سمیرا منشادی | شهرآرانیوز؛ «استاد محله کوشش است.» همه او را به این وصف می‌شناسند و از مشتری‌های دائمی و راضی‌اش هستند. محمدعلی نوروزی نزدیک به ۴۰ سال است که در محله کوشش صافکاری می‌کند. درواقع جزو اولین کسبه این محله بوده و از نوجوانی با ماشین‌ها وقت می‌گذرانده است. او ۶۴ سال سن دارد و از ۵۴ سال پیش در کار صافکاری دست داشته است. جای تعجب ندارد؛ زیرا از ده‌سالگی تغییرات این شغل را دیده و با آن همگام شده است.
برای پیشبرد کارش در تعمیر انواع اتومبیل که تازه وارد بازارمی‌شدند و کسی از تعمیرشان سر درنمی‌آورد، از خود خلاقیت به خرج می‌داد و با کمترین وسایل آن‌ها را مانند روز اولشان تعمیر می‌کرد. در تعمیرگاه شخصی‌اش در یکی از خیابان‌های کوشش با او و پسرش که او نیز در کنار پدر لباس کار به تن دارد، گفتگو کردیم.
نوروزی متولد سال ۱۳۳۶ است و در یک خانواده پرجمعیت به دنیا آمد. پدرش نزدیک بازارچه حاج‌آقاجان مسافرخانه داشته است. تا کلاس ششم درس خوانده و بعد هم به توصیه یکی از اقوام به صافکاری آمده است. او از روز‌های اول کارش در صافکاری این‌طور برایمان می‌گوید: آن روز که کارم را شروع کردم، روزانه ۵ ریال دستمزد داشتم، اما همان هم برایم برکت داشت. گاهی آن‌قدر کار می‌کردم که از خستگی در کنار وسایل خوابم می‌برد. آن دوران کارکردن یعنی اطاعت از استاد و شاگرد‌های بزرگ‌تر. بعد از چندسال، بسته به استعداد شاگرد تازه‌وارد، به او کار‌های ساده سپرده می‌شد.
او ۶ سال شاگردی کرد و اکنون معتقد است سخت‌گرفتن‌های استادش سبب شده است تا او و دیگر شاگرد‌ها کار یاد بگیرند. هیچ روزی مرخصی نداشتند و در گرما و سرما باید کار انجام می‌دادند: آن‌قدر کار یادگرفته‌بودم که اگر یک روز سرکار نمی‌رفتم، کار استاد روی زمین می‌ماند. یادم می‌آید اولین‌بار که وسیله به دست گرفتم و ماشینی را صافکاری کردم، سپر ماشین فولکس بود. آن‌قدر حرفه‌ای کار را انجام دادم که استاد به من اعتماد کرد و کار را به من سپرد. او تعجب کرده بود که چگونه این سپر را تعمیر کرده‌ام.
او در این سال‌ها تجربه‌های زیادی به دست آورده و همین تجربه‌ها او را برای شروع کسب‌وکار مستقل کمک کرده است. سال ۱۳۵۸ با مغازه‌ای که به کمک شریکش خرید، کارش را در محله کوشش شروع کرد. او می‌گوید: اصرار داشتیم که در کنار مغازه نقاش معروف گاراژ کارمان را شروع کنیم و مغازه‌ای بگیریم. زیرا او مشتری زیادی داشت و ما می‌توانستیم مکمل کارش باشیم. با هر سختی‌ای که بود، صاحب ملک را راضی کردیم تا آن را به ما اجاره بدهد. بعد از مدتی هم توانستیم ملک را بخریم.
او در این سال‌ها که استادکار شده، شاگردان زیادی داشته است. معتقد است همان‌طور که دیگران به او کار یاد دادند و کمکش کردند تا بتواند روی پای خودش بایستد، او هم به شاگردانش راه‌ورسم کارکردن در بازار را یاد داده است. این کاسب قدیمی محله کوشش می‌گوید: بیش از ۱۰ نفر از شاگردانم استادکار‌های ماهری شده‌اند و کارشان بی‌نقص است. آن‌ها ثمره کارم هستند.
به نوروزی می‌گویم از رونق شغلت بگو. لبخند می‌زند، به دستانش نگاه می‌کند و می‌رود به سال‌های دور. می‌گوید: ماشین روزبه‌روز زیادتر می‌شود. این ماشین‌ها تصادف می‌کنند یا به هر دلیلی به صافکار احتیاج دارند. پس همیشه برای این شغل کار وجود دارد.
این استادکار قدیمی محله کوشش می‌گوید: در قدیم وسایل کارمان بسیار ابتدایی بود. درنتیجه کار هم سخت‌تر بود. با گذر زمان اتومبیل‌های خارجی وارد شدند که صافکاری‌شان قلق خاصی دارد. اکنون روش‌ها و ابزار‌های مدرنی وارد بازار شده و کار را راحت‌تر از قبل کرده است.
ابزار‌های صافکاری مدرن و سنتی عملکرد یکسانی دارند و سبب رفع فرورفتگی بدنه خودرو می‌شوند، اما ابزار‌های جدید مزایایی دارند که در نمونه‌های قدیمی وجود ندارد.
نوروزی تأکید می‌کند: صافکاری خودرو علاوه بر شغل، یک هنر است. اهمیت این شغل به‌دلیل ظرافت زیادی است که در هنگام کار دارد تا فرد بتواند بدون نیاز به رنگ، مشکل فرورفتگی را برطرف سازد.
او درباره جذب مشتری و تبلیغات می‌گوید: هرچه میزان ظرافت و هنر صافکار بیشتر باشد، مردم بیشتر تمایل دارند خودروشان را به او بسپارند. در این حرفه تجربه حرف اول را می‌زند. تحصیلات آکادمیک با توجه به تغییرات زیاد خودرو‌ها مکمل کار ماست، اما ملاک اصلی تجربه است. صافکاری می‌تواند به‌صورت دستی یا با استفاده از دستگاه‌های مخصوص صورت گیرد و این به شدت آسیب‌دیدگی و تورفتگی بدنه خودرو بستگی دارد. صافکار خودرو باید توانایی انجام فلزکاری، جوشکاری، لحیم کاری و ... را داشته باشد.
صافکاری خودرو هم مانند حرفه‌های دیگر سختی‌ها و مشکلات خاص خودش را دارد. این صافکار محله کوشش با اشاره به سروصدای زیاد کارشان می‌گوید: محیط کار یک صافکار آلودگی صوتی زیادی دارد. ما مجبوریم سرما و گرمای فصل‌ها را تحمل کنیم و در فضای باز کار کنیم.
نوروزی ادامه می‌دهد: آلاینده‌های مختلف مانند روغن و ... نیز در محیط کار ما وجود دارد و با گذشت زمان باعث مشکلات تنفسی در برخی از افراد می‌شود. یک صافکار با هر خودرویی روبه‌رو می‌شود. زمانی‌که خودرو‌های لوکس و گران‌بها را می‌آورند، باید تعهد و مسئولیت‌پذیری داشته باشد. در غیر این‌صورت با آسیبی که به آن خودرو می‌زند، باید ضرروزیان زیادی بپردازد.