در طول تاریخ، وقف به عنوان سنتی حسنه و کمک به همنوعان مطرح بوده است. سابقه موقوفات در مشهد بیانگر آن است که حرم مطهر به عنوان تشکیلات موقوفاتی همواره مورد توجه شیعیان و ارادتمندان به امام رضا (ع) بوده است. در مجموعه موقوفات آستان قدس رضوی زنان واقف به عنوان بخشی از جامعه همواره با وقف بخشی از املاک و دارایی‌های خود در این امر خیر مشارکت داشته‌اند.
گوهرشادبانو یکی از زنان مؤثر و مهم تاریخ ایران در عصر تیموری به شمار می‌رود که منشأ خدمات و خیرات بوده است. هرچند تاریخ تولدش به‌درستی معلوم نیست، اغلب پژوهشگران حدود سال ۷۸۰ هجری قمری را ذکر کرده‌اند. مؤلف «مآثرالملوک» او را از اشراف زنان خراسان و صنیع‌الدوله از وی به عنوان زنی باوقار، خردمند و ثروتمند یاد کرده‌اند. پدرش امیرغیاث‌الدین ترخان، از امرای عهد تیموری، و مادرش بانو خان‌زاده‌بیگم است.
زندگی و حیات گوهرشاد خاتون را می‌توان در دو بعد مورد بررسی و واکاوی قرار داد: نخست، به عنوان زنی خیر و واقف که دوران حیاتش منشأ امور خیر بوده است. دیگر در حوزه سیاسی و مشارکت در امور کشور. این بانوی نیکوکار در طول حیاتش با حمایت‌هایی که انجام داده موجب ایجاد بنا‌های ارزشمندی شده است.
از جمله، مسجد جامع گوهرشاد مشهد یکی از شاهکار‌های هنری و از مساجد مهم و مشهور ایران است که هنر و معماری اسلامی در دوره تیموریان را می‌رساند. بنای این مسجد توسط قوام‌الدین شیرازی، از معماران برجسته عصر تیموری، در سال ۸۱۸ هجری قمری در مجاورت حرم مطهر رضوی شروع شده و در سال ۸۱۲ هجری قمری به پایان رسیده است.
گوهرشادآغا در سال ۸۲۹ قمری پس از اتمام بنای مسجد گوهرشاد، رقباتی در ولایت توس و جام وقف این مسجد کرد از جمله ۶۱ دکان، مزرعه سعدآباد، مزرعه سرده، مزرعه قوزغان و .... نوع مصرف این موقوفات را نیز در جهت رتق و فتق امور مربوط به مسجد و زوار مرقد مقدسه رضوی نهاده است.
مدرسه پریزاد از دیگر بنا‌های دوره تیموری است که بانی آن پریزاد، همسر میرزا میرک حسینی (متولی مزار خواجه ربیع و ندیمه گوهرشاد آغا) است. موقوفات بسیار آن نیز برای مستمری ماهانه طلاب بوده است.
هم‌چنین در دوره صفویه، زنان موقوفاتی را به حرم مطهر اختصاص داده‌اند. با نگاهی به فهرست موقوفات آستان قدس رضوی در دوره صفویه، با پنج نفر از بانوان خیر آشنا می‌شویم که بخشی از املاک و مزارع خود را برای مصارف حرم مطهر وقف کرده‌اند که از محل مصرف این موقوفات، برای روشنایی حرم مطهر، مطبخ، تلاوت قرآن و مصالح آستان قدس رضوی هزینه می‌شود.
در این دوره، برخی زنان همچون آهوخانم، قمرنساخانم و فاطمه‌خانم موقوفاتی را از خود به یادگار گذاشته‌اند که مصارف این وقفیات در زمینه روشنایی، مطبخ حرم مطهر و ... هزینه می‌شود. بنابر اسناد باقی‌مانده، عمل به نیت واقفان در طول تاریخ در تشکیلات آستان قدس وجود داشته و سهم بانوان در دوره افشاریه با یک وقف برای مصارف زائران و مطبخ حرم مطهر ادامه داشته است.
در دوره قاجار، مشارکت بانوان برای وقف در آستان قدس رضوی درخور توجه است به طوری که حدود ۲۰ مورد وقف توسط ۲۳ نفر از زنان خیر املاک و مستغلاتی وقف آستان قدس رضوی شده است. نوع مصارف تعیین‌شده از سوی واقفان در این دوره بیشتر متمرکز بر روشنایی حرم، دارالشفا، تعزیه‌داری، فقرا و ... می‌باشد.
با بررسی سهم زنان در وقف، چنین استنباط می‌شود که معمولا در هر دوره‌ای، مشارکت در وقف توسط طبقات مختلف جامعه وجود داشته است. فراز و فرود موقوفات و توجه به نیاز جامعه از مشخصه‌های این موقوفات است که بنا به مقتضیات زمانی و مکانی، واقفان به انجام عمل وقف اقدام کرده‌اند. درآمد‌ها و هزینه‌های این موقوفات در دفاتر مالی آستان قدس ثبت شده و بنابر نوع وقف و نوع مصارفی که واقف برای آن تعیین کرده است هزینه می‌شوند.
واقفانی، چون مریم‌خانم و سکینه‌خانم در سال ۱۲۸۷ هجری قمری اموال و دارایی خود را وقف بر تعزیه‌داری سیدالشهدا در کشیک ثانی حرم مطهر امام رضا (ع) قرار داده‌اند یا عزت‌ملک‌خانم ملقب به اشرف‌السلطنه در سال ۱۳۲۸ هجری قمری موقوفه‌ای در زمینه خیرات و مبرات و تعزیه‌داری حضرت رسول (ص) از خود برجای گذاشته است.
هم‌چنین در اسناد باقی‌مانده در دوره قاجاریه در صفر ۱۳۱۷ هزینه‌های برگزاری مراسم روضه‌خوانی در محل کشیک‌خانه از محل مصارف موقوفه انیس‌الدوله انجام شــده است.