روزها و هفتههای اول شروع سال تحصیلی، به سختی میتوان دانشآموزان (تا پایه ششم ابتدایی) را با برنامه کلاس هماهنگ کرد و آنها را به درسخواندن و نشستن پای مطالعه وادارکرد. اما آبان و آذرماه میتوان فهمید کدام دانشآموز درسخوان است و کدام نیاز به تلاش بیشتر و همکاری والدین و معلم دارد. برخی از والدین و معلمان با گذشت این زمان هم مشاهده میکنند که فرزندانشان علاقهایی به درسخواندن نشان نمیدهد. البته تاثیر معلم در ایجاد انگیزه در کلاس و ترغیب دانشآموزان به درس و نقش والدین و فضای خانه در علاقمندی به خواندن در بچهها غیرقابل انکار است.
قبل از اینکه به دانشآموز برچسب درسخوان یا درسنخوان بزنیم باید ببینیم فضای مدرسه و خانه در چه وضعیتی قراردارد. آیا نظام ترغیب و تقویت در کلاس وجوددارد یا بچهها حضور فعالی در کلاس دارند؟ معلم باید دانشآموز را در شیوه مطالعه هردرس راهنمایی کرده و بر انجام تکالیف و وظایف نظارت کند و درصورت مشاهده نکتههای رفتاری یا مشکلات یادگیری آنها را با والدین درمیان بگذارد.
از سوی دیگر والدین هم باید با اولیا مدرسه و معلم هماهنگ و در ارتباط باشند. بسیاری از والدین شروع ماه مهر و سال تحصیلی را رهایی از مسئولیتهای فرزندشان میدانند و تنها در پایان در ترم و امتحانات سراغی از درس و کتاب فرزندشان میگیرند. درحالیکه به این ترتیب نمیتوان مشکل افت تحصیلی یا بیعلاقگی به درسخواندن را پیدا و برطرف کرد.
والدین باید برنامه مطالعه و تفریح را برای فرزند خود مشخص کنند. بسیاری از والدین به فرزندان خود اجازه میدهند در طول سال تحصیلی هم مانند ایام تابستان از ابزارهایی مانند رایانه یا تبلت استفاده کنند درحالیکه قانون این است که در طول سال تحصیلی میزان استفاده از این ابزارها باید به حداکثر یک ساعت در روز کاهش پیداکند. درعین حال حذف کامل تفریحاتی همچون تماشای تلویزیون از برنامه روزانه هم توصیه نمیشود.
یک رفتار نادرست دیگر والدین این است که ابتدای سال با یکدیگر گروهی را در شبکههای اجتماعی تشکیل میدهند و تکالیف و برنامههای روزانه درسی را به یکدیگر یادآوری میکنند. چنین کاری سبب میشود دانشآموز مسئولیتپذیر بار نشده و همچنین در کلاس تمرکز کافی برای به خاطر سپردن توصیههای معلم یا نوشتن در دفترچه یادداشت را نیاموزد. همچنین چنین کاری تشویق غیرمستقیم شبکههای مجازی برای دانشآموزان هم محسوب میشود.
توصیه ما این است که انجام تکلیف را با تشویق همراه کنید و همچنین قبل از هرچیز یک برنامه ساعتی مطالعه بچینید تا فرزند براساس آن پیش برود. درکنار همه این نکتهها اگر بازهم فرزند شما برای مطالعه دچار مشکل است یا بعد از گذشت دو ماه از آغاز سال علاقهایی به درسخواندن نشان نمیدهد، به مشاور تحصیلی مراجعه کنید.