به‌گزارش شهرآرانیوز، باتوجه‌به خشک‌سالی و کاهش ۵۰درصدی نزولات جوی در کل کشور، عملکرد تولید محصولات کشاورزی مثل گندم به‌شدت ضعیف شد که این امر در کنار حذف ارز دولتی نهاده‌های کشاورزی همچون کود‌های فسفاته، پتاسه، سموم و سایر اقلام وارداتی، قیمت تمام‌شده را در حد ۶۰۰ تا ۷۰۰درصد افزایش داد، به‌طوری‌که برخی کشاورزان توانایی خرید نداشتند.
در کنار افزایش قیمت نهاده‌های دامی و مشکلی که دامدار در تأمین نهاده داشت، آن‌هم با قیمتی فضایی که متناسب با جیب تولیدکننده نبود، چند وقتی است موضوع تأمین آذوقه دام از طریق نان خشک نانوایی‌ها یا خرید گندم خام از سوی دامدار مطرح شده است. اگر تمام معادلات حوزه کشاورزی را در این مدت کنار هم بگذاریم، مشخص می‌شود این رفتار دامدار و کشاورز و حتی نانوا هم دور از ذهن نیست. به‌گفته مدیرعامل اتحادیه صنعت دام‌پروری خراسان‌رضوی، دام چاره‌ای جز مصرف نان خشک ندارد.
به‌گفته وی در کنار کاهش کشت گندم در امسال به‌دلیل خشک‌سالی، دولت گندم کشاورزان را با نرخ کم به‌صورت تضمینی می‌خرد و امسال کشاورزان خیلی به تخصیص‌دادن گندم به دولت تمایلی نداشتند و با محاسباتشان به این نتیجه رسیدند که اگر گندم را در اختیار دامداران قرار دهند، به‌جای اینکه با قیمت به دولت کم بدهند به‌صرفه‌تر است. همچنین اگر دامداران دامشان را برای چرا در زمین کشاورزی‌شان رها کنند، برایشان به‌صرفه‌تر است.
هراتی اضافه کرد: درست است که این کالا راهبردی است، اما وقتی شرایط سخت شود، کشاورز به‌دنبال سود و ضرر کمتر است. به‌عبارتی وقتی قانونی بد اجرا می‌شود، به بستری برای بی‌قانونی تبدیل می‌شود. در این شرایط مقصر اصلی دولت است که درکی از مشکلات دامدار و کشاورز ندارد.
وی ادامه داد: قیمت هر کیلو جو در بازار آزاد ۵۸۰۰تومان، ذرت ۶۰۰۰ تومان و کنجاله سویا ۹ تا ۱۱هزار تومان است. باتوجه‌به نرخ گزاف نهاده در بازار سیاه، دامداران مجبورند خوراک دامشان را از نان خشک یا سایر اقلام خوراکی که احتمالا کیفیت لازم را ندارد، تأمین کنند.
وی با اشاره به مشکل روز حوزه دامداری و اجرانشدن قیمت جدید شیرخام گفت: چیزی که بیشتر ما را درگیر کرده، بلاتکلیفی در قیمت شیر است. قیمت شیری که اکنون ۴۵۰۰تومان عرضه می‌شود، مربوط به پارسال است؛ درحالی‌که از پارسال تا الان هزینه‌های تولید مثل حمل‌ونقل، دستمزد و دارو چندین برابر شده، ولی قیمت تمام‌شده شیر ثابت نگه داشته شده است. به‌تازگی قیمت جدید تصویب شده، اما تصویب آن به‌گونه‌ای است که عملا نمی‌تواند اجرایی شود.
وی با اشاره به اینکه منابع مالی در مصوبه در نظر گرفته شده، اما مشخص نیست قرار است از کجا تأمین شود، تصریح کرد: اکنون کل شیر کشور به‌گفته دولت با ارز ۴۲۰۰تومانی تأمین می‌شود، درصورتی‌که همه به این نتیجه رسیده‌اند که همه هزینه‌های دامدار بیش از این‌هاست.
وی گفت: از طرفی کارخانجات لبنی ۳ محصول یارانه‌ای مثل شیر، پنیر و ماست دارند که این ۳ محصول به ۱۰قلم تبدیل می‌شود، اما قیمت‌ها در بازار محصولات لبنی از هیچ قانونی تبعیت نمی‌کند، به‌طوری‌که همه این محصولات از شیر۴۵۰۰تومانی تأمین می‌شود و هیچ نظارتی بر آن‌ها نمی‌شود.
مدیرعامل اتحادیه صنعت دام‌پروی خراسان‌رضوی اضافه کرد: ما باید به‌سمت آزادسازی قیمت‌ها پیش برویم و این مهم باید هرچه زودتر اتفاق بیفتد. منتها به‌دلیل نگرانی از جهش قیمت‌ها با آن مقابله می‌شود.
به‌گفته هراتی، ما پیشنهاد کردیم ۳ کالای یارانه‌ای حوزه لبنیات باید با قیمت مصوب دولت عرضه شود یا به برخی افراد کم‌برخوردار جامعه به‌صورت یارانه‌ای عرضه شود. باید برای این ۳ قلم ۳ کارخانه در استان مشخص شود که فقط یارانه‌ای تولید و با قیمت یارانه‌ای عرضه کنند. همچنین باید بر سایر محصولات لبنی که هیچ نظارتی بر آن‌ها نیست و هرروز درحال افزایش قیمت است، نظارت شود.
وی ابراز کرد: متأسفانه سفره مردم خواه‌ناخواه کوچک شده است. اگر می‌خواهیم همچنان شیر یارانه‌ای داشته باشیم و سرانه مصرف از این پایین‌تر نیاید، باید به این ۳ کالای مصرفی یارانه اختصاص دهیم. همچنین کارخانجاتی باید فقط شیر را به قیمت یارانه‌ای بگیرند و متعهد به تولید و توزیع کالای لبنی با قیمت یارانه‌ای در بازار باشند. وقتی محصولات لوکس لبنی با شیر یارانه‌ای تولید شود و با قیمتی که هیچ نظارتی بر آن نیست عرضه شود، مسلما سودجویی برخی افراد را به‌همراه دارد و به‌عبارتی یارانه‌اش باید از جیب دامدار پرداخت شود.
این فعال صنعت دام‌پروری ابراز کرد: ارز ۴۲۰۰تومانی در کنار همه تبعات منفی و معضلاتی که برای کل جامعه داشت، یک ابزار فشار شده است و متأسفانه دامدار هر اعتراضی بکند، به او گفته می‌شود شما ارز ۴۲۰۰تومانی دریافت می‌کنید؛ درصورتی‌که این یارانه به‌درستی به دست تولیدکننده نمی‌رسد.
به‌گفته هراتی، کل صنعت، جامعه و دامداران به اتفاق می‌گویند ما ارز ۴۲۰۰تومانی نمی‌خواهیم و یارانه را دولت بدهد، نه دامدار یا بخش تولید. محصول نهایی دامداری ۷۰۰۰ تومان می‌شود، اما باید محصولش را حدود ۵۰۰۰ تومان بفروشد که درنهایت برایش به‌صرفه نیست و به کشتار دام مولد منجر می‌شود. برای شیر مصوبه قیمت صادر شده است، اما سازو‌کار و منابع تأمین آن مشخص نیست و بلاتکلیفی در اجرا وجود دارد. دولت باید مشخص کند این اختلاف قیمت در نرخ جدید را چه کسی باید پرداخت کند؟