طوسی | شهرآرانیوز؛ روز گذشته خردسرای فردوسی میزبان جمعی از فرهیختگان و فعالان فرهنگی ایران و افغانستان بود. در این نشست که با مدیریت دکتر محمدجعفر یاحقی، عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی و استاد برجسته دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، حاضران درباره تاریخ و زبان و ادبیات باشکوه فارسی در این دو سرزمین سخن گفتند.
دکتر محمدجعفر یاحقی در سرآغاز این نشست، با اشاره به ضرورت برگزاری چنین نشست‌هایی، اظهار داشت: دغدغه مشترک فرهیختگان ایران و افغانستان، حفظ و صیانت از فرهنگ و هنر و زبان و ادبیات فارسی به‌ویژه در بحبوحه جنگ‌ها و ناآرامی‌های اخیر افغانستان است.
نجیب بارور، شاعر افغانستانی نیز یکی از سخنرانان این نشست بود. وی با بیان اینکه یکی از دغدغه‌های مهم فرهنگی حفظ و نشر آثار شاعران و نویسندگان و پژوهشگران افغانستانی است، گفت: از اهالی ادبیات و فرهنگ ایران می‌خواهیم تا برای اینکه زبان فارسی و آثار ادبی در افغانستان بیش از این آسیب نبینند، سازوکاری پیش‌بینی کنند و با راه‌اندازی مرکزی ویژه با پشتیبانی تلاشگران این حوزه، در راستای رفع نیاز‌های فرهنگی افغانستان گامی روشن بردارند.
وی با اشاره به تضعیف زبان فارسی در دوره نخست حکومت طالبان بر افغانستان و ضرورت جلوگیری از تکرار چنین فاجعه‌ای، افزود: اگرچه ما و هم‌نسلان ما بسیار به مهاجرت تشویق و دعوت می‌شویم، اما باید همچنان به‌سهم خود ایستادگی کنیم تا بتوانیم به سرزمین و ادبیات و فرهنگ خود خدمت کنیم.
بارور حفظ و گسترش زبان فارسی را یک دغدغه جدی برای فرهیختگان افغانستان دانست و ادامه داد: اکنون زبان فارسی در غیابت اجتماعی قرار دارد و باید از شعاردادن برای حفظ آن دوری کرد و با مناسبات فرهنگی در بستر مشترکات ایران و افغانستان، اجازه نداد هیچ عامل سیاسی مانع از رشد و بالندگی و حفظ این فرهنگ و زبان شود.
صدیقه بلخی نیز دیگر سخنران این نشست بود که زبان فارسی را زبانی غنی و زاینده دانست و ابراز کرد: فارسی زبانی است که راه پویندگی خود را حتی در خلال جنگ‌ها و ناامنی‌ها و تضاد آرا پیدا می‌کند.
این فعال فرهنگی افغانستان ادامه داد: اگرچه نمی‌شود منکر آسیب‌دیدگی فرهنگی و اجتماعی و سیاسی مردم افغانستان شد، اما باید بدانیم که یکی از بهترین دوره‌های رشد زبان و ادبیات فارسی در افغانستان در دوره برهان‌الدین‌ربانی بود و طالبان با وحشیگری و خشونت آسیب‌های بسیاری به حوزه‌های گوناگون فرهنگی وارد کرده‌اند. بااین‌حال طیف‌های گوناگون مردم جامعه افغانستان با سخن گفتن به زبان مادری خود در روند طبیعی زندگی با وجود این مشکلات باز هم مانند گذشتگان خود باعث حفظ این زبان خواهند شد.
آقایان دکتر آرزو، دکتر پاپلی‌یزدی، دکتر صالحی، مدیرشانه‌چی و خانم موحدی و... دیگر سخنرانان نشست هم‌اندیشی جمعی از فعالان فرهنگی ایران و افغانستان بودند. در این نشست بر ضرورت ایجاد نهادی متشکل از فعالان فرهنگی ادبی ایران و افغانستان با حمایت صاحب‌نظران و مسئولان فرهنگی ایران برای صیانت و رشد زبان و ادبیات فارسی در افغانستان تأکید شد. همچنین بنا شد این نشست‌ها با حضور صاحب‌نظران دو کشور به‌طور مستمر تشکیل شود.
سخنران پایانی این نشست نیز دکتر متولی‌حقیقی، پژوهشگر تاریخ و فرهنگ بود که ایران و افغانستان را فارغ از همه مسائل و مشکلات موجود «یک ملت در دو کشور» دانست و خاطرنشان کرد: از همه فرهیختگان ایرانی و افغانستانی دعوت می‌کنم که برای حفظ زبان و ادبیات فارسی در دو کشور، تاریخ مشترک خود را بازخوانی کنیم.