مسعود سلطانی | شهرآرانیوز؛ گاهی اعداد آن قدر بزرگ می‌شوند که درکشان سخت است. گاهی اعداد آن قدر دردناک می‌شوند که حتی فکر کردن به آن‌ها سخت می‌شود. خسارت اقتصاد ایران از کرونا، خسارت اقتصاد ایران از قطعی برق و خسارت فعالان اقتصادی، همه وهمه از این جمله اند.
برآورد‌ها دقیق نیست، اما گفته می‌شود اصناف ایران تاکنون ۲۰۰ هزار میلیارد تومان و تجارت خارجی ایران ۲۰ میلیارد دلار از کرونا خسارت دیده است. همچنین خسارت وارد بر اقتصاد ایران بعد از قطعی برق درصورت تداوم دو ماه به بیش از ۲ میلیارد دلار خواهد رسید.
حال که این اعداد را خواندید، نباید تعجب کنید اگر بفهمید گلخانه داران ایران از زمان شیوع کرونا تاکنون، بیش از ۳ هزارو ۴۰۰ میلیارد تومان خسارت دیده اند و نباید تعجب کنید اگر بدانید قطعی برق موجب نابودی ۴۰ درصد محصولات گلخانه داران خراسان رضوی شده و ۱۰ درصد گلخانه‌های استان به طورکلی کشتشان نابود شده است و تنها در استان ما ۴۵۰ نفر که شغلشان مربوط به گلخانه بوده است، بیکار شده اند. شهرآرانیوز ۹ خرداد در گزارشی با تیتر «برق از سر محصولات گلخانه‌ای پرید»، مشکلاتی را که قطعی برق برای فعالان این حوزه به وجود آورده بود، بررسی کرده بود.
آن‌ها از برآورد خسارت خسته شده اند. معتقدند، چون محصولاتشان در دور اول قطعی برق از بین رفته است، این بار خسارت کمتر است. بار اول میزان خسارت‌ها را جمع زدند و اعلام کردند، اما دریغ از جبران! پس این بار حتی فکرش را هم نکردند؛ «به جز اعصاب خردی برایمان نتیجه‌ای ندارد. چرا خسارت‌ها را تک به تک بپرسیم و برآورد کنیم؟». این پاسخی است که رئیس اتحادیه تولیدکنندگان گل وگیاه و محصولات گلخانه‌ای خراسا ن رضوی به سوال شهرآرا می‌دهد.
مهدی سمنگانی اکنون نه فقط نگران از دست رفتن سرمایه‌های سخت افزاری و نیروی انسانی است، بلکه دغدغه از دست دادن بازار‌های جهانی را نیز دارد؛ بازار‌هایی که با خون دل و در طول سالیان متمادی با اعتمادسازی توانستند محصول گلخانه‌های ایران را در آن، جابیندازند.
وی در توضیح بیشتر به شهرآرا می‌گوید: در دور جدید قطعی برق، خسارت‌ها کنترل شده است. در دور اول بخشی از کشاورزان محصولشان به کلی از بین رفت و اکنون دیگر محصولی برای از دست دادن ندارند و از این رو می‌توان گفت که حجم خسارت‌ها کمتر شده است.
رئیس انجمن ملی گل رز ایران ادامه می‌دهد: در خراسان رضوی ۳۰ واحد از مجموع ۳۰۰ واحد گلخانه‌ای به کلی کشتشان را جمع کردند. در هریک از این گلخانه‌ها به طور متوسط برای ۷ نفر اشتغال مستقیم و برای ۸ نفر اشتغال غیرمستقیم ایجاد شده بود و اکنون برآورد می‌شود در ماجرای قطعی برق، حدود ۴۵۰ نفر شغلشان را از دست داده باشند.
سمنگانی تصریح می‌کند: بعد از شیوع کرونا از ما خواستند برآوردی از خسارت‌ها تهیه کنیم. اکنون نیز چنین درخواستی دارند، اما چون دفعه قبل هیچ کمکی نشد، دیگر آماری در این زمینه به جهادکشاورزی نمی‌دهیم. اگر قصد کمک دارند، مبلغ همان خسارتهای مربوط به کرونا را به ما بدهند. واقعیت این است که در دولت دوازدهم، گلخانه داران هیچ مبلغی بابت خسارات ناشی از بلایای طبیعی و غیرطبیعی دریافت نکردند؛ یعنی آن قدر شرایط دریافت خسارت را سخت کردند که هیچ کس نتوانست کمکی دریافت کند.
وی با اشاره به آمار‌های گذشته می‌گوید: خسارت ناشی از کرونا برای گلخانه داران خراسان رضوی ۱۲۰۰ میلیارد تومان بود. خسارت برق در دور نخست قطعی‌ها تا ۸۰ میلیارد تومان برآورد شد، اما بعد از آن دیگر آمار نگرفتیم؛ چون وقتی برآورد خسارت بشود و کمکی نشود، ذهن خودمان آسیب می‌بیند، پس سراغ برآورد خسارت نرفتیم. اما با یک حساب سرانگشتی می‌توان فهمید که این خسارت تاکنون به بیش از ۲۰۰ میلیارد تومان رسیده است که این رقم تنها مربوط به خسارت به محصولات است و به غیر از خسارتی است که به تاسیسات وارد شده است.
رئیس اتحادیه تولیدکنندگان گل وگیاه و محصولات گلخانه‌ای خراسان رضوی بیان می‌کند: یک گلخانه ۳ هزارمتری در شرایط عادی روزانه ۶۰۰ کیلوگرم خیار تولید می‌کند. اما زمانی که با قطعی چهارساعته برق روبه رو می‌شویم، گل‌های خیار از بین می‌رود و تولید به ۱۵۰ کیلوگرم کاهش می‌یابد. این خسارت غیرمستقیمی است که هرگز برآورد نمی‌شود.
سمنگانی با اشاره به از دست دادن بازار‌های جهانی گل می‌افزاید: ۸۰ درصد گلخانههایی که صادرات گل داشتند، به دلیل قطع برق کیفیت محصولشان کاهش یافته است و دیگر امکان صادرات ندارند. ۷ سال زحمت کشیدیم تا بازار ترکمنستان را از اکوادور گرفتیم و اکنون تلاش چندساله ما بی ثمر شده است و این بازار را از دست داده ایم. بازاری را که برای به دست آوردنش ۷ سال تلاش کردیم، ظرف یک ماه از دست دادیم.
وی با اشاره به از بین رفتن کل کشت ۳۰ گلخانه در استان می‌گوید: هرکدام از این گلخانه‌ها ۳ تا ۴ هزار مترمربع مساحت داشتند. این یعنی حدود ۱۰۰ هکتار گلخانه از مدار تولید خارج شده است. سرمایه موردنیاز برای احداث و راه اندازی این گلخانه‌ها بدون هزینه زمین، آب و نگهداری تقریبا معادل ۱۰ هزار میلیارد تومان است. البته این آمار مربوط به گلخانه‌های بزرگ مقیاس است و در آن اشاره‌ای به نابودی محصول گلخانه‌های کوچک مقیاس نشده است.