به‌گزارش شهرآرانیوز، در این نشست دکتر محسن پرویز، نویسنده و استاد دانشگاه، در ابتدا وضعیت کتابخوانی در کشور را با وضعیت آن در قبل از انقلاب مقایسه کرد.
به‌گفته او قبل از انقلاب اهتمام زیادی درباره کتاب و کتابخوانی صورت نمی‌گرفت. نمود و نشانه این ماجرا هم این بوده است که قبل از انقلاب حدود ۹۰۰ عنوان کتاب چاپ می‌شد و حتی به هزار عنوان نمی‌رسید، اما الان به نسبت رشد سه‌برابری جمعیت، این رقم صدبرابر شده است.
دکتر پرویز افزود: اصل ماجرا نشان می‌دهد جمهوری اسلامی فضا را برای نمایش اندیشه‌ها باز کرده و جامعه به رشدی دست پیدا کرده است که می‌تواند افرادی با نظام فکری درست پرورش دهد.
او به این نکته اشاره کرد که اکنون مسائل و مشکلاتی هم در حوزه کتابخوانی وجود دارد، اما موضوع این است که بعد از انقلاب فضا برای رشد و تعالی افکار و اندیشه‌ها بازتر شده و جهش ناگهانی اتفاق افتاده است.
پرویز همچنین به این نکته اشاره کرد که در عرصه کتاب نزدیک به ۲۰ سال است تعداد کتاب‌ها تقریبا ثابت باقی مانده که لازم است اشکالات این ثبات تعداد کتاب‌ها که مربوط به بخش اقتصاد فرهنگ است، برطرف شود.
او توضیح داد: اولویت در نظام فرهنگی ما آزادی اندیشه و فضادادن به افراد برای بیان افکار و اندیشه‌ها و بیان هنرهایشان است، اما منابع ما محدوده بوده است و نتوانستیم هم‌زمان با افزایش تعداد عناوین، تیراژ کتاب‌ها را هم افزایش دهیم و از آنجا که اولویت کشور به‌سمت اجازه‌دادن تعالی اندیشه‌ها و نشر اندیشه‌های مختلف و هنرنمایی هنرمندان بوده، تعادلی ناخواسته در این زمینه اتفاق افتاده است.
دکتر پرویز در بیان مسئله دیگر به مراجع تصمیم‌گیری درباره کتاب و کتابخوانی اشاره کرد: در این حوزه قوانین مصوب در مجلس زیاد نداریم و عمده این قوانین برعهده شورای‌عالی فرهنگی گذاشته شده است. در سال ۸۹ بازنگری بر قوانین این شورا انجام شد و در آن یک بخش ایجابی مفصل به این سند اضافه شد و بسیاری از بخش‌های ایجابی اجرایی نشد.
او در توضیح این مسئله افزود: مشکل ما در کشور نه‌تنها در عرصه فرهنگی بلکه در همه عرصه‌های مدیریتی این است که افراد را برای کار‌های انجام‌شده بازخواست می‌کنیم، ولی برای کار‌های انجام‌نشده بازخواست نمی‌کنیم که جزو نواقص کار است. این درحالی است که در عرصه کتاب و رونق کتابخوانی باید توجه کنیم که کتاب نقش پایه‌ای در عرصه رشد فکری و فرهنگی کشور پیدا می‌کند و خیلی مهم‌تر از سایر بخش‌هاست و ما اگر بخواهیم در جامعه رشد داشته باشیم باید به این عرصه توجه کنیم.
پرویز با اشاره به سند مهندسی کشور بیان کرد: در سند مهندسی کشور، راهبرد‌های کلان و اقدامات ملی در سرفصل‌های فرهنگی تعیین شده است که باید انجام شود و همه بخش‌های دیگر باید در جهت اجرای راهبرد‌های کلان حرکت کنند. در این مسیر تطابق حوزه‌های مرتبط صورت نگرفته است، درحالی‌که اگر مرجعی برای پیگیری این اتفاقات بود، وضع بهتری رقم می‌خورد.
او در ادامه صحبت‌هایش به تأکید رهبر معظم انقلاب در ترغیب مردم به کتاب و کتابخوانی پرداخت و گفت: وقتی رهبر معظم انقلاب مقیدند هر سال از نمایشگاه کتاب بازدید کنند، این کتابخوانی را ترویج می‌کند. ۲ نفر در مقام رهبری کشور داشته‌ایم که هر دو نفر هم تألیف داشتند و هم برای افراد دارای اندیشه ارزش قائل بودند.
پرویز به بیانات رهبر معظم انقلاب در حوزه‌های مختلف از جمله مدیران اشاره کرد و افزود: باید فضا را برای کتاب‌های مفید جامعه باز کنیم. در واقع مدیران باید توجه کنند به چه کتابی مجوز انتشار داده شود.
او به این نکته تأکید کرد که بیانات رهبر معظم انقلاب قابلیت اجرایی‌شدن دارد و تقریبا تمام مطالب این حوزه را پوشش می‌دهد؛ بخشی از فرمایشات ایشان در زمینه بازشدن فضا برای رونق کتاب‌های ارزشمند است و همچنین در زمینه تولید کتاب و رفع موانع تولید کتاب توصیه‌هایی دارند.
ایشان سالی چندبار نشستی با شعرا و نویسندگان داشته‌اند و این افراد را تشویق کرده‌اند. همچنین ایشان در بخش کارشناسان مرتبط با مخاطبان هم توصیه‌هایی دارند و در دیدار با کتابداران نیز فرمایشات راهگشایی داشتند و بخشی از فرمایشات ایشان هم به مخاطبان عام است.
به‌گفته او، در رهنمود عملی نیز ایشان اقدامات ظریفی انجام می‌دهند که نمونه آن تقریظ‌هایی است که در حاشیه کتاب‌ها دارند و این خود یک دعوت عملی به‌سمت کتابخوانی است. رهبر معظم انقلاب در همان محل نمایشگاه‌ها گاهی توصیه‌هایی ارزشمند به مسئولان دارند، ولی همین قدم‌زدن در فضای نمایشگاهی تشویق عموم به کتاب و کتابخوانی را به‌همراه دارد.
او یادآور شد: وقتی رهبران جامعه عملا مردم را به کتابخوانی دعوت می‌کنند، خیل عظیمی به‌سمت فضا‌های کتاب و کتابخوانی حرکت می‌کند.
دکتر پرویز در پایان و در پاسخ به سؤال یکی از مخاطبان درباره چگونگی محاسبه سرانه مطالعه باتوجه‌به مطالعات در فضای مجازی گفت: سرانه مطالعه در کشور‌های اروپایی برمبنای کتاب در ازای نفر در سال و به سفارش اتحادیه اروپا انجام و اعلام می‌شود. این آمار را براساس پژوهش‌هایی انجام می‌دهند، اما در کشور ما پژوهش‌ها بیشتر جنبه نظرسنجی دارد. بااین‌حال، باتوجه‌به پژوهشی دانشگاهی که سال ۸۷ یا ۸۸ در آذربایجان شرقی صورت گرفت، سرانه مطالعه کتاب ۱۵ دقیقه اعلام شد و نهاد کتابخانه‌های کشور در همان سال سرانه مطالعه کتاب را ۱۸ دقیقه اعلام کرد که تاکنون تغییر نکرده است. اما سرانه مطالعه به‌معنای مطالعه کتاب، فضای مجازی، مطالعه رسانه‌ها تا ۷۰ دقیقه محاسبه شده است که در آن زمان عده‌ای آن را اغراق‌آمیز عنوان کردند، اما الان چندان اغراق‌آمیز محسوب نمی‌شود.