مسعود سلطانی | شهرآرانیوز؛ افزایش سرسام آور قیمت خودرو باعث شد تمام معادلات حاکم بر بازار بر هم بریزد. قبل از سال ۱۳۹۷ شاید کسی نمی‌توانست پیش بینی کند در مدت کوتاهی مردم برای خریدن خودروهای داخلی صف بکشند و در قرعه کشی شرکت کنند، این درحالی بود که در سال‌های ۹۲ تا ۹۴ دولت برای نجات خودروسازان از ورشکستگی و به فروش رسیدن محصولاتشان برای هر دستگاه خودرو به مردم وام ۲۵ میلیون تومانی می‌داد تا انبار‌های پرمحصول و بدون مشتری خودروسازان را خالی کند.
هرچه بود، گذشت و امروز کار به جایی رسیده است که رئیس مجلس نیز در گفت وگوی زنده تلویزیونی، وضعیت خودروسازی را اسف بار توصیف و شرایط فروش خودروهای داخلی را با بخت آزمایی یا همان قمار، قیاس می‌کند. طبیعی است در میان انبوه مشتریان، چیزی که فدا می‌شود، کیفیت خودروست. کمترکسی را می‌توان پیدا کرد که سررشته‌ای از خودرو داشته باشد و درباره کاهش کیفیت خودروهای صفرکیلومتر سخن نگوید؛ خودرو‌هایی که در همان لحظه تحویل از نمایندگی ایراد‌های اساسی دارند. صفحه کلاچ خراب، رنگ ضعیف، کیفیت بد و بوی نامناسب پلاستیک به کاررفته در کنسول و... جزو بی شمار ایراد‌هایی است که اگر شما هم این روز‌ها خودرو صفرکیلومتر سوار شده باشید، قطعا به آن اذعان خواهید کرد.
باقری یکی از خریداران خودرو کوئیک است که در قرعه کشی فروش فوق العاده، امتیاز خرید این خودرو نصیبش شده است. او درباره کیفیت خودرو تحویل گرفته از نمایندگی، به شهرآرا می‌گوید: نخستین نکته عجیب و باورنکردنی این بود که سوخت خودرو آن قدر کم بود که از همان لحظه اول، چراغ بنزین روشن بود و بعد از پیمودن هشت کیلومتر خودرو خاموش شد.
وی با اشاره به اینکه خودرو را با تاخیر چند ماهه تحویل گرفته است، می‌افزاید: از همان ابتدا جعبه دنده خودرو مشکل داشت. دنده‌ها بد جا می‌خورد و گویی خودرو اصلا دنده عقب نداشت، آن قدر که دنده عقب سخت جا می‌خورد. وقتی بعد از پیمودن هزارکیلومتر اول به نمایندگی مراجعه کردم و مشکل را گفتم، پاسخ این بود که چاره‌ای نیست؛ به طور کلی خودرو کوئیک این اشکال را دارد، این درحالی است که سایر کسانی که خودرو کوئیک دارند، تا این حد با این مشکل مواجه نیستند. محمدزاده یکی دیگر از شهروندان از صدای زیاد دیفرانسیل خودرو پژوپارس خود گلایه دارد و می‌گوید مراجعه به نمایندگی هم کمکی به او نکرده است.
مجیدی صاحب یک دستگاه تیبا مدل ۱۴۰۰ است که درمورد مشکلات ایجاد شده در عملکرد فنی ماشینش به شهرآرا می‌گوید: ماشین من تابه حال فقط هزارو ۷ کیلومتر راه رفته است. هروقت باران می‌بارد یا از شیشه شور ماشین استفاده می‌کنم، آب تمام ماشین را پر می‌کند و زیر همه کفی‌های خودرو خیس می‌شود. وی ادامه می‌دهد: برای حل مشکل به نمایندگی سایپا آمده ام که به من می‌گویند ماشین باید یک روزونیم در نمایندگی بماند و کل داشبورد پیاده شود تا مشخص شود مشکل از کجاست.
محسنی، مکانیک خودروهای داخلی است. او نیز درباره این قبیل مشکلات می‌گوید: چیز جدیدی نیست؛ بیش از ۱۵ سال است که در این حرفه مشغول به کارم و سال‌ها خودروهای صفرکیلومتر داخلی را دیده ام که مشکلات فنی دارند. خریداران این خودرو‌ها نیز خودشان آگاه هستند، اما خب، چاره چیست؟ الان مردم برای خرید همین چهارچرخ‌های پرایراد در قرعه کشی شرکت می‌کنند؛ چون این محصولات داخل بازار ۱۰۰ میلیون تومان گران‌تر از نرخ کارخانه معامله می‌شود، با این همه ناگفته نماند که در دو سال اخیر، کیفیت محصولات و قطعات خودرو‌ها افت محسوسی داشته است.
رئیس انجمن قطعه سازان خراسان رضوی در گفتگو با شهرآرا با بیان اینکه نظارت دقیقی بر محصولات قطعه سازان داخلی می‌شود، می‌گوید: قبل از انعقاد قرارداد تامین قطعه با قطعه سازان داخلی، محصولات آن‌ها باید تست‌های فنی مختلفی را بگذرانند. علاوه بر این در فرایند تولید نیز محصولات آن‌ها بار‌ها تست می‌شود تا از نظر فنی مشکلی نداشته باشد. محمدمهدی شکورزاده می‌افزاید: با این حال در برخی مواقع، خودروسازان به دلیل تعهداتی که در هنگام تحویل خودرو بر گردنشان است، مجبور می‌شوند قطعات موردنیاز خود را خارج از این فرایند و از طریق واردات تامین کنند. این مسئله سبب می‌شود کیفیت برخی قطعات در خودروهای صفرکیلومتر خوب نباشد.
رئیس انجمن ماشین سازی خراسان رضوی نیز درباره مشکلات خریداران خودروهای صفرکیلومتر به شهرآرا می‌گوید: بدون تردید حق با مشتریان است و تولیدکننده از نظر قانونی و اخلاقی، موظف است در قبال کالای فروخته شده به مشتریان پاسخ گو باشد و کیفیت آن را تضمین کند و این حق مردم است که بتوانند به مرجعی اعتراض کنند. محسن شرکا می‌افزاید: انحصار بسیار خطرناک است. ما باید فضای رقابتی را در صنعت خودرو فراهم کنیم. در این صورت از نظر کمی و کیفی رشد خواهیم کرد و این گونه، تولیدکنندگانی که بخواهند در بازار حضور داشته باشند، چاره‌ای ندارند جز اینکه به قیمت و کیفیت اهمیت بدهند.
وی ادامه می‌دهد: تا زمانی که در‌های کشور را ببندیم، پاشنه بر همین در می‌چرخد. هر کشوری باید واردات و صادرات داشته باشد. اما مهم تراز صادراتی است که باید بیشتر باشد. برای اینکه صنعت خودرو موفق شود، راهی نداریم جز اینکه اجازه دهیم هر شهروند با تامین مالی خودش خودرو وارد کند. مثلا هر شهروند بتواند خودرو تا پنج مدل پایین‌تر را برای مصرف شخصی وارد کشور کند. مطمئن باشید اگر چنین اتفاقی بیفتد، درنهایت خودروسازی کشور بهبود می‌یابد. تا زمانی که انحصار ایجاد کنیم، خودروساز داخلی انگیزه‌ای برای بهبود کار خود نخواهد داشت.