اکانت منتشر شد که خلاف قانون و اخلاق انتخاباتی بود. لازم به توضیح است توئیت، خطای ادمین در جا به جا گرفتن صفحه با صفحه شخصی بوده است و مرکز پژوهش‌ها مطابق قانون، ورودی به انتخابات نداشته و نخواهد داشت. بدین وسیله از نامزد محترم و هواداران ایشان نیز عذرخواهی می‌نماییم.»
مجادله حجت الاسلام سیدابراهیم رئیسی و عبدالناصر همتی درباره واژه «کارمند»، پس از مناظره دوم در توئیتر نیز ادامه داشت. توضیح آنکه در جریان مناظره دوم، رئیسی در جایی بدون آنکه به نام همتی و رقیب پیشینش در انتخابات گذشته یعنی حسن روحانی اشاره کند، گفت: «در همین سالنِ مناظره در دوره قبل به من اهانت شد، ولی از کسی شکایت نکردم و رقیبان سال‌های قبل ما که این آقایان، کارمند آن‌ها محسوب می‌شوند....»
این اظهار نظر با واکنش همتی در مناظره همراه شد و او نیز گفت: ۴۰ سال است که من در موقعیت‌های مختلف مهم خدمت کرده ام؛ چرا به ما می‌گویید کارمند؟ در دنباله این جدال لفظی، همتی در واکنش به توئیت حساب کاربری منتسب به رئیسی که نوشته بود «من با افتخار یک کارمندم»، نوشت: «من هم با افتخار یک کارمند هستم؛ شما هم اگر واقعا کارمند بودید، از این عنوان به منظور تحقیر رقیب استفاده نمی‌کردید.»
چهره‌های متعددی از میان اصلاح طلبان، به مناظرات انتخاباتی واکنش نشان دادند. وجه مشترک تحلیلی آنان این است که مناظرات در این دوره انتخابات ریاست جمهوری، برخلاف ادوار گذشته، فاقد کیفیت لازم است و تأثیر چندانی بر مشارکت شهروندان در انتخابات نخواهد داشت. به عنوان نمونه، مصطفی هاشمی طبا، در گفتگو با «مدارا»، درباره دومین مناظره انتخاباتی گفت: اسمش مناظره نبود، بلکه اتهام به همدیگر بود. به جای نقد برنامه‌های یکدیگر که البته هیچ یک برنامه نداشتند، تنها به یکدیگر اتهاماتی زدند و از خود دفاع کردند.
مناظره مفهومی نبود، بلکه درگیری‌های لفظی بود. در کل، مناظره قابل قبولی نبود و همین باعث حاشیه‌های مختلفی می‌شود. قاسم میرزایی نیکو، نماینده اصلاح طلب مجلس دهم، نیز در ارزیابی مناظره به «ایلنا» گفت: در مناظره‌ها شاهد بودیم که برخی جز تهمت و افترا سخن دیگری به زبان نیاوردند. وی همچنین در پاسخ به این سؤال که آیا مناظره‌ها تأثیری بر میزان مشارکت در انتخابات خواهد داشت یا خیر، گفت: بعید می‌دانم این مناظره‌ها در میزان مشارکت تأثیری داشته باشد.
جلال میرزایی، دیگر نماینده اصلاح طلب مجلس دهم، نیز در گفتگو با «ایلنا»، درباره مناظره‌های انتخاباتی گفت: در گذشته مناظرات توسط مردم پیگیری می‌شد و کنجکاوی برای آن وجود داشت، اما در آن سطحی که طی سال‌های قبل با مناظرات برخورد می‌شد، امسال این کار صورت نگرفت و مردم مانند سه دوره گذشته برای دنبال کردن مناظره‌ها اشتیاقی نداشتند. در سه دوره گذشته مناظرات انتخابات ریاست جمهوری مردم، تحلیل‌ها و نظراتی داشتند، اما در این دوره این اتفاق رخ نداد.
ناصر ایمانی، تحلیلگر سیاسی اصولگرا، درباره شیوه مناظره نامزدهای انتخاباتی به «مدارا» گفت: دو بحث در اینجا وجود دارد. یک اینکه اساسا این نوع مناظره‌ها چقدر می‌تواند به آگاهی بخشی به جامعه برای انتخاب صحیح یک رئیس جمهور کمک کند یا کمک به احساساتی و هیجانی شدن فضای جامعه کند برای اینکه یک انتخاب از روی احساسات و هیجان‌ها صورت گیرد. من تصور می‌کنم این مناظره‌ها اساسا به دلیل مشکلاتی که دارد، کمک چندانی به شناخت مردم از افکار و برنامه‌های نامزدها نمی‌کند یا کمتر کمک می‌کند. همچنین این مناظره‌ها نقش آفرینی چندانی در افزایش مشارکت مردم و در انتخاب صحیح مردم ندارد؛ نه اینکه اصلا نقش ندارد، ولی آن طور که تصور می‌شود، نقش ندارد. به نظر من، نوع مناظره‌ها را برای انتخابات‌های بعدی باید تغییردهند.
همچنین غلامعلی دهقان، عضو شورای مرکزی حزب اعتدال و توسعه، به کانال تلگرامی «راهبرد» گفت: انگار پس لرزه‌های مناظره اول و گل‌های پیاپی دو طرف به هم سبب شد تا مناظره دوم با احتیاط بیشتر برگزار شود و دو طرف باتوجه به بازی طرف دیگر، بازی خود را پیش ببرند. به نظر می‌رسد باید منتظر مناظره سوم بود؛ شاید گل‌های تأثیرگذار، آن زمان زده شود، همانند انتخابات دهم، یازدهم و دوازدهم. باوجوداین محسن مهرعلیزاده و سیدامیرحسین قاضی زاده هاشمی از نوبت قبل بهتر ظاهر شدند و بازهم محسن رضایی با استرس فراوان از همه ضعیف‌تر بود و عبدالناصر همتی در روشنگری، تأثیرگذار.
از سویی سردار حسین رحیمی، فرمانده انتظامی تهران بزرگ، درباره اظهارات برخی نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری درباره گشت ارشاد به «ایسنا» گفت: نمی‌توان با شئونات اسلامی و اخلاقی جامعه، بازی کرد. این مسائل نباید برای جمع کردن رأی مورد استفاده قرار گیرد.