محمدمعین وطن‌خواه | شهرآرانیوز؛ امروزه شرایط زندگی اجتماعی، آلودگی هوا و ترافیک کلان‌شهر‌ها باعث شده است خواسته یا ناخواسته شاهد درگیری‌هایی از جمله دعوا‌های خانوادگی یا نزاع‌های خیابانی باشیم که نظم و آرامش روحی سایر شهروندان را برهم می‌زند. به طور کلی، یکی از دلایل بروز چنین اتفاقاتی که به درگیری‌های خیابانی منجر می‌شود ناتوانی افراد در کنترل خشم است در حالی که در یک جامعه پراضطراب، صبر و کنترل عصبانیت از مهم‌ترین مهارت‌ها و لازمه زندگی امروزی است. در این مطلب سعی داریم ضمن بحث درباره منازعات و درگیری‌های خیابانی، مجازات‌های قانونی این رفتار‌ها را نیز بررسی کنیم.
آموزش مهارت‌های زندگی و مدیریت خشم، با افزایش آستانه تحمل افراد، آنان را از نظر سلامت روانی در وضعیت مصونیت از نزاع قرار می‌دهد. هم‌اکنون جای خالی این آموزش‌ها در برنامه‌های رسانه‌ای احساس می‌شود.
افزایش تبلیغات ماهواره‌ای، در کنار دسترسی آسان به مواد مخدر، قرص‌های صنعتی، روان‌گردان‌ها و مشروبات الکلی، زمینه‌ساز افزایش و ایجاد درگیری‌های خونین خیابانی است.
رواج بازی‌های رایانه‌ای خشن بین نوجوانان و جوانان بر تشدید نزاع اثرگذار است و از آنجا که سن جوانی با انرژی زیاد و تحریک‌پذیری همراه است، اگر این هیجانات به‌درستی مدیریت نشود، می‌تواند یکی از علل زمینه‌ساز خشونت باشد.
چنانچه منازعه به فوت منجر شود، همه اشخاص دخیل در این منازعه به یک تا ۳ سال حبس محکوم خواهند شد. حتی اگر رفتار یکی از آن‌ها به فوت منتهی شود، باز هم همه اشخاص درگیر در منازعه و حتی آن‌هایی که در فوت این شخص دخیل نبوده‌اند به حبس محکوم خواهند شد.
چنانچه منازعه منتهی به نقص عضو شود، همه اشخاصی که در منازعه مشارکت داشته‌اند به حبس از ۶ ماه تا ۳ سال محکوم خواهند شد. منظور از نقص عضو این است که اعضای بدن فرد دچار مشکلات غیرعادی شود.
نکته مهم آن است که ضرورتی ندارد این نتایج حتما برای یکی از افراد شرکت‌کننده در منازعه اتفاق بیفتد؛ بنابراین ممکن است چند نفر در گوشه‌ای از خیابان درگیر منازعه باشند و برخی برای میانجیگری و جدا کردن آن‌ها اقدام کنند.
دفاع مشروع عملی است که بر اساس آن، افراد به صورت کاملا استثنایی اجازه دفاع و حفاظت از خود در برابر برخی حملات و خطرات را پیدا می‌کنند. قانون‌گذار از دفاع مشروع تحت عنوان علل موجه جرم نام برده است.
البته درباره دفاع مشروع حتما باید شرایط خاصی وجود داشته باشد تا عمل فرد در دفاع از خود یا دیگران موجه تشخیص داده شود. به طور خاص، اگر شخصی در معرض این آسیب‌ها قرار بگیرد و به هر علتی، نتواند به نهاد‌های دولتی مراجعه کند.
عملی که شخص در قالب دفاع انجام می‌دهد، باید برای دفع تجاوز یا خطر ضرورت داشته باشد. پس اگر فردی که در معرض خطر قرار گرفته است توانایی فرار و ترک محل را داشته باشد، باید به همین روش عمل کند.
چنانچه شخصی طی درگیری متحمل ضرر و زیان مالی یا جانی شده باشد، برای اقدام به شکایت، باید با مراجعه به دادسرای محل وقوع جرم و تنظیم شکوائیه، شکایت خود را ثبت کند.
اگر آسیب و جرحی به شخص وارد شده باشد، باید ابتدا به پزشکی قانونی مراجعه کند تا درباره میزان جراحات وارده کارشناسی، و دیه تعیین شود.
جدا از مراجعه به دادسرای محل وقوع جرم، می‌توان با مراجعه به هریک از دفاتر خدمات قضایی، به ثبت شکوائیه اقدام کرد.