تکتم جاوید | شهرآرانیوز؛ براساس اطلاع مرکز آمار ایران، هرچند در آبان امسال همچنان میزان تورم سالانه گوشت قرمز زیاد بوده و عدد ۶۵/۶ درصد برای آن اعلام شده است، این رقم نسبت به مهرماه ۲ درصد کاهش را نشان می‌دهد؛ کاهشی که این روز‌ها خودش را به صورت ثبات نسبی قیمت انواع گوشت در بازار نشان می‌دهد، با این حال تولیدکنندگان، ثبات نسبی قیمت‌ها را چندان به نفع تولید نمی‌دانند و آن را ناشی از افزایش کشتار دام‌های مولد می‌دانند.
به گفته تولیدکنندگان، افزایش هزینه‌ها سبب شده است نگهداری دام برای تولیدکنندگان صرفه اقتصادی نداشته باشد و به همین دلیل آن‌ها پیش از موعد، دام‌های خود را روانه کشتارگاه می‌کنند. همین مسئله هم سبب شده است قیمت‌ها در یک ماه گذشته مقداری افت کند. همچنین تولیدکنندگان معتقدند که باتوجه به افزایش کشتار دام، باید میزان کاهش قیمت گوشت در شهر بیشتر از چند درصد فعلی باشد.
مشاهده خبرنگار شهرآرا از بازار گوشت در خیابان استقلال و همچنین چهارراه میدان بار مشهد نشان می‌دهد که در این مناطق گوشت گوسفندی سردست با گردن به طور متوسط قیمت ۱۳۳ تا ۱۳۹ هزار تومان، شقه گوسفندی به قیمت ۱۱۸ تا ۱۲۳ هزار تومان، مغز ران گوساله ۱۴۵ تا ۱۵۲ هزار تومان، گوشت گوساله به قیمت ۱۴۷ تا ۱۵۳ هزار تومان و گوشت گردن گوسفند به قیمت ۱۲۵ تا ۱۳۱ هزار تومان عرضه می‌شود.
البته قیمت برخی محصولات پروتئینی در تعدادی از فروشگاه‌های زنجیره‌ای بیشتر است؛ به عنوان نمونه یک فروشگاه زنجیره ای، مغز ران گوساله را به قیمت ۱۷۰ هزار تومان عرضه می‌کند یا همین فروشگاه، شقه گوسفندی را به قیمت ۱۳۵ هزار تومان می‌فروشد. توزیع کنندگان گوشت در خیابان استقلال و چهارراه میدان بار، رسیدن قیمت‌ها به ثبات نسبی را تایید می‌کنند، با این حال معتقدند که گرانی یک سال گذشته، سبب افت تقاضا برای خرید گوشت در مشهد شده است، ضمن اینکه گرانی گوشت قرمز به تغییر رفتار خرید برخی خانواده‌ها انجامیده است؛ به عنوان نمونه برخی خانواده‌ها به مصرف بیشتر مرغ و فرآورده‌های آن روی آورده اند.
هرچند توزیع کنندگان از ثبات نسبی قیمت گوشت در بازار مشهد خبر می‌دهند، تولیدکنندگان این ثبات قیمت را ناشی از افزایش کشتار دام‌های خود می‌دانند؛ مسئله‌ای که البته به تایید مسئولان استان هم رسیده است. در همین زمینه مدیر اموردام سازمان جهادکشاورزی خراسان رضوی به ایرنا گفته است که نسبت کشتار دام مولد به کل کشتار دام سنگین در کشتارگاه صنعتی مشهد زیاد است. احمد داوطلب اعلام کرده است که در ماه مهر امسال، ۴ هزارو۷۹۸راس دام مولد در خراسان رضوی کشتار شده است.
رئیس اتحادیه گاوداران صنعتی خراسان رضوی در گفتگو با شهرآرا می‌گوید: در آبان امسال ۴ هزارو ۵۱۷ راس دام مولد کشتار شد. این رقم در آبان سال گذشته ۳ هزارو ۷۰۰ راس دام و در آبان ۱۳۹۸، هزارو ۴۰۰ راس دام بوده است. مقایسه آمار کشتار دام مولد با دو سال قبل نشان می‌دهد که کشتار دام مولد در خراسان رضوی چه میزان افزایش داشته است. فرشید صراف می‌افزاید: البته در اردیبهشت، خرداد و تیرماه امسال، میزان کشتار دام مولد در خراسان رضوی به ۷ هزار راس هم رسیده بود. این ارقام نشان می‌دهد که در این زمان، روند کشتار دام در استان تا چه اندازه شدت داشته است.
وی درباره دلایل افزایش میزان کشتار دام مولد می‌گوید: افزایش هزینه‌های نگهداری و پرورش دام سبب شده است دامداران بخشی از دام‌های مولد خود را روانه کشتارگاه کنند، این درحالی است که هرقدر کشتار دام مولد بیشتر شود، در آینده خود را به صورت کمبود تولید و درنتیجه گرانی بیشتر گوشت نشان خواهد داد. صراف به جلسه تولیدکنندگان دام با استاندار خراسان رضوی هم اشاره می‌کند و می‌گوید: باتوجه به جلسه برگزارشده، این امیدواری وجود دارد که فشار‌های واردشده بر تولیدکنندگان دام کاهش بیابد.
وی با بیان اینکه هرچند کشتار دام مولد افزایش یافته است، در عمل تأثیر چندانی بر مصرف کننده نمی‌گذارد، می‌گوید: در عمل، دلال‌ها نمی‌گذارند قیمت گوشت با وجود افزایش کشتار کاهش بیابد. بر این اساس، شهروندان کاهش قیمت‌ها را در بازار آن گونه که باید لمس نمی‌کنند. اگر دلال‌ها بگذارند، قیمت نهایی گوشت برای مصرف کننده نهایی بیشتر کاهش می‌یابد.
رئیس اتحادیه گاوداران صنعتی خراسان رضوی با بیان اینکه قیمت هرکیلو گوشت مولدی که کشتار می‌شود، بین ۹۰ تا ۹۵ هزار تومان است، می‌گوید: معمولا این گوشت‌ها به مصارف صنعتی می‌رسد. همچنین این نوع گوشت‌ها در برخی مناطق که قدرت خرید شهروندان کم است، توزیع می‌شود. اما گاهی وقت‌ها برخی دلال‌ها این نوع گوشت را به جای گوشت نر به قیمت بیشتر هم به شهروندان عرضه می‌کنند.
رئیس اتحادیه دامداران خراسان رضوی با وجودی که کاهش کنونی گوشت را درمقایسه با روز‌ها و هفته‌های قبل، رقم درخورتوجهی نمی‌داند، این تغییر قیمت را ناشی از عرضه بیش از اندازه از سوی دامدار سبک روستایی می‌داند. مجید مهدوی به شهرآرا می‌گوید: مسئله اصلی دامدار، هزینه‌های تغذیه است. دامدار وقتی توان تغذیه دام را ندارد، به خصوص دامدار سبک روستایی که بیش از ۷۵ درصد سهم تولید را دراختیار گرفته است، اقدام به فروش بیش از اندازه و بی موقع دام مولد خواهد کرد.
وی ادامه می‌دهد: برنامه عادی هرسال این است که در فصل پاییز و زمستان که زمان زایش و پروار شدن دام است، عرضه کاهش پیدا می‌کند و قیمت‌ها نیز افزایش می‌یابد. اما دامداری که برای تامین هزینه‌ها دچار مشکل است، دام خود را به جای پروار کردن راهی بازار می‌کند و همین امر باعث از بین رفتن دام مولد، کاهش میزان تولید و افزایش قیمت‌ها در تابستان سال آینده خواهد شد.
وی برای تاکید بر دلایل خود، به افزایش آمار کشتار دام در سال جاری اشاره کرده، می‌افزاید: درمجموع سال گذشته یک میلیون و ۲۰۰ هزار راس دام راهی کشتارگاه شد، اما در نیمه اول سال ۱۴۰۰ یعنی تنها در ۶ ماه، یک میلیون راس دام کشتار شده است و این‌ها البته آمار رسمی است؛ زیرا به صورت زیرزمینی، کشتار دام ماده خارج از کشتارگاه‌ها نیز انجام می‌گیرد.
رئیس اتحادیه دامداران استان اضافه می‌کند: آمار‌های موجود نشانه این است که تولید و عرضه دام تحت کنترل ما نیست، بلکه تحت کنترل هزینه‌ها و تورم است. بر مبنای سالنامه آماری سازمان برنامه وبودجه، از ۷ میلیون و ۸۰۰ هزار راس دام سبک سال ۹۹ تولید حدود ۵ میلیون و ۹۰۰ هزار دام برعهده دامدار روستایی بدون پروانه است و باوجودی که آن‌ها بخش مهمی از تولید را برعهده دارند، به دلیل دراختیار نداشتن نهاده، مجبور به فروش دام می‌شوند و نوسان در بازار را دامن می‌زنند.
مهدوی با اشاره به اینکه بخش کشاورزی و اتحادیه‌های مختلف زیرمجموعه آن همواره به دنبال ارزان شدن موادغذایی هستند، می‌گوید: این بخش تمایل دارد میزان مصرف سرانه افزایش یابد و به دنبال آن محصولات تولیدشده را تضمین خواهد کرد. درعین حال لازمه این کار، کاهش هزینه تولید است که نیاز به حمایت و توجه دارد.
مدیر تعاون روستایی خراسان رضوی در گفتگو با شهرآرا، از تلاش برای حذف دلال‌ها از شبکه توزیع محصولات پروتئینی خبر می‌دهد و می‌گوید: ایجاد روستابازارها، توسعه و تقویت استارتاپ‌ها در حوزه توزیع محصولات پروتئینی و راه اندازی باراندازی مرکزی به منظور توزیع مناسب محصولات پروتئینی جزو سیاست‌هایی است که به منظور کاهش نقش دلال‌ها در تعیین قیمت گوشت درحال اجراست.
ایرج ناصری مقدم می‌افزاید: کاهش حلقه‌های واسطه بین تولیدکننده و واسطه گر جزو سیاست‌هایی است که سازمان تعاونی روستایی درحال پیگیری آن است. این مسئله سبب شده است قیمت هرکیلوگرم گوشت در روستابازارها حدود ۸ تا ۱۰ هزار تومان کمتر از سایر بازار‌ها باشد.
همچنین محمود قربان زاده، رئیس اداره نظارت بر بهداشت عمومی و مواد غذایی اداره کل دام پزشکی خراسان رضوی با اشاره به اجرای طرح تفکیک لاشه‌های دام نر و ماده به ایسنا گفته است: علت اصلی اجرای این طرح، کنترل کشتار دام مولد است.