بیست و نهم آبانماه مصادف با ۲۰ نوامبر، به نام روز جهانی کودک نامگذاری شده است و این روز فرصتی اســت که مجال بازنگری را در دیـــدگاهها، عملکردها و رفتارها نسبت به این مخلوقات کوچک خداوند که آیندهسازان فردای جامعه هستند، فراهم میکند.
در سال ۱۹۴۶ بعد از جنگ جهانی دوم در اروپا، درمجمع عمومی سازمان ملل برای حمایت از کودکان، سازمانی بهنام یونیسف (برگرفته از سر واژگان
United nation international emergency fund) که در ابتدا انجمن بینالمللی ویژه کودکان سازمان ملل نام داشت، ایجاد شد، در سال ۱۹۵۳ یونیسف یکی از بخشهای دائمی سازمان ملل شد بنابراین روز ۸ اکتبر روز جهانی کودک نامگذاری شد و به دنبال آن پیماننامه جهانی حقوق کودک که یک کنوانسیون بینالمللی و مقبولترین سند حقوق بشر در تاریخ بشریت که مشتمل بر حقوق مدنی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کودکان است، تنظیم شد که ۱۹۳ کشور جهان آن را امضا کردند. دولت جمهوری اسلامی نیز در اسفند سال ۱۳۷۲ با قانون (اجازه الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون حقوق کودک) و با تصویب مجلس شورای اسلامی و تأیید شورای نگهبان به صورت رسمی این کنوانسیون را پذیرفت مشروط بر آنکه مفاد آن در هر مورد و هر زمان در تعارض با قوانین داخلی و موازین اسلامی باشد یا قرار گیرد از طرف دولت جمهوری اسلامی ایران لازمالاجرا نباشد و هم اکنون نیز طبق مصوبه دولت مسئولیت این کنوانسیون بر عهده وزارت دادگستری است.
آموزهها و تعالیم دینی تأکید فراوانی بر رعایت حقوق کودک و توجه به آنان دارد و این ناشی از جایگاه نسل نوپا در آینده کشورها و ملل مختلف است که شواهدی از قرآنکریم در این مقال ذکر میشود: مشورت و احترام به نظر و رأی فرزندان (صافات آیات ۱۰۲ و ۱۰۳)، تقویت حس مسئولیتپذیری، شهامت و درایت فرزندان (قصص آیه ۱۱ و طاها آیه ۴۰)، توجه به بازی و تفریح کودک (یوسف آیه ۱۲)، برخورد کریمانه با کودک و نوجوان (احزاب آیه ۷)، پرهیز از هرگونه تبعیض میان فرزندان (داستان حضرت یوسف) و موارد دیگری که خوانندگان محترم را به مطالعه آن در منابع و مأخذهایی که در اینباره نگاشته شده است، ارجاع میدهم.
بر اساس قوانین ایران نیز تعلیم کودک یکی از حقوق مسلم او بر شمرده شده است، در آنجا که اصل سیام قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران دولت را موظف کرده است تا وسایل آموزشی و پرورشی رایگان تا پایان دوره متوسطه برای همگان فراهم کند. زمانی که سخن از کودک میشود ناخودآگاه ذهن ما به افقهای دوردست و دوران کودکی خودمان پرواز میکند و خاطرات آن دوران تداعی میگردد، اما اگر به ژرفای رفتار کودکان نیک بنگریم، مفاهیمی از قبیل دوستی، محبت و مهربانی، دوری از کینه، همدلی و آرزوهای معصومانه موج میزند. شعار هفته کودک در سال ۹۸ (آینده را باید ساخت) در نظر گرفته شده و بر همین اساس روزهای این هفته نامگذاری شده است اگرچه با نامگذاری یک هفته و در طول این مدت مسائل و مشکلات کودکان حل نمیشود، ولی این خود زمینهای برای حساس کردن برنامهریزان درباره ضرورت توجه به این بخش از جامعه است تا با برنامهریزی صحیح و پیگیری در اجرای آن بتوان چشمانداز بهتری را برای این آیندهسازان میهن اسلامی رقم زد.