زردکانلو - افخمی‌راد | شهرآرانیوز - شهاب ملت خواه که جمعه ۱۱ تیر پس از چند روز بستری بودن در بیمارستان قائم مشهد در پی ابتلا به کرونا از میان ما رفت، ظهر روز گذشته در قطعه هنرمندان بهشت رضا به خاک سپرده شد. هنرمندی که در دوران حیاتش فعالیت‌های مختلفی در عرصه تئاتر، سینما، نقاشی داشت و شاعر بود و شعر می‌گفت. او اولین کسی بود که در مشهد کلاس چهره‌پردازی برگزار کرد و نمایش «طاموره» به کارگردانی و نویسندگی ملت‌خواه اولین تئاتر دینی ۱۰۰ سال اخیر در مشهد است.
شاید بیشتر اهالی سینما ملت خواه را با فیلم «شب حورا» به یاد بیاورند. فیلمی که عنوان «ستایش شده» در جشنواره فجر مشهد و سینمای تجربی را برای این کارگردان به همراه داشت و در سال ۱۳۸۸ در قالب طرح اکران فرهنگی به صورت محدود روی پرده سینما‌ها رفت همین اکران محدود باعث شد ملت خواه در گفتگو با سوره سینما انتقاد‌هایی را از طرح اکران فرهنگی بیان کند و بگوید: «اکران فرهنگی به عقیده من بهانه و سرپوشی برای کج رفتاری‌های اکران در سینمای ایران است.»
این حرکت ناعادلانه موجب قربانی شدن آثار خوب و شایسته سینمای ایران در موقعیت‌های بسیار ناپسند است و موجب می‌شود سرمایه و زحمات و تلاش‌های هنرمندان کشور تحت این عنوان به نابودی کشیده شود. این هنرمند آثار دیگری هم در عرصه سینما و تلویزیون در کارنامه دارد که از میان آن‌ها می‌توان به نویسندگی و کارگردانی فیلم سینمایی «دیوار»، تولید بیش از ۸ ساعت فیلم ۸ میلی متری از وقایع انقلاب و دفاع مقدس، نویسندگی بیش از ۲۵۰ نمایشنامه رادیویی برای صدای مرکز خراسان، بازنویسی فیلم نامه سریال «فرستاده»، نویسندگی فیلم نامه سریال‌های «دریای نور»، «سنگ سیاه» و «روح مهربان» اشاره کرد.
در کارنامه هنری ملت خواه تولید بیش از ۵۰۰ اثر نقاشی در سبک‌های مختلف و انتشار چهار مجموعه شعر از قدیم تا امروز هم به چشم می‌خورد. او همچنین مؤسس، مدیرعامل و مدرس نخستین انجمن فیلم نامه نویسان ایران در مشهد بود. در گزارش پیش رو با ۳ نفر از همکاران و دوستان شهاب‌ملت خواه گفتگو کرده ایم و مروری داشته ایم به پیام‌های تسلیتی که در پی درگذشت این هنرمند مشهدی منتشر شده است.
حمیدرضا سهیلی درباره شهاب ملت خواه گفت: شهاب ملت خواه، معلم و یکی از افراد تأثیرگذار در تئاتر دانش آموزی بود و بیشتر هنرمندانی که الان مشهورند، افرادی هستند که کارشان را در تئاتر دانش آموزی و کلاس‌های او آغاز کرده اند.
او با اشاره به فعالیت‌های ملت خواه در چند زمینه هنری یادآور شد که این هنرمند مدتی هم در روزنامه قدس مسئول صفحه ادبیات و هنر بوده است.
سهیلی، که چندی پیش با دوچرخه به دیدار اهالی تئاتر مشهد رفته بود خاطرنشان کرد: شهاب ملت خواه تنها فردی بود که دیدار‌های ایام کرونای من را پاسخ گفت و با ماشینش به خانه ام آمد.
این هنرمند همچنین گله‌هایی را از روند کند واکسیناسیون کرونا مطرح کرد: هرگونه کوتاهی در واکسیناسیون، جفا در حق مردم است. از این رو مسئولان باید تلاش کنند به روند واکسیناسیون سرعت ببخشند.
او به درگذشت چندین هنرمند تئاتر به دلیل ابتلا به کرونا اشاره کرد و گفت. اهالی تئاتر افرادی هستند که از انزوا و تنهایی متنفرند و همیشه کار جمعی انجام داده اند، اما کرونا در این مدت باعث خانه نشینی آن‌ها شده است.
محمد مهاجر از دوستان و همکاران ملت خواه درباره نحوه آشنایی خود با این هنرمند گفت: من اوایل انقلاب اسلامی در اداره کل آموزش و پرورش خراسان شاغل بودم که با آقای شهاب ملت خواه نویسنده، کارگردان، شاعر، نقاش هنرمند و دبیر آموزش و پروش آشنا شدم. بعد از آن در چندین نمایش با او همکاری کردم به طور مثال در نمایش «فریاد خون حبیب» به عنوان طراح گریم حضور داشتم و نمایش «راه» نوشته ایشان را کارگردانی کردم و با آن به جشنواره تبریز رفتیم.
او ملت خواه را مردی بسیار رئوف، مهربان، خوش قلب و متدین خواند و درباره خاطراتش با او در دوران جنگ تحمیلی گفت: در سال ۱۳۶۰ در جریان عملیات فتح المبین، یک گروه ۲۸ نفره بازیگر که همه از مربیان پرورشی و تئاتر بودند به سرپرستی آقای شهاب ملت خواه به عنوان نیروی پشتیبانی به جبهه‌های حق علیه باطل رفتند و حدود ۴۰ روز آنجا بودند و برای رزمندگان برنامه اجرا کردند.
به گفته مهاجر، مرحوم ملت خواه در دوره‌های آموزشی تئاتر کودک در مدارس نیز فعالیت‌های بسیاری داشت و مسئول تئاتر استان بود.
سید جلال فیاضی، عضو اسبق شورای شهر مشهد، پیشکسوت روزنامه‌نگاری و فعال فرهنگی نیز که در دوران جوانی‌اش با شهاب ملت‌خواه همکاری داشته درباره چگونگی آشنایی‌اش با این هنرمند توضیح داد: سال‌های ۵۸ و ۵۹ که تازه وارد دانشگاه شده بودم یکی از علاقه‌مندی‌هایم فعالیت در حوزه تئاتر بود، چون در دوره دانش‌آموزی هم در این فضا کار می‌کردیم در همین زمان با آقای ملت‌خواه آشنا شدم. او آن سال‌ها تئاتر کار می‌کرد و نویسنده و کارگردان بود.
او خاطرنشان کرد: من در دو نمایش به نویسندگی و کارگردانی آقای ملت‌خواه روی صحنه رفتم. یکی از این نمایش‌ها «طاموره» نام داشت که درباره زندگی مختار بود. آن زمان هیچ‌کس مختار را نمی‌شناخت و بعد‌ها که فیلم مختار ساخته شد خیلی از مردم با او آشنا شدند، با این حال شهاب ملت‌خواه متن نمایشنامه خیلی خوبی نوشته بود که در سالن هلال‌احمر اجرا شد و بسیار مورد استقبال مردم قرار گرفت.
نمایش دیگر هم «قائد» نام داشت که محورش بیشتر بحث‌های فلسفی و مسائلی مانند هدایت بود که این اثر هم مورد استقبال واقع شد و آن سال ضبط و از تلویزیون هم پخش شد.
فیاضی درباره شخصیت ملت‌خواه نیز یادآور شد: او فردی بسیار خون‌گرم و انسان بسیار حساس و مهربانی بود که قلم خیلی خوبی داشت و همیشه نگران وضعیت تئاتر و سینما در کشور بود. خاطرات ما در دورانی که باهم کار می‌کردیم، خاطرات خوبی بود.
او، ملت‌خواه را فردی پرکار و خستگی‌ناپذیر خواند و گفت: در آن سال‌ها امکانات کمی وجود داشت و مشکلات زیادی بر سر راه تمرین تئاتر بود، اما ملت‌خواه خیلی خوب با همه این مشکلات دست‌وپنجه نرم می‌کرد.
این پیشکسوت روزنامه‌نگاری یادآور شد: بعد از آن سال‌ها، من کار روزنامه‌نگاری را ادامه دادم و دیگر در عرصه تئاتر حضور نداشتم، اما ارتباطم با آقاب ملت‌خواه همچنان برقرار بود و گاهی همدیگر را می‌دیدیم. او هم کار‌های مختلفی در این سال‌ها در زمینه‌های مختلف سینما و تئاتر انجام داد که خیلی از آن‌ها بسیار موفق بودند.
به گفته فیاضی، شهاب ملت‌خواه به عنوان یک هنرمند انقلابی علاقه‌مند به دفاع مقدس در صحنه‌های مختلف حضوری جدی داشت.
محمدرضا حیدری رئیس شورای شهر مشهد که سابقه همکاری با شهاب‌ملت خواه را در امور تربیتی دارد در پیامی در صفحه اینستاگرامش درگذشت این هنرمند را تسلیت گفت. در متن این پیام آمده است: «هرگز نمیرد آنکه دلش زنده شد به عشق، کرونا باردیگر خسارتی بزرگ را بر عرصه فرهنگ وارد کرد و «شهابی» از آسمان هنر این سرزمین پرکشید.
استاد شهاب ملت خواه از معلمان هنرمندی بود که در رشته‌های مختلف هنری از جمله؛ نقاشی، تئاتر، سینما و... بیش از نیم قرن فعالیت جدی و مستمر داشت و آثار ارزشمندی نیز از خود بر جای گذاشت. استاد ملت خواه در اخلاق و منش انسانی نیز سرآمد و برای استادان و شاگردانش خوش نام و الگو بود. استاد ملت خواه همچنین از نخستین افرادی بود که پس از پیروزی انقلاب در تأسیس نهاد مقدس امور تربیتی به ویژه بخش فرهنگ و هنر نقش اصلی و اساسی داشت.»
در بخشی دیگری از یادداشت رئیس شورای شهر آمده است: «بدون تردید امروز شهر مشهد مقدس یکی از سرمایه‌های هنری و فرهنگی ارزشمند خود را از دست داده است و این ضایعه به سادگی جبران شدنی نیست، چون این افراد تکرار شدنی نیستند. از همکاران خود در مدیریت شهری و شورای شهر مشهد می‌خواهم به شایستگی هر چه تمام‌تر به گرامیداشت نام و خاطره این استاد فرزانه از طریق بازنشر آثارش، این سرمایه مهم شهر را به ثروت هنری تبدیل کنند.»
سرپرست اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی نیز در پیامی درگذشت هنرمند پیشکسوت سینما را تسلیت گفت.
در بخشی از متن پیام یوسف امینی آمده: «شهاب هنر ایران و خراسان که کارنامه‌ای مشحون از تلاش خستگی ناپذیر در عرصه هنرهای مختلف و به ویژه هنر هفتم داشت و همچنان که از نام با مسمایش پیدا بود، ملت خواه، در طول عمر پرثمرش ره سپرد و با سفر ابدی اش، مردم عزیز، هنرمندان گران قدر و جامعه فرهنگی کشور را به سوک نشاند. همان فرهیخته و هنرمند عزیزی که در کارنامه فرهنگی هنری اش، آثار بی شماری از جمله نویسندگی بیش از ۱۰۰ نمایشنامه، همکاری در تأسیس اولین انجمن فیلم نامه نویسان در ایران و انجمن فیلم نامه نویسان در خراسان، نقد فیلم‌های ایران و جهان، نویسندگی و کارگردانی نمایش‌های صحنه ای، داوری جشنواره و مسابقات فیلم نامه نویسی متعدد و... را داشت.»
از دیگر مسئولانی که درگذشت شهاب ملت خواه را تسلیت گفته اند می‌توان به جواد روشندل سرپرست معاونت هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی و سیدوحید حسینی، مدیر انجمن سینمای جوانان ایران- خراسان رضوی اشاره کرد. همچنین هنرمندان مختلفی با انتشار پست در فضای مجازی درگذشت این هنرمند را تسلیت گفتند. سیاوش حقیقی سینماگر مشهدی و تهیه کننده آثاری، چون «مادری»، «خون خدا» و «سگ‌ها دیشب نخوابیدند» در صفحه اینستاگرام خود نوشت: «شهاب ملت خواه کسی که همه دوستان هنرمند و هنردوست خراسانی او را به نیکی یاد می‌کردند، از میان ما رفت. روحت شاد.»
سعید سهیلی که کارگردانی آثاری، چون «شب برهنه»، «گشت ارشاد»، «کلاشینکف» و «ژن خوک» را در کارنامه دارد نیز در استوری اینستاگرامش با انتشار عکسی از ملت خواه نوشت:
«روحت شاد رفیق».
سید محسن مصطفی‌زاده، حمیدرضا گیلانی‌فر، حسن آخوندپور، محمد ملتجی، بهمن حافظیان و علی خزاعی‌فر از هنرمندانی بودند که در مراسم خاکسپاری مرحوم ملت‌خواه حضور داشتند.