زردکانلو - افخمی | شهرآرانیوز - «چه افتخاری برای یک شهر و کوچه‌ها و خیابان‌های آن بالاتر از اینکه نام یک شهید بزرگ و فداکار بر روی آن باشد. شهر باید به نام شهیدان مزین باشد و شورا‌های شهر نیز بدانند که شهر با نام چه کسانی مفتخر می‌شود.»
این عبارت بخشی از بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار با دست اندرکاران کنگره ۳ هزار و ۵۳۵شهید استان زنجان است که در تاریخ ۲۴ مهر ۱۴۰۰ برگزار شد.
ایشان همچنین برگزاری همایش‌های بزرگداشت شهیدان را وظیفه و حسنه‌ای بزرگ دانستند و گفتند: شهادت قله‌ای است که دستیابی به آن بدون اخلاص و ایثار، صدق و معنویت، مجاهدت و گذشت، توجه به خدا و کار برای مردم و تلاش برای تحقق عدالت و استقرار حاکمیت دینی امکان پذیر نیست.
باتوجه به فرمایشات مقام معظم رهبری درباره تکریم جایگاه شهدا و همچنین مزین شدن شهر به نام شهیدان، به سراغ سه تن از اعضای شورای اسلامی شهر مشهد، رفتیم تا راهکار‌ها و برنامه‌های عملیاتی آن‌ها را درباره بیانات رهبر معظم انقلاب و تعمیم آن به شهر مشهد جویا شویم. همچنین در ادامه دو فعال فرهنگی پیشنهاد‌های خود را برای گرامیداشت هرچه بیشتر جایگاه رفیع شهیدان مطرح کردند.
حسین حسامی، رئیس کمیسیون برنامه، بودجه، فناوری اطلاعات و منابع انسانی شورای شهر مشهد درباره نامگذاری خیابان‌های شهر که مقام معظم رهبری تأکید کردند مزین به نام شهدا باشد می‌گوید: با توجه به فرمایشات حضرت آقا، مهم‌ترین افتخار و هویتی که برای هر شهری وجود دارد شهدایی هستند که با فداکاری و ایثار و از خودگذشتگی جانشان را بر کف دستشان گذاشتند و به اسلام عزیز و میهنشان تقدیم کردند.
به گفته عضو کمیسیون فرهنگی، اجتماعی، زیارت، گردشگری و رسانه شورای اسلامی مشهد، هویت شهر برگرفته از بزرگانی است که در حوزه‌های مختلف به‌ویژه ایثار و شهادت ازخودگذشتگی کردند و باید شهر با نام این بزرگان معرفی شود.
حسامی می‌گوید: در مدیرت شهری و به‌ویژه در کمیته نام گذاری خیابان‌ها و معابر شهر یکی از سیاست‌های اصلی شورای ششم و کمیسیون فرهنگی این است که آیین‌نامه نامگذاری را بازنگری می‌کنیم ما در کارگروه‌های تخصصی این آیین‌نامه را بازنگری می‌کنیم و یکی از مهم‌ترین محورهایش نیز فرمایش حضرت آقا و نامگذاری خیابان‌ها به نام شهداست. ایران اسلامی شهدای زیادی داشته، شهدای انقلاب، دفاع مقدس، مدافع حرم، وحدت، خدمت و امنیت و این شهدا سرمایه‌های ما هستند.
به گفته او، با نامگذاری معابر و خیابان‌ها به نام شهدا، که اسطوره‌های ما هستند، در اصل شهید، سبک زندگی، رشادت‌ها و شاخصه معنوی او را به نسل بعدی منعکس می‌کنیم: ما باید این مباحث را فرهنگ‌سازی کنیم و در حوزه فرهنگ شهروندی پیشگام باشیم، این حوزه در هرجایی قرار گیرد موفق است. نمونه‌اش درباره کرونا؛ ما روحیه و فرهنگ ازخودگذشتگی و ایثار را ترویج می‌کنیم، اما در مقابل تمام کشور‌های اصطلاحا پیشرفته دنیا زمین‌گیر شده‌اند.
به عنوان مثال در تولید ماسک و مایع ضدعفونی و کمک‌های اقتصادی فرهنگ شهدا در ایران جاری شد و ما دیدیم دانشجویان و دانش‌آموزان بسیجی ما کارگاه‌های تولید ماسک و ... راه انداختند و کمک‌های مومنانه انجام دادند و این همان سبک زندگی و فرهنگ شهداست که با نامگذاری خیابان و معابر به نام شهدا آن‌ها را به نسل‌ها آینده معرفی می‌کنیم و این یک آینه است تا یادمان نرود بزرگانی داشته‌ایم و داریم که در طول تاریخ سرنوشت‌ساز بوده‌اند.
حسامی با بیان اینکه یکی از سیاست‌های شورای ششم حرکت به سمت هوشمندسازی در حوزه مدیریت شهری است خاطرنشان می‌کند: این موضوع یکی از الزامات شهر‌های پیشرفته دنیا است؛ و شعار ما مشهدالرضا جهان شهر برکت و کرامت است وقتی در حوزه جهان شهر بودن صحبت می‌کنیم باید شاخصه‌های یک شهر بین‌المللی را داشته باشیم و باید حتما به سمت هوشمندسازی حرکت کنیم؛ لذا پیشنهاد‌های مختلفی درباره نامگذاری معابر و کوچه‌ها و میادین در حال آماده سازی و بررسی است.
عضو شورای شهر مشهد تصریح می‌کند: اعتقاد ما این است که نام گذاری معابر یک قلعه مستحکمی دربرابر جنگ نرم است.
او همچنین یادآور می‌شود: ما می‌توانیم زندگی‌نامه‌های شهدا را به صورت خلاصه در تابلو، سردیس و کتیبه‌ای درج و از طریق کیو آر کد در اختیار مردم قرار دهیم. تا بلافاصله بتوانند تمام زندگی نامه، وصیت نامه شهید و عکس‌های او را ببیند.
به گفته رئیس کمیسیون برنامه، بودجه، فناوری اطلاعات و منابع انسانی شورای شهر مشهد، شهر هوشمند ابعاد مختلفی دارد و یکی از ابعادش این است که ما باید شهروند هوشمند و آموزش‌های فرهنگ شهروندی داشته باشیم تا زائران و مجاوران هوشمندسازی را درک کنند، زیرا هوشمندسازی فقط الکترونیکی کردن یکسری فرآیند‌ها نیست.
فرمانده بسیج شهرداری و شورای شهر مشهد همچنین از تدوین کتابی با نام «سبک زندگی شهدا» خبر می‌دهد و می‌گوید: ما برای اولین بار ۳۶ شهید معظم شهرداری مشهد را در این کتاب که هم نسخه کاغذی و هم نسخه الکترونیکی دارد معرفی کردیم. دراین کتاب هوشمند یک راوی خاطرات شهید و سبک زندگی او را بازگو می‌کند.
حسامی با بیان اینکه باید در ترویج هرچه بیشتر فرهنگ ایثار و شهادت اهتمام کنیم می‌گوید: ما باید درباره شهدا بیشتر پژوهش و در ابعاد شخصیتی شهدا ورود کنیم، باید به نسل جوان بگوییم شهدا هم مثل شما افرادی عادی بودند، ولی به انچه می‌گفتند اعتقاد داشتند و توانستند حماسه بیافرینند.
نایب رئیس کمیسیون فرهنگی، اجتماعی، زیارت، گردشگری و رسانه شورای اسلامی شهر مشهد بر این باور است بیانات مقام معظم رهبری درباره نامگذاری معابر و میادین و... به نام شهدا چراغ پیش روی ما و نشانگر این است که گذشت و فداکاری‌های شهدا و کسانی که برای ما زحمت کشیدند باید همواره جلوی چشممان باشد و ما از هر گذر و معبری که در شهر عبور می‌کنیم بدانیم چه خون‌هایی ریخته شده و چه زحمت‌هایی کشیده شده تا این کوچه‌ها دارای امنیت باشد.
فاطمه سلیمی، عضو کمیته نامگذاری معابر و اماکن عمومی با بیان اینکه در این کمیته مقرر شده آیین‌نامه‌ای که درباره نامگذاری معابر شهری و ... است به‌روزرسانی شود، تأکید می‌کند: یکی از بحث‌های اصلی در این به‌روزرسانی نامگذاری معابر و میادین به نام شهداست و قطعا فرمایشات مقام معظم رهبری به‌صورت ویژه در این آیین‌نامه مورد تأکید قرار می‌گیرد. مبحث بعدی این است که ما در صحن علنی شورای شهر نیز پیرو صحبت‌هایی که با همکاران داشتیم مقرر شد که در ابتدای برگزاری هر صحن علنی جلسه‌مان را به نام شهدا متبرک کنیم.
او همچنین خاطرنشان می‌کند: در نام‌گذاری‌ها هم محل زندگی شهید و جایی که بزرگ شده در اولویت کاری ما قرار می‌گیرد. به گفته سلیمی نام‌های تکراری معابر و خیابان‌های شهر حذف خواهد شد و نام شهدایی که در آن محله ساکن بوده‌اند جایگزین می‌شود. چون خانواده هر شهید عرقی به محله خود دارد و اینکه نام شهیدش در آن محله که خودش زندگی می‌کند نامگذاری شود بی شک حس بهتری برای خانواده‌ها و والدین شهدا در پی خواهد داشت.
این عضو شورای شهر همچنین درباره پیشنهاد نصب کتیبه‌هایی که منجر به آشنایی بیشتر نسل جوان و شهروندان با شهدا شود می‌گوید: این موضوع دغدغه ما هم بوده و هست. اگر مکان یا خیابانی به نام یک شهید نامگذاری می‌شود وقتی فرزند من نوعی آنجا می‌رود حداقل بتواند یک خطی را درباره آن شهید بخوانید و ما از طرح‌های مردمی و ایده‌های هنرمندان دراینباره استقبال می‌کنیم.
سلیمی می‌گوید: در جلسه بعدی کمیته نامگذاری درباره این موضوع گفتگو می‌شود تا با کیوآرکد یا نصب کتیبه تغییراتی را در طراحی تابلو‌های مزین به نام شهدا ایجاد کنیم.
مجید طهوریان عسکری، رئیس کمیسیون ویژه توسعه و بهسازی توس با بیان اینکه مشهد جزو شهر‌هایی است که در نامگذاری خیابان‌ها به نام شهدا همیشه پیشتاز بوده‌است می‌گوید: ما امروز در مشهد ۱۳هزار کوچه و خیابان داریم که به نام شهدا مزین شده‌اند.
طهوریان عسکری می‌گوید: از مجموع ۱۷هزار شهیدی که در استان داریم در ادوار گذشته شورای شهر نیز نشان دادیم که مشهد شهری پیشتاز در این حوزه بوده و در دوره ششم شورای شهر هم حتما ما دراینباره پیشتاز و ادامه دهنده این مسیر خواهیم بود.
البته این موضوع و تأکید مقام معظم رهبری ما را مکلف می‌کند که حتی نه فقط بر روی معابر و خیابان‌های اصلی شهر مشهد از اسامی شهدا استفاده کنیم که اگر ظرفیت‌های دیگری هم وجود دارد مثل ایستگاه‌های اتوبوس، پل‌های عابر پیاده پل‌هایی که در سطح شهر مشهد ساخته می‌شود، ساختمان‌هایی که در اختیار مجموعه شهرداری است و ... گزینه‌هایی برای نامگذاری شهدا باشند و این مهم از جمله اقداماتی است که می‌تواند تکمیل‌کننده فرمایش مقام معظم رهبری باشد.
عضو کمیسیون فرهنگی، اجتماعی، زیارت، گردشگری و رسانه می‌گوید: ما هرچه امروز داریم مدیون خون شهداست. چه شهدای پیش از انقلاب اسلامی ایران، چه شهدای دوران دفاع مقدس و چه شهدای مدافع حرم که از جان و مالشان گذشتند تا ما در امنیت کامل باشیم. تمام تلاشمان این است که فرمان مقام معظم رهبری را همان‌طور که قبل از فرمایش اخیر ایشان هم عملی کردیم در آینده هم عملی کنیم. ما به عنوان اعضای شورای شهر سیاست‌گذاری می‌کنیم و مجری شهرداری است.
طهوریان عسکری همچنین از استقبال شورای شهر از ایده‌های نو برای عملی کردن هرچه بیشتر فرمایشات مقام معظم رهبری خبر می‌دهد: ما ایده‌هایی که به منظور فرهنگ‌سازی این مهم مطرح می‌شود را نیز می‌توانیم مطالبه کنیم. ایده‌های نوآورانه مثل استفاده از بستر فضای مجازی و ایده‌ها و اتفاقاتی که می‌تواند نام و یاد شهدا را زنده نگه دارد.
هر ایده‌ای هم به مجموعه شورا ارسال شود کاملا از دریافتش استقبال می‌کنیم تا در نشر معارف ایثار و شهادت پیشگام باشیم.
او تصریح می‌کند: موضوع نامگذاری به نام شهدا یک جنبه ظاهری و یک موضوع مبنایی و مفهمومی دارد. تعبیر من این است که مقام معظم رهبری ضمن اینکه فرمونده‌اند شهر‌ها مزین به نام شهدا شوند، یک برداشت مبنایی هم از فرمایش ایشان وجود دارد و آن هم آشنا کردن نسل جوان با هویت‌های انقلابی و تاریخی این نظام است که بخشی با معرفی شهدا و بخشی با آثار تولیدی میسر است که استفاده از هنر در معرفی شخصیت‌های مهم انقلاب و دفاع مقدس یکی از این ظرفیت‌هاست.
محمد آصفی یزدی، فعال فرهنگی و از اعضای دوره چهارم شورای اسلامی شهر مشهد با اشاره به معنای کلمه «مشهد» می‌گوید: کلیدواژه مشهد یعنی محل شهادت و این شهر محل شهادت امام‌رضا (ع) است، همین موضوع نیز مسئولیت ما و مدیریت شهری را سنگین‌تر می‌کند.
به گفته او، خیابان‌ها و معابر بسیاری در شهر مشهد به نام شهدای ملی، استانی و شهری مزین شده، اما با این حال همچنان شهدای برجسته‌ای هستند که حتی یک کوچه به نامشان نیست. به عنوان نمونه شهید حاج رضا شمقدری، از مبارزان انقلابی که بهمن سال ۶۳ از سوی منافقان در خیابان امام رضا (ع) در محل کارش ترور شد و به شهادت رسید یکی از این افراد است.
آصفی تأکید می‌کند: انتظار می‌رود رسانه‌های گروهی و شورای اسلامی شهر که مسئولیت نامگذاری معابر را برعهده دارند با بررسی‌های بیشتر و تعامل با بنیاد شهید، مرکز اسناد انقلاب اسلامی و دستگاه‌های ذی‌ربط شهدا را شناسایی کنند. امور مساجد در پهنه محلات مشهد و پایگاه‌های بسیج هم می‌توانند در تحقق این مهم مؤثر باشند تا نسل جوان و آینده ما با هویت شهید و شهادت بیشتر آشنا شوند.
عضو پیشین شورای شهر همچنین برای آشنایی بیشتر مردم با سبک زندگی شهدا پیشنهاد می‌دهد: در معابری که به نام شهدا نامگذاری شده، در سالروز شهادت یا تولد این بزرگواران برنامه‌ای با مشارکت مردم محله اجرا و بسته فرهنگی آماده شود.
او یادآور می‌شود: اینکه فقط مراسمی بر مزار شهدا برگزار شود کفایت نمی‌کند، شاید بسیاری به آنجا دسترسی نداشته باشند، ولی اگر مثلا در میدان شهید کاوه با حضور مردم و مشارکت آن‌ها و همچنین شورای اجتماعی و پایگاه بسیج آن محله و هماهنگی با مجموعه سمن‌ها و تشکل‌ها برنامه جامعه‌ای برگزار شود می‌توان خیلی خوب به همه مردم و خصوصا نسل جوان سیره شهدا و تاریخ انقلاب و دفاع مقدس را منتقل کرد.
به گفته آصفی رسانه‌های گروهی اعم از روزنامه‌ها و صداوسیما هم می‌توانند پای کار بیایند و دراینباره برنامه‌سازی کنند.
محسن صدیق، معاون فرهنگی بنیاد شهید و امور ایثارگران منطقه یک مشهد با اشاره به اقدامات خوب صورت گرفته درباره نامگذاری خیابان‌های شهر به نام شهدا می‌گوید: تا به امروز درصد زیادی از کوچه‌ها، خیابان‌ها، میادین و معابر مشهد به نام شهدا نامگذاری شده، اما این روند باید سامان دهی شود.
به نظر او باید کمیته تخصصی تشکیل شود و دستگاه‌های متولی از جمله بنیاد شهید و شهرداری در این باره ورود پیدا کنند تا به طور مثال با ساخت نرم‌افزار خیابان‌ها و معابری که به نام شهدا نیست، ولی آنجا خانواده شهید زندگی می‌کند شناسایی و به نام این بزرگواران نامگذاری شود.
صدیق یادآور می‌شود: ما بانک اطلاعاتی ضعیفی درباره شهدای مشهد داریم که برای تقویت آن باید کمیته‌ای تشکیل شود تا بتوان اطلاعات را سرجمع کرد.
این فعال فرهنگی با تأکید بر اهمیت بیانات مقام معظم رهبری درباره مزین شدن شهر به نام شهدا، برای معرفی بیشتر شهدا در سطح شهر پیشنهاد می‌دهد: نامگذاری معابر و خیابان‌ها به نام شهدای بزرگوار بهانه خوبی است برای آنکه بتوانیم سیره و سلوک شهدا و الگو‌های عملی و رفتاری‌شان را به جامعه منتقل کنیم. ساده‌ترین کار هم نصب کتیبه، نماد و المان حجمی در خیابان‌هایی است که به نام شهدا نامگذاری شده‌است. البته در برخی معابر مانند بولوار شهید مدرس و شهید کاوه سردیس و کتیبه‌ای قرار گرفته، اما برای دیگر شهدا این اتفاق رخ نداده‌است.
به نظر او باید فراخوانی منتشر و از کسانی که اهل فن هستند و هنرمندان هنرهای تجسمی نظرخواهی شود تا کاری مؤثر دراینباره صورت گیرد.
صدیق همچنین پیشنهاد می‌دهد برای تقاطع چهار سطحی آزادگان که در میدانش مزار ۳ شهید هم قرار دارد، المانی فاخر ساخته شود.
این فعال فرهنگی با اشاره به شعار «مشهدالرضا (ع) جهان شهر برکت و کرامت» یادآور می‌شود: مشهد کلان‌شهر مذهبی است ازاین‌رو ما باید متناسب با جایگاه و شأنش، با جدیت بیشتری فعالیت‌هایی درباره معرفی شهدا و سبک زندگی آن‌ها انجام دهیم.