ملک خانی
خبرنگار شهرآرامحله
به جرئت می‌توان گفت کسب و تجارت اصلی اطراف حرم با شکم مردم سروکار دارد؛ یعنی فروش سوغات (زعفران، نبات و آبنبات)، اغذیه و آب‌میوه که آلودگی هر یک از آن‌ها مساوی با ایجاد و انتقال بیماری به جمعیت زیادی از زائران و مجاوران است. کسبی پول‌ساز که نشان آن را می‌توان از بازبودن بسیاری از آن‌ها در نیمه‌های شب هم پیدا کرد. به‌دنبال همین موضوع و سودآوری بیشتر، تعدادی از این واحدها سلامتی مردم را نادیده گرفته و رو آورده‌اند به استفاده از مواد غیرمجاز و شیمیایی که نسبت به مواد بهداشتی ارزان‌تر هم تمام می‌شود. موضوعی که رئیس مرکز بهداشت ثامن آن را یکی از حساس‌ترین بخش‌های نظارتی می‌داند و در گفت‌وگو با شهرآرامحله، سردمدار تخلفات بهداشتی معابر اطراف حرم را تعدادی از اغذیه و آب‌میوه‌فروش‌ها می‌خواند.
بیشترین تخلف در استفاده از رنگ‌های غیرمجاز
دکتر حسینی می‌گوید: به‌رغم تذکرات زیاد بازرسان سلامت محیط و کار در بازدیدهای روزانه از واحدهای تحت پوشش، تخلفات بهداشتی زیادی از سوی برخی افراد سودجو در اطراف حرم صورت می‌گیرد. مهم‌ترین و بیشترین تخلفات و مواد غیرمجازی که این افراد استفاده می‌کنند، رنگ‌های غیرمجاز در بستنی‌‌ها و آب‌میوه‌هاست.
وی ادامه می‌دهد: این رنگ‌های شیمیایی غیرمجاز به‌عنوان جایگزینی ارزا‌ن‌قیمت برای مواد اولیه مرغوب و بهداشتی هستند. به‌طور مثال برخی از رستوران‌ها و اغذیه‌فروشی‌ها از برخی رنگ‌های شیمیایی برای جایگزین کردن زعفران استفاده می‌کنند.
وی شرایط نگهداری از مواد اولیه و مواد غذایی فراوری شده را نیز بسیار مهم می‌داند و می‌گوید: در برخی از رستوران‌ها و اغذیه‌فروشی‌ها برای رعایت نکردن شرایط نگهداری مناسب، مواد اولیه و مواد غذایی فراوری شده فاسد می‌شوند و این مواد متأسفانه بدون اطلاع در تهیه غذا استفاده شده و باعث بروز بیماری‌هایی می‌شود.
رئیس مرکز بهداشت منطقه ثامن از رعایت نکردن بهداشت فردی کارگران واحدهای صنفی به‌عنوان یک تخلف دیگر هم یاد می‌کند و می‌گوید: به‌طور کلی دریافت و پرداخت وجه نقد از سوی کارگرانی که ارتباط مستقیم با مواد غذایی دارند، تخلفی است که متأسفانه برخی از متصدیان برای ارزان‌تر تمام شدن، از یک کارگر هم به‌عنوان متصدی و هم به‌عنوان آشپز استفاده می‌کنند و دچار تخلف می‌شوند.
در ایام خاص بازرسی بیشتر می‌شود
رئیس مرکز بهداشت، ایام خاصی که حضور زائر در مشهد افزایش پیدا می‌کند را جزو ایامی می‌داند که بیشترین تخلفات بهداشتی نیز در آن صورت می‌گیرد و توضیح می‌دهد: حضور گسترده مردم در ایام خاص مانند محرم، دهه پایانی صفر، دهه کرامت و عید نوروز در اطراف حرم مطهر باعث شده تا تعداد مراکز تهیه و توزیع، اماکن عمومی و اقامتی در این محدوده از تراکم بسیار بالایی برخوردار باشد. حال آنکه در این ایام نذرهای مردم هم توزیع می‌شود. به‌دنبال همین مرکز بهداشت تعداد بازرسی‌ها را افزایش می‌دهد، اما سودجویان نیز بیشترین تخلف را در این ایام دارند.
حسینی ادامه می‌دهد: بیشترین تخلفی که در بازرسی‌های فصلی و دوره‌ای مرکز بهداشت منطقه ثامن مشاهده می‌شود عرضه مواد غذایی تقلبی و بدون مجوز لازم از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است.
وی می‌افزاید: مرکز بهداشت ثامن با ظرفیت 40نفر کارشناس سلامت محیط و کار براساس برنامه‌ریزی‌های مدون، دقیق و منطبق بر دستورالعمل‌های کشوری که از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ابلاغ می‌گردد، به بازرسی بهداشتی از کلیه مراکز و اماکن تحت پوشش اقدام می‌کند. با این حال مرکز بهداشت از مراکز تهیه، توزیع و فروش مواد غذایی به‌صورت ماهانه نیز بازدید می‌کند و نتایج آن در سامانه جامع بازرسی ثبت می‌شود و پیگیری جدی برای رفع نواقص بهداشتی موجود صورت می‌گیرد. همچنین از اماکن عمومی و اقامتی نیز به‌صورت فصلی بازدید می‌شود، ضمن اینکه بسیاری از این اماکن در ایام خاص سال که پذیرای زائران و گردشگران هستند، به دفعات از سوی بازرسان سلامت محیط و کار این مرکز بازدید می‌شوند.
مردم بازرس افتخاری باشند
وی برخورد با متخلفان را یکی از اهداف مهم مرکز بهداشت منطقه ثامن عنوان می‌کند و می‌گوید: متأسفانه برخلاف تذکرات فراوان کارمندان سلامت محیط و کار درباره رفع نواقص بهداشتی، تعدادی از متصدیان مراکز تهیه، توزیع و فروش مواد غذایی و همچنین اماکن عمومی و اقامتی به رفع نواقص بهداشتی اقدام نمی‌کنند؛ از آنجا که این مهم سلامت مردم را نشانه می‌گیرد مجبور به پلمب این واحدها هستیم. حسینی در پایان با اشاره به نقش مردم در جلوگیری از تخلفات بهداشتی تصریح می‌کند: در راستای مبارزه و برخورد قاطع‌تر با متخلفان، افراد هرگونه مورد غیربهداشتی در اطراف حرم مطهر را می‌توانند به سامانه190 (سامانه شکایات بهداشتی مردمی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی) اعلام کنند یا در تماس با تلفن گویای سلامت محیط و کار این مرکز به شماره 38529807-051 اطلاع‌رسانی داشته باشند. همچنین شاکیان می‌توانند به‌صورت حضوری شکایت خود را به کارشناسان مرکز بهداشت اعلام کنند.